Өлең, жыр, ақындар

Тектіні көріп тебінген

Тектіні көріп тебінген,
делебем қанша қозғанмен,
жаралды дейтін темірден,
жүйке де бүгін тозды әбден!

Толық

Бақытым да бар, сорым бар

Бақытым да бар, сорым бар,
Алматым болды алданыш.
...Бабалар жатқан қорымдар
Алакөл жақта қалды алыс.

Толық

Ылайым ықтиярсыз ырқыңды алса

Ылайым ықтиярсыз ырқыңды алса,
жүреміз жүз құбылып, жұртым қанша,—
бас шұлғып барлығына
енді бірде

Толық

Болды ма маңдайымның соры қалың

Болды ма маңдайымның соры қалың,
апыр-ау, сонша неге торығамын?
Осы ма айдарымнан жел ескені,
ар-ұят емес пе еді қорығаным!

Толық

Бір күніңнен қызығырақ бір күнің

Бір күніңнен қызығырақ бір күнің,
жаралғалы жұмақ еді тірлігің.
Қыл көпірден қапелімде тап болған,
құтқарады қай құдірет, кім бүгін?

Толық

Аң-таң боп тұрмын ақ таңда

Аң-таң боп тұрмын ақ таңда,
кеудемде, қарғам, қайғы үдеп.
жақсы өсіп келе жатқанда,
қалайша жолдан тайды деп!

Толық

Айналайын, алтын ұям — үй-ішім

Айналайын, алтын ұям — үй-ішім,
күбір-күбір...
күлкілерім...
сүйісім..

Толық

Өз үйім

Өз үйім — өлең төсек — ұям менің,
қаншама шарлатпадың қиял көлін,
Осында бипазым да,
ұйқы аз ұлға,

Толық

Тағы да темекімді түтіндеттім

Тағы да темекімді түтіндеттім...
ойладым неге бола күпінбекпін.
Қойыппын осыншалық не тындыра,
тірліктің қай кетігін бүтіндеппін?

Толық

Осылар немді менің қызғанады

Осылар немді менің қызғанады,
сырт беріп, сұс көрсетіп, сызданады,
бірі жүр ала көзбен ата қарап,
арылмай қабағына ызғар әлі.

Толық

Шың

Алдымызда асусыз бір шың бары,
бір шың бары белгілі,
білсін бәрі,—
жетем деумен,

Толық

Жусаған жусандарым, изендерім

Жусаған жусандарым, изендерім,
кімге айтам қу жанымның күйзелгенін,
Күні-түн ауыр ойлар илеп анық,—
барлығын билеп алып —

Толық

Сен түгіл

— Сен түгіл,
ал ар еді көкми ұғып,
қалайша түсінбейсің!— деп түйіліп.
Апыр-ай, ауыр-ауыр сөздер айттың,

Толық

Жасамай саған ғұмыры айбар

Жасамай саған ғұмыры айбар,
жатып атқанға не дерсің?
Жұтынып тұрса сұмырайлар,
жұртым-ау, кімге сенерсің?

Толық

Булыға ма көмекейде көмескі үн

Булыға ма көмекейде көмескі үн,
көңілімде күте қояр жоқ ешкім,
Тәттілігі тағы бардай шын аңсап,
бір адамды сағынардай емеспін.

Толық

Ағаш ат

"Жарашы деп пайдаға",—
ағасы атқа мінгізді.
Бұл да қарап айнала,
құлға балап жүр бізді.

Толық

Жайым да мәлім, күйім де

Жайым да мәлім, күйім де,
бесінге қарай күн ауып,
оңаша жатып үйімде
ойланған болам бірауық.

Толық

Жаратылыс жайлы жыр

Әніме ел құлағын елеңдетіп,
жүрсем де қиын-қыстау белеңді өтіп,
тәніме алақанын жайған анам,
мен бірақ қайда барам сенен кетіп.

Толық

Тірлігімнен тук өнбей

Тірлігімнен тук өнбей,
тілім неге байланды?
Жан-дүнием түгелдей
жаңғырыққа айналды.

Толық

Бәрі жалған

Бәрі де жалған бүгін,
жалған бәрі,
баспайтын өтірікке жан қалмады.
Болмаса үлкенде — ұят

Толық

Көктемгі жыр

...аяқ асты жылып күн,
елжіретіп, келді жетіп қылықтым,
ызғарды да,
мұз, қарды да кешегі,

Толық

Қазығына қайта айналып күреңім

Қазығына қайта айналып күреңім,
қарап жүріп қажыды ма жүрегім,
құтырғанның күлкісінен қорынып,
жұрт ішінен таппай қойдым бір емін!

Толық

Көсіліп те кете алмай

Көсіліп те кете алмай,
шешіліп те,
бағындырып қойған соң не шірікке,
жұрт тынышта,

Толық

Түлемедім, қаншама

Түлемедім, қаншама,
жүдемедім,
үйіріліп ұршықтай,
үдегемін,

Толық

Ұятты да, арды да

Ұятты да, арды да,
айырбастап айлаға:
қара салмай алдына,
қарқ болды пайдаға.

Толық

Жан қайда?

Түңілем бе,
жүгірем бе шалғында,
бүгін елге ұнамай да қалдым ба,—
ырызығын айырып жүр ағайын,

Толық

Арқамды ауық-ауық аяз қарып

Арқамды ауық-ауық аяз қарып,
ағайын,
азғанда да,
жай азбадық, —

Толық

Кім аңсар

Өттің бе, түн?
Өттің, түн,—
қамықтырып,
қайғыртып,

Толық

Бәрі бекер

Қыдырып, қыз-дүние, тізіле көш,—
үздігіп көрген жоқпын үзіп өңеш,
мүмкін-ау үдеуі де,
жүдеуі де, —

Толық

Қалса қарыз өтелмей

Қалса қарыз өтелмей,
қарғамас па ел кейін,—
бүгін өле кетердей,
күңірене бермейін.

Толық

Не шығар?

Бүлініп біржолата ел дегенің,
не болар енді келіп жөндегенің,—
асығып азаматы айдалаға,
басынып бара жатса пенделерің.

Толық

Жұрт едік қандай

Жарыла жаздап ызадан,
жаныма бәрі, батады:
Жиылып келіп жүз ағаң
бір итті мақтап жатады.

Толық

Қаймығады

Тірі жанның берместей біріне есе,
көкірегім зор еді күні кеше,
ұрандаса кетуге әзір едім,
қайраты бар қазақтың ұлы десе.

Толық

Сені ойлаймын

Алдыңғы күн сағындым көздеріңді
Менен басқа байқап жүр өзге кімді?
Түрлі ойға шырмалып таңға дейін
Сағынышын жамылып көз де ілінді

Толық

Қилы күндер

Кешелер мынау аспанды
тұрғандай едім мен тіреп.
қилы бір күндер басталды,—
тірлігім кетті тентіреп.

Толық

Қозы мен Баянды қайтеміз?

Салқынынан ақпанның шыға алмай көктем
Естеліктер ендігі құралмайды өткен
Төлеген мен Жібектей сүйгің келеді
Қол ұстасып адамша жүре алмай кеткен

Толық

Әрнеге еміндіріп, елеңдетіп

Әрнеге еміндіріп, елеңдетіп,
бара ма боқ дүние менен де өтіп,—
қашан бір төрт құбылам болды бүтін,
шықпады-ау, соңғы үмітім,

Толық

Ойдан-қырдан жиналған

Ойдан-қырдан жиналған,
Ойһой, неткен көп құдай!
тіліме еріп,
иланған

Толық

Елдігің де ерсілеу, ерлігің де

Елдігің де ерсілеу, ерлігің де,
еркелеймін, ағайын, енді кімге?
Түбі неге соғар деп, бұл қылықтың,
күңірене беремін мен бүгінде.

Толық

Жын ұрып па жамандап?

Тұратын көңілінде шуақтап ән,
ұлың ем үмітіңді туа ақтаған,
Жұртым-ай, барасың ба майдаланып,
шіркін-ай, қайда барып қуат табам?!

Толық