Өлең, жыр, ақындар

Жұмбақ өлең

Бiрi киген киiмдi
Екiншiсi киедi.
Қайда барса бiр барып,
Жұбын жазбай жүредi.

Толық

Ала бас!

– Ауыртады! –
Деп жуытпай шашына,
Ұстарамен алдырмай,
Қидырар тек қайшыға.

Толық

Қаз

Судан шықпас жаздайын,
Қаңқылдаған қаздарым.
Мойындарың бiлемiн,
Мойынындай түйенiң.

Толық

Білгішін-ай

Асанды ерттiм жаныма,
Бауға бiрге барғалы.
Бiледi ол айыра,
«ЗИМ» мен «ЧАЙКА»,

Толық

Тостаған

Өзгешелеу басқадан
Мынау кетiк тостаған.
Кiм кемiрген жан-жағын,
Кiм кетiк қып тастаған?

Толық

Батыр

«Қорқақ екен өзге, – деп,
Осыдан да қаша ма?
Жаңбыр деген сөз бе», – деп,
Тығылмады ол тасаға.

Толық

Сылтау

Жарысқанда балалар,
Қосылды оған Жарқын да.
Жүгiруге жарамай,
Қалып қойды артында.

Толық

Мiне, жiгiт!...

Тай əрi де тулады,
Тай берi де тулады.
Көрiп тұрған балалар
Дедi: – Əне, құлады.

Толық

Ұя

Наурыз келдi, қыс кеттi,
Күн шуағын құяды.
Топ-тобымен құс кептi,
Жасау керек ұяны.

Толық

Жылқы неге мақтаншақ емес?

Есек айтты: – Мен деген асылмын, – деп,
Сахараның еркесi Қашырмын, – деп.
Қашыр айтты: – Жапанда желқұйын боп,
Ескен желмен жарысар жылқымын, – деп.

Толық

Қорқақ

«Тышқан», – деп ек, елеңдеп,
«Қазiр қайтып келем», – деп,
Төкен тұра жөнелдi,
Жұрт күлкiге кенелдi.

Толық

Бұғы

Бұғы бар
Алтайда,
Алыста.
Аттан да

Толық

Отырмын

Бар кiшкентай мысығым,
Көздерiнiң қысығын!
Жұмсағын-ай жүнiнiң,
Титтəйiн-ай тiсiнiң!

Толық

Сазайын тартты

– Бəрi қорқып, ықсын, – деп,
Сүзеген боп шықсын, – деп,
Шыққан жанды үйiне
Қайта қуып тықсын, – деп,

Толық

Әйбат бала

– Қандай жақсы бала едi,
Үстiнде жоқ кiр-сатпақ.
Айта қойшы, кəне, ендi
Бiздерге арнап бiр тақпақ, –

Толық

Төрт аяқты болса тауық

Дəмi ауыздан кетпейтiн,
Етi қандай тауықтың?!
Ал одан да керемет
Сөзi тəттi Сауықтың.

Толық

Кім?

Дабырласып далада,
Балалармен бiр жүр ем,
Аула iшi сол арада,
Болып кеттi дүрбелең.

Толық

«Қортық» шыбық

Қар кеттi де, жаз шығып,
Ектi Төкен жас шыбық.
Жүрмеген соң суарып,
Қалды ол өспей қуарып,

Толық

Неге тар?

Киiп едi Өтеулi,
Былтыр тiккен жейдесiн.
Шолтиып жең, етегi,
Қысып тұрды кеудесiн.

Толық

Біздің қара текеміз

Қара теке бiздегi,
Жан тынышын iздедi.
Қартайған соң, əл кетiп,
Балаларды сүзбедi.

Толық

Мысық–тышқан

Қол ұстасып тұрыстық,
Дөңгеленiп айналып.
Екiлене қуысып,
«Мысық – тышқан» ойнадық.

Толық

Көк жейде

Көктемнiң бiр күнi едi,
Көгалда ойнап жүр едi.
Апасы кеп Сапарды
Дүкенге ертiп апарды.

Толық

Саумал

Саумал сауып күбiге
Апам қымыз пiседi.
Көп кiсi кеп күнiне
Үйден қымыз iшедi.

Толық

Тырма

Босқа қарап тұрмадым,
Бiраз жұмыс тындырдым.
Əттең, бiрақ тырманың
Екi тiсiн сындырдым.

Толық

Қамқор

Ойнақ салып бұзауым,
Қарашы үйден ұзауын.
«Ойна, – дей ме, – берiрек»,
Енесi тұр мөңiреп.

Толық

Аққала

Бойыма шақ қана,
Қаладым аққала.
Қуансын қосыла,
Жүгiрдiм досыма.

Толық

Өзі

Ертең ерте өзi тұрып,
Асығады ойынға.
Бəтеңкесiн өзi киiп,
Байлайды өзi бауын да.

Толық

Бақытжанның амалы

Жүргенде ойын деп,
Ашқан ғой қарыны,
Бақытжан жейiн деп,
Алды уыс тарыны.

Толық

Тұраптың ұсынысы

Ет астық бiз, пiсiрдiк,
Табаққа оны түсiрдiк.
– Алыңыз, – деп, – алыңыз, –
Жемек болдық бəрiмiз.

Толық

Не?

Қанатбек қутыңдап,
Ауызы бұлтыңдап,
Қаужаңдап шайнайды,
Не жұтып қоймайды,

Толық

Көкпар

Көк дөнендi ерттедi,
Жарап тұрған елеңдеп.
Менi өзiмен ертпедi:
«Көкпар тартып келем», – деп.

Толық

Мен бақташы

Əкеме ерiп, жиналып,
Қолға қамшы аламын.
Табынды өзiм суарып,
Шалғынға айдап барамын.

Толық

Өжеттер әні

Əлиядай апамыз,
Бауыржандай атамыз
Фашистерден Отанды
Қорғап, батыр атанды.

Толық

Жеңіс күні

Мəңгi шықпас ел есiнен,
Жеңiстiң көрем бейнесiн мен,
Орденге толы, медальға толы
Əкелердiң кеудесiнен,

Толық

Борыш

Тыныштықпен атса егер
Аппақ таңдар,
Саған сыйлап сол таңды
Жатқандар бар.

Толық

Алатау

О бастан-ақ жарасып
Тұрған тұлға, реңi.
Алатауды қарашы –
Алматының кiлемi!

Толық

Пима

Байқамақшы болдым да,
Сияр, я сыймасын,
Атам үйде жоғында,
Киiп едiм пимасын.

Толық

Сірә сенің сезімің өліп қалған

Кеткен едің өзгені бақытым деп,
Сенен жақсы. Мені шын сүйеді деп.
Бос сөзбенен алдайсың құрғақ уәде,
Ал оныкі шынымен шынайы деп.

Толық

Туған күніңізбен анашым!

Елуге қалай толдыңыз ана?
Ей уақыт-ай зулағаның ба?
Шүкіршілік етем күнде:
Жат жұрттық қып тумағаныңа,

Толық

Ауылым

Ауыл – ырыс, берекем,
Байлығың да мол екен.
Құшағың да кең екен!
Тарқамасын әрқашан,

Толық