Терек пен теңіз хақында
Ей, бәйтерек, бәйтерек!
Мына жүрген бiз сен болсақ, қайтер ек?
Ceнi тарих дерегі деп айтады,
Осы ceнiң сол дерегің қай дерек?..
Ей, бәйтерек, бәйтерек!
Мына жүрген бiз сен болсақ, қайтер ек?
Ceнi тарих дерегі деп айтады,
Осы ceнiң сол дерегің қай дерек?..
Таң сәріден тұрып мен
Ояна кетсем — бес жарым.
Қайда кеткен түркімен,
Қырғыз, өзбек достарым?!
Қарақалпақ мақтанышы — «Қырық қыз»,
Жақсы күнде қызық-сайран құрып бiз,
Иeciз тұрған қанша ғасыр қаңырап,
Көп сұлудың қаласына кіріппіз.
У а, Беруни! Мың жыл бұрын өлсең де,
Өлген күнің туған күнге өлшем бе;
Туған күнгі ел атаған eciмiң
Әлі тipi, әлі күнге ол — сенде.
Уа, Астана! Келдік тағы кеңеске;
Ой-толғаныс — ортақ парыз емес пе?!
Біздің өнер шыққан сайын биікке,
Өткен жолын түсіреді ол еске.
Ежелгі бұйрат, eңiciм —
Гурьев — Мақат — Маңқыстау!
Бүгін сен өзің мен үшін
Жаһанда биік маңғаз тау!..
Оқушы дос!
Сүйдің ғой теңіз жырын?.,
Жаққан шығар жанына әзip бip үн?.
Атыраудың балықшы баласы деп
Балықшыны ойлап отырсам,
Көзімнің алды — көк толқын:
Жарысып өзен жатыр сан,
Көлдердің саны жоқ бәлкім.
Өр қиялды өңкей асыл,
Білімпаздар, оқыңдар!
Химияның хикаясын
Жазып жатыр ақындар!
Нүрек — қала, ici қауырт, жөппелдем...
Нүрек— қала, былтыр ғана жұрт келген,
Көшелердің көп үйлері — палатка,
Көкшіл вагон доңғалаққа жүктелген.
Қайта бip сәт көтерілмей кезеңге,
Құздан қулау дағды емес пе өзенге...
Айғай-шулы дария тасып төменнен,
Өрлеп әсте барған емес өзi елге.
Жана ғана жатқан өзен төменде,
Енді менің күркірейді төбемде, —
Күндіз сыртта, «түнді» кешіп мен келем
Өзінің ай, жұлдызы бар туннельде.
Kәpi шатқал! Сен де өзіңше қызық ең...
Бұлт үстінде зор кемедей жүзіп ең:
Жан көзінен жасырып ең басыңды
Күллі дәyip күн мен желі мүжіген.
— Бағы-бағы замандардан бар Вахш,
Пан.тәкаппар Памир тауды барлағыш.
Сан мезгілдің соған салған қолқасы:
«Етектегі ерке гүлді бар да құш!»
Талай алып барсаң да Қаскелеңге,
Ақын қашан атыңды қосты өлеңге?..
Таксиіңнің ақысын төлеп тұрып: —
Сәт сапар, — деп қалушы ем
Шопан жанын жөнім бар ұғынатын,
Ардақтаймыз бiз оның бүгін атын.
Сол бейнеткеш адамның әлі талай
Паналайды күндер мен ығына түн.
Үндемей, төмен үңілсем,
Kөзiмдi жұмсам, ашсам да,
Таппайсың, көңіл,
тыным сен,
Не десең құптап, хош eтiп,
Жастық шақ, саған жүгінем.
Жігітше қызмет көрсетем,
Ынтыға бipгe жүгірем.
Көзайым мұнда қыздар кілең
Жаумыт, теке, торқа кілем
Тоқиды екен әрқашан.
Сұлулық пен apғa шаң
Һәмәнда күні аптап ыстық,
Шексіз аспаны бipep құстық
Мары шаһары ойымда;
Байрамалы бойында
Ағайын, ақын түркімен!
Сырласа келдім етене.
«Ciз-біздi» қоя тұрып мен
«Сен» десем шеттік ете ме?!
Meнi мейман демес ешкім бұл жерде;
Бiлciн достар, білсін әлгі кімдер де...
Солдат едім сенің гәусер суыңмен
Сарқын басқан сарша-тамыз күндерде.
Батыстан сәби ұлынан
Хош иiстi гүл алдым;
Сыбағам — тұз бен жылы нан
Жерінде Хамид Fұлямның.
Көк жазықтар мен Hұp тауында
Қай жылы cipә жер аш қалған?..
Мөлдір бұлақ қайдан?
Диқанмен әсте сырлас болған
Тағы келім Ташкентке, туысыма,
Толтырам деп жемісін уысыма,
Маған деген айнымас махаббаты
Құйылар деп жүректің қуысына.
Қарт ақын Мұқан Сабиті
Әшекей таудың басында,
Әлдилеп өлең-сәбиді,
Қарайды сонау Баршынға.
Жетім тал, бұтақтары суға сулап,
Мұрғабтың жағасында тұрған жылап.
Түрікменнің сол бip жасыл аяулысын
Аймалап жатты жақын құм да құлап.
Мен жазбаймын арзан аңыз,
Қараңғыға шам да шықты;
Лаборантка Фәрзана қыз
Орамалын шаң басыпты.
Атбасар барсаң аулаққа
Тозаңы дайым толқындап.
Алаңда, күллі аумақта
Жатады жері солқылдап.
Қадірлі iнім
Tiлeciм,
Қазақтың жайын білесің.
Сұрақтан қазақ ешкімге
Ойласам бip сәт оңаша,
Көп жылдың жырын жырлаппыз.
Қашан да біздер жаңаша
Мезгілге демеу, жұрнақпыз.
- Архимед
- Оноре де Бальзак
- Александр Пушкин
- Антон Чехов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі