Өлең, жыр, ақындар

Өмір

Өмір – мəңгі толғақ қысқан жас ана.
Ақ тілектің көзайымы – Күн, Айым.
Əр сəби – Күн аттап кірер босаға
Аман болғай алапаттан ылайым.

Толық

Абай

Тауыса алмай күйін тозды-ау талай шанақ...
Қайбірін түгендерсің қалай санап?
Алдында алқалының сөз алғанда
Айтуға асығамыз Абайшалап.

Толық

Қанға біткен қараулық қайдан қалсын?

Қанға біткен қараулық қайдан қалсын?
Адал болсаң,
Ақ болсаң – Пайғамбарсың!
Боз басыңмен,

Толық

Ит өмір

«Тапанша қазір,
Тапанша қазір тарс етпек!
Аңдыған ажал атанша қазір «арс!» етпек.
Куə бол бұған қарқара киген қара орман,

Толық

Заман зауқы сəт сайын құбылады...

Заман зауқы сəт сайын құбылады...
Кім түсініп біздерді,
Кім ұғады?
Көз алдымыз мұнардан көрінбейді,

Толық

Кімге сенем?

Кімге сенем?
Сенетін дос қалмады.
Құлазыды көңілдің бостан бағы.
Жұлдыздарды жыбырқай көзіне ілмей,

Толық

Қарағым

Қарағым,
Жолым ауыр, қайда барсам,
Халімнен кім хабардар қайғы орансам?
Анашым ақ сүт берген қайдан кешсін,

Толық

Қысыр бұлт

Байқатып бір сұмдықты басы қатты,
Жай ойнап,
Жарым түнде жасын ақты.
Бозарып шүңіт көзі шүберектей,

Толық

Тыныштық таңы

Бұлаққа құлақ тостым күліп аққан,
Жеткендей бұлбұлдың да үні бақтан.
Оянды шымылдықтың аржағынан
Ажары перизаттай тұнық ақ таң.

Толық

Сөз құны

Білесің бе қанша екенін сөз құны?
Көрінгеннен көрген жоқ па Ол езгіні?
Қандай күйде,
Қара қылды қақ жарған

Толық

Қапылып

Қапылып,
Қандай болып барады күн?
Жадыңды жаулар ма екен жаңа жырым?
Жауырын жауырланып кетті білем

Толық

Ширығу

Сыпырмай томағасын Лашын-жырдың,
Жанымды аш қасқырша ашындырдым!
Бағымды базбіреуше базарламай,
Барымды оңды-солды шашып жүрмін.

Толық

Жазда ауылға бара қалсаң, қымыз көп

Жазда ауылға бара қалсаң, қымыз көп.
Қымызды үйден ынтызарын кім үзбек?
Ақын үйден аттап шықса, «адасар»
Қызық қуып,

Толық

Жетісай желектері

«Бірі – Маржан,
Бірі – Тоғжан, Əйгерім..,
Ажарына арбалғандай ай, көгің,
Жетісайда жеті жүз қыз бар» – десе,

Толық

Арыс бойы жиделі

Торғын тоғай,
Көкорай,
Жиделі жай.
Жалғыз аяқ соқпақтың иреңін-ай.

Толық

Көк көйлек

Көктемде мынау көңілден көшсін қаяу-мұң,
Көк көйлегіңді киіп бір шықшы, аяулым.
Көк белмен көшіп, көкжиек асып кетейік,
Бетке алып біздер тамаша, думан, той аулын.

Толық

Ғашықтар

Қызыл-жасыл көктемде
Қызғалдақты беткейге
Қыз бен жігіт кетпей ме,
Əңгіме, сыр шертпей ме...

Толық

Ашылып жас желектей желге іреңі

Ашылып жас желектей желге іреңі,
Жүрегім сені көріп елжіреді.
Жүрегім елжіресе...
Көкіректе

Толық

Мұң мен Шаттық алмасады, Гүлмарал

Мұң мен Шаттық алмасады, Гүлмарал,
Көңіл гүлін қар басады, Гүлмарал.
Аспан, Жерде бірін-бірі ала алмай
Өмір, Өлім арбасады, Гүлмарал.

Толық

Гүласыл

Жақсылар көзін жұмбасын,
Жаманға күнің түспесін...
Жүрегің сенің, Гүласыл,
Махаббат уын ішпесін.

Толық

Қайта жанды өшкен нұрым

Қайта жанды өшкен нұрым,
Қайта оралды көшкен күнім.
Көктөбеге шақырғандай
Көктемеде өскен гүлім.

Толық

Шабытсыз ақ қағазға қонбайды өлең

Шабытсыз ақ қағазға қонбайды өлең,
Жазықсыз, жай түспесе, жанбайды емен...
Жаныма бір жұбаныш болар ма деп
Жолыңа жанарымды жалғай берем.

Толық

Кеш көрдім бе, айтшы, əлде, кезінде ме

Кеш көрдім бе, айтшы, əлде, кезінде ме –
Жанға жағып барады сөзің неге?
Тал бойымды еріткен ерке қылық
Көзіңде ме,

Толық

Қыз он беске келгенде...

Қыз он беске келгенде құлпырады,
Жанарында күлімдеп Күн тұрады.
Қылығында қыл нəзік сезім ойнап,
Бұрымында бұрқырар гүлтұмары.

Толық

Қырмызы гүл жайлады құба белді

Қырмызы гүл жайлады құба белді.
Құрғыр қыздар құлпырып шығады енді!
Есіңді алған қылығы еркелердей
Сылқ-сылқ күліп шалғынға бұлақ енді.

Толық

Жылдар салып араға

Жылдар салып араға,
Өмір өтіп бара ма:
Көңіл шіркін, күздегі,
Жапырақтай сарала.

Толық

Қоштаса біл

Жарқын жүзін бұлт шалады Күннің де,
Жартыкештеу ғұмыры бар гүлдің де.
Жүрек сыздап, жаның жылап тұрса да
Қоштаса біл, көз жасыңды білдірме.

Толық

Тəтті күннің тауысып талай дəмін

Тəтті күннің тауысып талай дəмін,
Өтті білем басымнан бал айларым? –
Ерте күздің нұрымен енді, міне,
Еріте алмай отырмын самай қарын.

Толық

Аз білерсің мен жайлы, көп білерсің...

Аз білерсің мен жайлы, көп білерсің...
Бірмезгіл көңілге аза шектірерсің.
Өлеңіне өлмейтін өмір тілеп
Жер бетінен бір ақын өтті дерсің.

Толық

Құшағын жайған саған, жайған маған

Құшағын жайған саған, жайған маған
Жаз өтті жайма-шуақ жайраңдаған.
Қазір-ақ қасыңа ұшып барар ем-ау,
Қайран-ай, қанат бітсін қайдан маған!.

Толық

Көңілім сұлулыққа бір қанбады

Көңілім сұлулыққа бір қанбады.
Ол мені бірде алдады, бірде арбады.
Көзіме өткен-кеткен елес беріп,
Өзіңе айтылмаған сыр қалмады.

Толық

Сен өрімдейсің

Сен өрімдейсің,
Көктемнің жаңа шыққан көгіндейсің.
Көңілім көксегенмен,
амалым не,

Толық

Болды ғой сыз өткендей табанымнан

Болды ғой сыз өткендей табанымнан,
Қар жауды, қалқам, неге қабағыңнан?
Мен де бір нəзік гүл ем...
Суық сорып,

Толық

Сағыныш

Амал не, арман алыс, жалған қысқа...
Əрнеге аңғал көңіл алданғыш та.
...Ақсуға аялдап ем амалсыздан,
Жете алмай Алакөлге қалған құсша.

Толық

У-зəрді жалғыз ғана мен ішем бе?

У-зəрді жалғыз ғана мен ішем бе? –
Жүректің жүдеп жүрген емі сенде.
Көрмеймін дегеніңе көнемін бе,
Келмеймін дегеніңе келісем бе?

Толық

Асылға балап сені Аққу дедім

Асылға балап сені Аққу дедім,
Аққудан кем емессің,
нақ білгенім.
Құс-көңіл күнде өзіңе ынтыққанмен,

Толық

Адамға ала бөлмес қазынасын

Адамға ала бөлмес қазынасын
Жақсының өкпесінен назы басым.
Жаныңа жайма-шуақ жарық сеуіп
Жалт етіп бір қараса, жазыласың.

Толық

Мен саған бірде көктем, бірде күзбін

Мен саған бірде көктем, бірде күзбін.
(Көңілде құйын ойнап жүр ме біздің?..)
Тұманды, күмəндімін күздігүні,
Көктемде саған арнап гүлдер үздім.

Толық

Жүрегім бірде күлер, бірде жылар...

Жүрегім бірде күлер, бірде жылар...
Ол, шіркін, кімге ғашық, кімге құмар?
Аужайын көңіліңнің айтпағанмен,
Хал-жайын махаббаттың білген ұғар.

Толық

Əкелші

Əкелші,
ақ жүзіңді мен сүйейін,
Тамсанып: «Тағы, тағы келші» – дейін.
Өмір бойы көркіңді көзім керіп,

Толық