Өлең, жыр, ақындар

Тыңдамай ми менен жүректі

Тыңдамай ми менен жүректі,
Бағынса нәпсі мен ақшаға,
Қалайша түреді түнекті,
Жегі құрт түспей ме бақшаға?!

Толық

Ұқсамаймын неге мен басқаларға

Ұқсамаймын неге мен басқаларға,
Басқаларға ұқсауға жасқанам ба.
Тосқауыл боп жолымда тосып тұрған
Тау ма, су ма, орман ба, тас па, жар ма?!

Толық

Қазақтарым бар екен!

Бағынбаған,
Ел қабағын баққан,
Жағынбаған,
Ел-жұртына жаққан,

Толық

Қаладағы қаптап кеткен шыршалар

Қаладағы қаптап кеткен шыршалар
Тәуелсіздік мерекесін тұмшалар.
Жасы жетпей қыршынынан қиылмай,
Жақсы еді ғой орманында тұрса олар.

Толық

Тонсаң да қаңтар, ақпанда

Тонсаң да қаңтар, ақпанда,
Тап болсаң-дағы қақпанға,
Байқамай отқа күйсең де,
Жамаулы киім кисең де,

Толық

Абыржыма, аптықпа, сабыр сақта, ей, досым

Абыржыма, аптықпа, сабыр сақта, ей, досым,
Аузы қисық болса да, байдың ұлы сөйлесін!
Жемісі көп ағаштың бұтақтары иілсе,
Дақылы жоқ масақтар кереді екен кеудесін.

Толық

Атқа қонған, топтан озған кездерім

Атқа қонған, топтан озған кездерім
Қызғанышы болды кейде өзгенің.
Біреулерге шаншу болып жабысты
Қаңтардың да суығына төзгенім.

Толық

Көздің жасы

Көздің жасы қайғы-мұңды жуады,
Көздің жасы іштің дертін қуады.
Көздің жасы жанарыңнан мөлтілдеп,
Қамыққанда, зарыққанда шығады.

Толық

Нұрландырса өміріңді сан арман

Нұрландырса өміріңді сан арман,
Қуанасың ұрпағыңа жаралған,
Күн қыздырса, егілген дән көктеген,
Жауын жауса, қара жер де нәр алған.

Толық

Табиғаттың құбылмалы мезгілі

Табиғаттың құбылмалы мезгілі,
Айырықша байқалады күз күні.
Аттың басын бұра алады сол ғана,
Мінген аттың болса кімде тізгіні.

Толық

Бұл фәниде актерміз біз құбылған

Бұл фәниде актерміз біз құбылған,
Құлағымыз босамайды сыбырдан.
Жаралаймыз, табалаймыз біреуді,
Сүрінгенге күліп жатса жығылған.

Толық

Жаратқан Алла ғаламды

Жаратқан Алла ғаламды,
Жаратқан екен адамды.
Адамға қуат болсын деп,
Жаратқан және қаламды.

Толық

Әрбір істің соңын күтер сабырлы

Әрбір істің соңын күтер сабырлы,
Біткен іс пен піскен жеміс қадірлі.
Отқа түсіп, дастарханға жеткенше
Наннан қымбат емес оның қамыры.

Толық

Ағаларың жүрген болса алдыңда

Ағаларың жүрген болса алдыңда,
Ізімен жүр, көп тағылым бар мұнда.
Інілерің келе жатса артыңда,
Сүйеуің бар, алға жүрсең, тартынба!

Толық

Үлкен жолда жатқан көлік ағылып

Үлкен жолда жатқан көлік ағылып,
Қарамайды жолаушыға көлдеңен.
Кетпес пе екен жүрісінен жаңылып,
Жол тәртібін, ережесін білмеген.

Толық

Кейбіреулер көтерілсе аспандап

Кейбіреулер көтерілсе аспандап,
Оларға да болғаным бар баспалдақ.
Залымдардан жәбір көрсем, жас парлап,
Жайсаңдарға дауыс бердім қос қолдап.

Толық

Жұртқа жаққан сөзімен, Һәм ісімен,

Жұртқа жаққан сөзімен, Һәм ісімен,
Ең керемет, ең ғұлама кісілер
Өмір сүрген секілді
Өтіп кеткен ғасырда.

Толық

Адамдар кейде жаман түс көреді

Адамдар кейде жаман түс көреді,
Дөңбекшіп ұйықтап жатып, тістенеді.
Қалғандай киіміне күйе жұғып,
Түсінен оянған соң сескенеді.

Толық

Нан тауып жүр біреулер жұдырықтың күшімен

Нан тауып жүр біреулер жұдырықтың күшімен,
Күн көріп жүр біреулер аяғының ұшымен.
Біреу тілмен, біреулер баспен көрген күнкөріс,
Бейімделсе кәсіпке, айыбы жоқ, түсінем…

Толық

Жақсымен де араластым

Жақсымен де араластым,
Жаманмен де жағаластым.
Алға ұмтылсам құлшынып кіл,
Қызыл-жасыл тіршіліктің

Толық

Сенгендер мансабына, мал мен баққа

Сенгендер мансабына, мал мен баққа,
Ұнатпай сүйенгенді тіл мен жаққа,
Айтылған жыры шоқтай қарыған соң,
Тастапты кітаптарын жанған отқа.

Толық

Жаратқан қолдайды екен баталы ерді

Жаратқан қолдайды екен баталы ерді,
Өмірге қос немерем қатар келді.
Ұзартып өмірімді ұрпақтарым,
Самрат пен Нұрия атанды енді.

Толық

Жылқышылар жүрген жылқы қайырып

Жылқышылар жүрген жылқы қайырып
Жазық жерде есек те жүр жайылып.
Үйірінен қалды ма екен адасып,
Қыр астында кісінейді тай-үміт.

Толық

Егістіктен дәннің иісі шығады

Егістіктен дәннің иісі шығады,
Диірменнен ұнның иісі шығады,
Әжем менің пісіргенде бауырсақ,
Ас үйден де нанның иісі шығады.

Толық

Бөгемей сезім тасқынын

Бөгемей сезім тасқынын,
Жарқылдап өтті жас күнім.
Мойныма кейде батады
Құс жүнін салған жастығым.

Толық

Жерді басып жүрдім

Жерді басып жүрдім,
Жер жылуын сездім.
Күн төбеге келді,
Күн қызуын сездім.

Толық

Қаламсап

Көріп жүрмін неше түрлі қаламсап,
Таңдағанда болу керек маған сақ.
Кейбіреуі қанмен жазса шындықты,
Кейбіреуі жылмаңдаған жарамсақ.

Толық

Есте қалды

Есте қалды жүгіргенім, күлгенім,
Есте қалды ат қып шыбық мінгенім.
Есте қалды базарында жастықтың
Дос-жаранмен қоян-қолтық жүргенім.

Толық

Көл жағасында

Көл маңайы. Қалың тал. Қамыс-қоға – жағасы,
Құжынаған шіркейге толып тұрған арасы.
Тышқандардың індері, құмырсқаның илеуі, қаз-үйректің ұясы,
Таусылмайтын тіршілік қайнап жатыр, қарашы!

Толық

Аяқдоп

Ойыншылар алаңда доп қуатын,
Жұмсайды екен аянбай көп қуатын.
Жүзеге аспай жатса егер ойлағаны,
Тілеуқордың үмітін жоқ қылатын.

Толық

Қазақ қызы

Қазақ қызы!
Білім алдың жоғары,
Ару едің, ұстаз болдың саналы.
Сүйікті жар, әже болдың ақылды,

Толық

Сынақ

Кеше ғана бүршік жарып, гүл атқан,
Қазақ жері өтіп жатыр сынақтан.
Қанша кісі төсегіне таңылған,
Жаратқаннан жәрдем сұрап, жалынған.

Толық

Төр

Ат жалын тартып мінер халге жеттім,
Аяқ сап үзеңгіге, ерге жеттім.
Ерім деп еркелетер елге кеппін,
Алпыстай асуды асып, төрге кеппін.

Толық

Бұл кім?

Өзінде бес парыздың бірі де жоқ.
Түгендей қояр оны түрі де жоқ.
Дін жайлы талқылайды топқа түсіп,
Телеарна эфирінен күніге кеп.

Толық

Жеке шумақтар

Көңілі тәкәппардың - шырқау биік.
Сенімі бірақ оның - мылқау күйік.
Алдына Жаратқанның ақіретте,
Бармақшы сауап емес, сылтау жиып.

Толық

Демемеуші

Егескенді қоймайтын ыңырсытпай,
Көз тояды көркіңе тығыншықтай.
«Алла дінін қолдайық, нең бар?» десем,
Көзіңмен жер шұқисың түк үн шықпай.

Толық

Қазағым...

Қазағым, ғажапсың-ау, дегенменен,
Басқадан көрмегенді сенен көрем.
Байыңда жоқ, уайым, қауіп жайы,
Ойыңда жоқ бір күні өлем деген.

Толық

Жасыл шыршаның зары:

Келгім келген жоқ еді бұл алаңға.
Обалым мені әкелген мыналарға!
Аллаһ емес, ағашқа сыйынады ел!
Бұдан өткен өмірде күнә бар ма?

Толық

Кім айтыпты?

Кім айтыпты «мінсіз деп Нұрағамыз!»?
Сұранамыз –
Айтпаңызшы кинодай құрап аңыз!
Әлемдердің Патшасы болмаған соң,

Толық

Сіз...

Мен сізге қараймын да таң қаламын,
Екі ойлап бір басатын әр қадамын.
Әперген көктен үзіп ай мен жұлдыз,
Әкесі сіздей болса бар баланың!

Толық