Тезірек көргім келеді
Бүгінгі бір көз көрген
Нарын құмын жырладым,
Кезіңде ертең өзгерген
Баспас қайта жырға кім.
Бүгінгі бір көз көрген
Нарын құмын жырладым,
Кезіңде ертең өзгерген
Баспас қайта жырға кім.
Құмдағы атамзаманғы
Саздан соққан бір лашық
Тозған, іші қараңғы,
Қабырғасын құм басып.
Құм жолы асфальт емес қой
Кездеседі дөңес, ой,—
Мінгеніміз сұр газик,
Тоқтауды ол білместей,
Сары иық Нарын құмының
Күзгі түні тартты ызғар,
Жарығы ай нұрының
Жерден ине тапқызар.
Құмның, көрсең сен мұнда
Аспаны да аласа,
Шақ құламай күн құмға
Тұрғандай-ақ қарасаң.
Жапырақ жұлып жаутаңдап,
Тәкаппарсып түйелер,
Жүр жатуға жай таңдап,
Емес құмға үйелер.
Қымтай тастап қаланы
Құмның жалпақ табаны,
Ордадан сәл жоғары
Тұрды жүзім алаңы.
Мен барғанда ауылға
Жасыл тоғай, құмдарда
Жауын да жоқ, дауыл да,
Жап-жайдары тұрды Орда.
Топырағын туған жеріңнің
Көрмей көп жыл, сен бір күн
Есіңе алсаң: өзіңнің
Елестеп дос,
Нарынның тау, тау қызыл-жасыл құмы,
Үстінен басып бұлттай ғасыр мұңы
Тұрған кез... Бабам құл боп, әжем күң боп,
Жұртқа жұт ханның Жәңгір ашынды үні.
Хош келіпсіз, меймандар,
Аңсап алыс Дунайдан,
Астығым бар, алмам бар
Көр дәулетті молайған.
Білуші ем сұйық сақал Әбіл қартты,
Бойы сұңғақ, жүрегі әділ қартты...
Ат жақты, өткір көзді, жылы сөзді,
Тұнарған қырау қабақ, сөзі ырғақты.
О, бір күз, шағында ымырт түскен кештің,
Қойнында Текелі мен Ешкі өлместің —
Туғанын жырлы өмірге бір досыңның,
Өскенін және қалай ескермеспін?!
КАЗПИ бір өзіміздің жылы ұямыз,
Төбесін көрсек сырттан жылынамыз.
Төрінен ұшырған сан өлең құсын,
Келмесек сағынамыз жылына біз.
Қолына бүркіт ұстап, Шыңғыс тауын
Шолып бір, түлкі аунарда тұңғыш қарын
Абайдың тұрған кезін көзбен көріп,
Ұшырдың, Мұқа, шыңға жыр құстарын...
Жарыса сұлу көктеммен
Жарқырап туар Май айын
Жұртпен бірге күткем мен
Гүлін Майда даланың.
Тамаша, сүйем көркін осы майдың!
Өзі бір жырдай сұлу асылы айдын.
Аспаннан аңсап ұшқан аққу, қазды
Тұр мөлдір көк толқынды тосып айдын.
Қандай сұлу туған өлке қырлары, —
Шуағына шомылтқан мол апрель!
Сайрай білсе соны ақын жырлары,
Жаны самғай, қағып таңдай ақыр ел.
Шуағы мол, күн отты,
Бітіп айы көктемнің,
Ойды, қырды түлетті,
Жаңбыр күтпес көктен кім?
Халқымның мақтанышын шын қуанған,
Бұл жырға қанша айтсам да сиғыза алман!
Биылғы жылдың жарқын алтын күзі
Бөленді даңқымызға шыңды жарған.
Күн қарытпай, көзіне
Алақанын күндік қып,
Қарап қырдың жүзіне
Тұрған қарттан үнді ұқтық.
Мұқағали бақыты - халқы еді,
Оған берер ойының алтын кенін.
Ауруменен арпалысып шығарды ол
"Күрсінбеші" деуменен соңғы демін.
Кейбіреулер өмірді өлең - дейді,
Нүкте тұрса дауысың төмендейді.
Ал біреулер өмірді өзен - дейді,
Ағып жатқан мөп-мөлдір кезең - дейді.
Кіргенде әдемі үйлерге еңселі,
Көреміз даналар жиылған кеңсені.
Кішіден үйреніп жаттаған Абайым,
Сағына іздеймін, іздеймін мен сені.
Орнатып ойды, қырды күміс қарға,
Кеудеден кең алдырып тынысты алға,
Жаңа жыл туды қала, даламызға,
Соқтыра заводтарда құрыш балға.
Махамбеттің еске алсам
Өткен алғаш жылдарын...
Жортуылмен кешкен сан —
Жонын жалпақ Құм — Нарын.
Сұрапыл қырық бірінші
Қар жамылған жер үсті,
Естен сірә шығар ма, —
Сол қан исі жылымшы?..
Өмір менен өлімнің
Қойса екеуін алға нақ:
Бір секундын өмірдің
Сүймес пе адам мың қабат!
Алдыңда «Қазақстан мұғалімі»,
Сөзіне тұр, оқушым, құлағыңды,
Сыйлығы өз елінің саған тартқан,
Ұстаздық өміріңе болсын үлгі.
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі