Өлең, жыр, ақындар

Соғысқа барып қайтқан домбыра

Елең етер шыққан әр бiр дауысқа,
түскен талай тартыс пенен қағысқа,
бiр үйде мен домбырамен кездестiм
барып қайтқан соғысқа.

Толық

Күлкі күнінде

Күлкi күнi кiм күлкiсiн iркiген
бiрi түбiт,
бiрi түрпi кiрпiден.
Сықылықтап,

Толық

Ақын жүрегіндегі жарылыс

Жарылды ақын жүрегi –
осынау ұлы заманға
жандарды көрiп дақ салған, –
адамды айдап адамға

Толық

Көктемгі арнау

Сен жүрсiн деп
жапырақтардың арасынан төгiлген
жинап алып айдың аппақ жарығын
көк шалғынға соқпақ етiп төседiм;

Толық

Машина бауырындағы ұя

Көктем. Көктем.
Жалт-жұлт еткен нұр қандай?!
Нұрды бiреу шашып алып тұрғандай...
...Ұя сапты қалған ашық гаражда

Толық

Наурыз суреттері

Бiр-бiрiмен табысып
ойдым-ойдым мұз-қарда,
жатыр ендi алысып
шуақ пенен ызғар да!

Толық

Көштер

Өртеп күнi қақтаған
күңiрентiп даланы,
азаматын жоқтаған
көштер өткен қаралы!

Толық

Мешкейлер жарысы

Бiрiн бiрi қайрасқан
есiк алды топ-тобыр...
Төр үстiне жайғасқан
үйдей болып екi обыр.

Толық

Барымта

Шын сөзi бiреулердiң жалған шығып,
бiр сөзi бiреулердiң алдан шығып
күйдiрiп бара жатқан бүкiл елдi
қызыл көз, қызыл өңеш даулар шығып.

Толық

Керуендер

Хабар тартып қиырлардан, ғаламнан,
хабар тартып кенттер мен қамалдан
керуендер келiп жатқан далама,
керуендер кетiп жатқан даламнан.

Толық

Алдар көсе

Бағытқа сап мың түрлi,
айқын жолын сағым ғып,
адастырды жұртымды
сұмдығы көп залымдық.

Толық

Жұт

Аузы бiтiп қантөгiстi жараның
ендi-ендi ес жиғанда алабым
ашқарақ көз, жезтырнақты жұт келiп
ашқан екен кең далама аранын.

Толық

Тазша бала

Көне алмаған өктемдiкке, жалаға,
көне алмаған қараулыққа, қараға
жатқан қанша тапқырлық пен оттылық
шынашақтай осы Тазша балада.

Толық

Ұлттық ойындар

...Семсер боп намыс — табанда, –
жүректi кетер тiлiп бiр —
айқасып аттың үстiнде
бiреуi бiрiн ала алмай

Толық

Затаевич

Қарамастан желiне де заманның,
шарлап кезiп тау мен тасын даламның
арып-ашып,
шаршап-талып шалдығып

Толық

Бәйге

Жердi тарпып, бүлiнiп,
екi көзi шоқтанып,
шыққан кезде мәреден
жұлдыз құсап жұлынып

Толық

Халық әні

Темiрдi илеп,
талқан етер тасты да
көтерiлiп шырқап кетсе тасқын ән, –
құдiреттi ұлы ағыстың сарыны

Толық

Күрес

Бiр-бiрiне шүйлiгiп
жарқ-жүрқ етiп әзiл де,
тойдың әбден ширығып
қызып түрған кезiнде,

Толық

Айтыс

Қоймаған соң қолқалап,
сөзден жасын ататын
шыға келген ортаға
екi жақтан екi ақын.

Толық

Жырау

Түсiнбес оны тыңдап,
қарамаған!
Сездермен өткен күндi аралаған
от бүркiп,

Толық

Зергер

Алқа жатыр алдымда,
бiр ысытып,
бiр маздатып тондырған –
сенбейтұғын адам соқты дегенге

Толық

Домбыра

Саздар iздеп жұлдыз, бұлақ, қайыңнан,
аспандағы құстың даусын қайырған,
төзiмдi илеп,
сезiмiңдi үгетiн

Толық

Құрық

Қара тасты тозаң ғып,
бiр-ақ ырғып кермеден,
жүрген небiр асаулық
күнге қарап кiсiнеп,

Толық

Шоқан

Болсын мейлi тұманы,
бұл сөзден сен үрiкпе.
Ақиқаттан туады,
кейде болжам, күдiк те!

Толық

Киіз үй

Содан, содан басталған
Сенiң, менiң арманым.
Киiз үйiм –
аспаннан

Толық

Кісен

Көрсем оны бiр орнымда тұра алмай,
кетемiн ғой қазiр ендi сынардай...
Музейде ендi жатыр кiсен шынжырлы
екi басты шұбатылған жыландай.

Толық

Аңыз

Кең даламды кемiтiп
дедiң-ау сен: құла түз.
Тыңдатқызар елiтiп
құла түзде тұнып тұр

Толық

Әлкей Марғұлан

Жiгерленiп, құлшынып,
сеңдi ме екен күшiне –
кеттi аттанып бiр жiгiт
қап-қараңғы қатерлi

Толық

Семсер

Нұры сiңiп қалған сынды арайдың
сәуле шашып жарқ-жұрқ еткен семсерге
қараймын кеп, қараймын.
Әрi сұсты, әрi ғажап сымбатты-ақ

Толық

Ұлттық киім

Кеңiстiк пен далаға шөлдегенде,
елең ете түсемiз сен дегенде...
Сыпырылған қарт тарих иығынан
тұрсың ғой сен музей мен көрмелерде.

Толық

Әйел

Әйелдi сен әйел ғой деп қызба тым,
бұл сөзiңдi қатып қалған мұз жатыр.
Нәп-нәзiк-ақ сол әйелдiң бойында
бiз бiлмейтiн құпия бiр күш жатыр.

Толық

Сауал

Әлдене айтып,
жеңнен тартып жұлқылап,
жол үстiнде бүлiк салып,
шырқырап,

Толық

Нәресте дүниеге келген күн

Дүниеге келген күнi нәресте
күнде өзiмiз еститiн
оқиғалар болып жатты ерекше:
боран болып бiр жерлерде iркiлдi iс;

Толық

Бір тақырыпқа екі өлең

Баласынан бас тартқан әйел
Түйiн-сұрақ түйiледi табанда:
Не жетпейдi адамға?
Бәрi де бар,

Толық

Өттi тағы бұл өмiрден бiр адам

Өттi тағы бұл өмiрден бiр адам
өзiмiздей күлген, жүрген, жылаған.
Өн бойыңнан азалы бiр үн шығып
өз-өзiңнен тұрасың ғой тұншығып.

Толық

Балалар бақшасында

Бұған келсең – шын бақытты сезер ең,
сезер ең де жаман ойдан безер ең.
Шулап жатқан балалардың бақшасы
ғажап әлем,

Толық

Ана тілім

Жатар қанды аралап
құдiрет бар үнiнде, –
ұлы тiлдер сияқты
қуатқа ие ғаламат

Толық

Жалғыз бала

Дүниенi шабыт қып
түргiзетiн iргеңдi,
жас отауды жарық қып
балпанақтай ұл келдi.

Толық

Көп жасаған қарт

Көп жасаған,
көптi көрген;
көп көрген,
бастан талай қияметтi өткерген.

Толық

Көп балалы үй

Болашағы улап-шулап жатқасын,
қарт та иедi тап осы үйге ақ басын.
Кұшақ-сынды шалқасынан ашылған,
шалқасынан ашық бұл үй қақпасы.

Толық