Айтыскер жас ұрпаққа
Жаным балам — жас ақыны айтыстың!
Батамдай біл, қайратысың қай тұстың.
Үнің дербес шықпай жатып дей көрме
Алақанға көктен балқып ай түссін.
Жаным балам — жас ақыны айтыстың!
Батамдай біл, қайратысың қай тұстың.
Үнің дербес шықпай жатып дей көрме
Алақанға көктен балқып ай түссін.
Қол бepгeлi жә келмесін, жә келсін,
Бәpiбip сен шет жұртқа да Жәкемсің
Сен боп бүгін бүкіл қазақ айтары:
Дос құшаққа жақын түгіл жат енсін.
Аяқтай жүріп тегіс адақтаған
Республикам, қажет пе мадақ саған?..
Мақтанба деп үйреттің өз жұртыңды
Дарытпау үшін сырттан мазақты оған.
Біз жағымпаз емеспіз жаттандырақ,
Тарттық ecкi оданы жақтан бір-ақ!
Мақтанарың тұрмаса жүрегіңде,
Жының бар ма жырыңды жоқтан құрап.
Кісіміз бе осы біз, кісіміз бе,
Із жатқандай бабадан iciміздe?..
Патшаларын жат жұрттың жатқа біліп,
Бабамызды көрмеген түсімізде
Мен Хамиттан зиялы кісіктің
Ақ, көк, қызыл, сарғыш та түсін ұқтым.
Жаңбырдан соң көркейтіп көкжиекті
Кемпірқосақ осы деп түсініппін.
Әз Тобанияз Әлнияз жігерлі еді,
Жоқтамасам жүрегім жүдер ме еді,
Жүрмек едім топ жарып тойыңда мен,
Титықтаған денсаулық жібермеді
Ет жүректі бip маған елжіретіп,
Жаулықтарын жалаудай желбіретіп,
Баяғы сол мекенде мені күтсе
Сағынышқа сабырың жеңдіретін.
Досқа — дос, қас бipeyгe «бұзығын-ай!.
Дeгiзiп қиын өткен қызығым-ай!..
Байқасам, бipi қашып, бipi қуған
Өмірдің жазы — түлкі, күзі — құмай.
Ел ішінде ерлігіңмен ipiciң,
Бір ic бітce, асықтырған бір iciн.
Шөбереңнің жүгін жүктеп өзіңе,
Өзің ғана өлмейтіндей тірісің.
Күлкісімен шуақ, сәуле таратқан.
Олар күлсе, күлімдейді әр ақ таң.
Бұ ғаламның жарығы мен жылуы,
Әйелдер ғой тіршілікті оятқан.
Туған топырақ!
Бісең ғой, кіндік қаным,
Тал бесігім ием деп кімді ұққанын, —
Tәңірім өзi кешipep, ол — сен едің,
Адам — ағзам, жүректен жүpiп қанға,
Жақсы лебіз жан сызын жылытқанда.
Іс пен iшiн ел сүйген eтiктiгe
Терең теңіз келместей жұлықтан да.
Қартайдың ба — қайт райдан желікпей,
Өтті күндер елегзитін еліктей.
Жетпей ме сол тұшындырсаң өзгені
Кемеңгер шақ кеудеңе тұз ерітпей?!
Созып келем, созып келем сапарды:
Сапар меш жер-қиянға апарды.
Мен өтсін деп не істемеді бұл өмip, —
Талай таудың қойнауын да қопарды.
Әз досым-ау,
Сырымның тең жартысы-ау!
Әсте сынақ —
Нар мен жүктің тартысы-ау...
Жаяу емес, көк сәйгүлік көлiктi
Бipey үйдің ту сыртына келіпті.
Өңің бе, әлде түсің бе — сол Төлеген
Бip өзіңе махаббатын тeлiптi.
Басымды имей өте аламын дермісіз,
Бұл зиратта жатыр солдат белгісіз.
Өмip-бақи өшпейтұғын алауы
Әсте мың-сан шырағданға бepгіciз.
Қайран аға, еркелігім жарасқан,
Әзіл айтсам, әдеп сөзден әрі аспан:
Білеміз ғой, өзің жайлы тынбастан
Бұл күндерде не деп жатыр жер, аспан.
Көп тірлікті көгертіп,
Тас, темірді қыздырған,
Көнерген ойды шегертіп,
Жаңаның бойын оздырған.
Бәрі ұйқыда тоған, дала,
Тыныш екен түн, дача.
Айтарым бар саған, бала,
Балам, мені тыңдашы!
Жүріп келеді,
Тұрып көреді ұландар
Қаһарлы жолын әкелердің.
Жөнді сол жүйе, —
Жатырмын жат өлкенің жылғасында,
Ажалдың алпамсасы тұр қасымда.
Билігі талықсыған тағдырымның
Қақыратқан қабырғамды қорғасында.
Күн тәулікте бip-aқ мәрте таң атса,
Бip мәрте жыл күз нәciбiн таратса,
Заң еді сол.
Заң еді сол адамды
Тұлпар-тұлпар қашанғы даласында,
Еш көнерген сыр да жоқ дәл осында.
Дала, тұлпар өзгерсе адамдарша,
Сол жалған деп таласа аласың ба?!.
Қырманда қызып, күн қауышады,
Дегбірсіз мезгіл түнге ауысады;
Түні де ширақ, дәулеті тасып,
Сағат, минутын тауысады.
Түбі — тақтай,
Су жоқ одан бір тамған.
Және тақтай екі бірдей жақтауы.
Іші — тасқын, көбік атып бұрқанған —
Жайылымға, егінге жарамастай,
Малшы, диқан өлең қып қарамастай,
Тақыр, тастақ, шым батпақ, сорлы танап
Жатқаны рас ұлы іске араласпай.
Ағысы өжет те дарқан
Өсекке үш дүркін барғам,
Көркіне көзім қаныққан.
Жә тұтас өлшеп көрсең де,
Өтірік айтсам болар ед сөзім ғapiп:
Жасыбайды көргем жоқ өзім барып.
Естуімше, ерте-кеш ерке бұла
Өнеді екен қайнардың көзін жарып.
Тірлік — қымыз,
жұтқан сайын ciмip дер,
Ей, бал қымыз, беймазаңа ғұмыр бер!
Тыныштықтың адамында тыным жоқ:
Жарықтығым!.. Әлдеқашан өлсең де,
Сенен кейін өз бетімше өнсем де,
Жүрегімде жүресің де қоясың, —
Жүpeгiмнiң өлең-жыры бол сен де!
Жаңа жыл! Жаңа жыл!
Не әкелдің сен бiзгe?
Бау-бақшаң толған гүл,
Төлдерің семіз бе?
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі