Мұхтар Мағауин
Көрінгенге етпеген сөзді шығын,
Ері қайсы, білуші ем, ез кісі кім.
Ал Сен болсаң, қашанғы хас шеберсің
қашап жатқан жалықпай өз мүсінін!
Көрінгенге етпеген сөзді шығын,
Ері қайсы, білуші ем, ез кісі кім.
Ал Сен болсаң, қашанғы хас шеберсің
қашап жатқан жалықпай өз мүсінін!
Қашаннан ойың өрде, төрде көшің,
Аралап алпыс асу бел-белесін,
Арқаңа қара нардың жүгін артып,
Алдында аламанның сен келесің.
Әбеке, Сіз бір ақылды ағасыз,
бастық болдым деп бақырмағансыз,
қарауыңызда жүрген інілеріңіздің
біреуіне тізе батырмағансыз.
Жұмекен рухына
Аяқ асты не болды бұл, ұқпадым,
қас қағымда дем де шықпай, бітті әлім,
Көрем деген кім бар еді тіріде
Столыңды саусақпен сырт еткізе қатты ұрып,
қиғаш тастап картасын, қырын қарай лақтырып,
қолы жүріп бергенде күлмең қағып Тұмекең,
әндетеді-ау дейсің бір арғымақ жал ат мініп.
Баяғыдан бағынған әміріңе
жүріп тұр ғой билігің бар ініңе,
атақ-даңқың аспандап кетті бүгін,
жетті бүгін алты алаш қадіріңе!
Байеке Қадіржанов — қадірлі аға,
бай едің санаға да, сабырға да,
Айдынды Алакөлдің жағасына
Келдіңіз қайта оралып, дабыл қаға.
Ағам бар еді мір тілді,
Жағам бар еді — жыртылды!
Қан жылап тұрған жүрекпен
Жұбатам қалай жұртымды?!
Асып-тасып, ақтарыла кемерден
Қызынғанын көре қойған жоқ ем мен.
Анық басып, ақырындап жүріп-ақ,
Жоғарырақ тұрушы еді көп елден.
Батырға балап өткен есер ұлын,
Қанекең сойы еді ғой кешегінің,
не дер ем тұтқиылдан тілге келіп:
"Қарағым, қалайсыңдар?" — десе бүгін.
Отын барып үрлеймін де өзгенің,
У боп бойға тарады ма өз демің?
Сал-серісін жырлап кеттің қазақтың,
Қыз да құшқан,
Армысың, Қарасаздың қалың елі,
Бармысың салқын самал, сары белі!
Жансүгір Ілиястың жерлесі едім,
Жатсынбай, жақсы ұлым деп таны мені!
Дәрежем болмаса да дүрілдеген,
бірімін мықтылардың бүгінде мен,
айыпқа бұйырмасаң,
Абай аға,
Азбап па деп ұрпағы, тозбап па деп кең далам,
кімдер бастап келді деп осы күнге елді аман,
Зая кеткен жоқ па деп, төгілген қан, тамған тер,
қарап тұрған сияқты Қабанбайдай Ер бабам.
Десеңші енді бірдеңе...
жап қала ма бұққанмен,
шыдай-шыдай шындықтың ыңыршағы шықты әбден.
Ырду-дырду айнала,
Басылып бұрынғыдан сәл-пәл еңсең,
бұйыға қарап қалып қанша келсем,
көңілің күнге толар осы күнді
көптен-ақ, Талдықорған, аңсап ең сен!
Пай-пай, о-ой!...
Екпіні үйді жығып, жар құлатқан,
селтиіп, соңындағы ел шанды қапқан,
қарадай қалтырайды
Биікке біразырақ өрлеп алған,
бірісің жақсылардың Сен де бағлан,
ебім жоқ ел сияқты демесеңіз,
жерің жоқ ештемеден кенде қалған.
Апыр-ау, ұлға жағын, құлға жалын,
не болып бара жатыр бүл қазағың!
Тәңірім аз деп жүрме,
кеше көрген
Миуалы жазды көрдік, күзді көрдік,
әзірге осы боп тұр біздің ерлік, —
ойласам — ойладым да бас аманын,
оғаш іс жасамадым Сіз күлерлік.
Мына заман қай заман — түлкі заман,
түлкіңіздің, тәңірі-ау, сұрқы жаман,
қысылмайды түктен де, кеміріп жеп,
өліктің де біткен бе ұртына жан?!
Мезгілінде бере алмаған Ерге дем.
пейілі кең,
зейіні кем елден ем,
қайығым да қала берер қайырлап,
— Қарсымыз! — деп қаһармен айта алмасақ ел құсап,
өнбес дауды қуып та керегі не енді ұсақ,
керіп өңеш, кеңірдек жырта бермей, ағайын,
"қатын-бала қамы" деп,
Бұл неткен ел, неткен ел?
Қасың да жоқ кектенер,
Досыңда жоқ өкпелер,
Бар ашуың
...Жұлдыздай ақты қырда,
жүзді көлде,
бермеді тірлігінде тізгін ерге,
сал да өзі,
Қорықпайтын қылыштан,
жасқанбайтын найзадан,
арқа-басы құрысқан
мына заман — қай заман?!
"Еркелеп" тағдыр маған, ерғашты ғып,
желкелеп, жетпіс бес жыл жер бастырып,
кеудемнен
кертіп алып,
Адам адам болғалы келе жатыр алысып,
жүгірген аң, ұшқан құс — барлығымен жарысып,
ажырасып,
табысып,
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі