Өлең, жыр, ақындар

Жастық жыры

Көр кеудені етер дейсің кім үлгі,
Тыңдатпаққа ұмтылсаң да үніңді?
Бұл заманда оқығандар- көшбасшы,
Озатын да, әр додада- білімді!

Толық

Ана жайлы елес шумақтар

Томпайып бейіт қалды белең қырда,
Мұра қып қолау құба көбеңді ұлға.
Білген жоқ бірақ ана сол ұлының,
Боларын құмар өрен өлең-жырға.

Толық

Мың алғыс, миллион алғыс аналарға

Мың алғыс, миллион алғыс аналарға!
Аты да, өзі де ұлы тұрар алда.
Отанмен, туған жермен теңесесің,
Нәр алған аналардан даналар да.

Толық

Әже көзі

Сабын сәндеп ораған сары жезбен,
Ақ күмістеп безеген моншақ көзбен.
Сезімдерді тіл жетпес зергерлікпен
Сөйлетуді сәулеттеп сергек сезген.

Толық

Уыз сүті қос анамның

Мешін жылы ақпандатқан,
Ақ түтекте туыппын.
Ақ құндақта сезе қоймай,
Не екенін де суықтың.

Толық

Әлди, әлди, ақ бөпе

Әлди, әлди, ақ бөпе,
Ақ бесікке жат бөпе.
Әжелерің мерейін
Тасыт, көңлін тап, бөпе.

Толық

Мектепті алтын белгімен бітірушілер

Болашақ сендердікі, өрендерім,
Білімнің өтедіңдер төлемдерін.
Тердіңдер әр пәннің де жақұттарын,
Тұңғиық сүңгіп жүзіп тереңдерін.

Толық

Ода (Мұқағали және оның ақындығы)

Өлкесіне өлеңнің
Ақын келіп ақ маңдай,
Жаулайтұғын жүректі
Сиқыр жырлар тапқандай.

Толық

Жұматай палуан

Әкесі Есмұхаммет момын адам,
Сөз қуып тілін, жағын жанымаған.
Үш ұлы жұныттай боп ер жеткенде,
Танылды талай жұртқа танылмаған.

Толық

Үлкен Мұхтар

Деді әлде, демеді әлде еленейін,
Кернеді керім өнер өне бойын.
Еңсерді қой асықтай қолда ойнатып,
Азия, Европаның өрен ойын.

Толық

Марқасқасы ғасырдың

Марқасқасы ғасырдың,
Ақыл-ойдың саңлағы.
Дүбіріне үн қосқан жаңғырығып жан-жағы.
Келген, жортқан екпіні желпіндіріп мезгілді.

Толық

Аналарға арнау

Анасыздар, әр үйге панасыздар,
Бала десе от болып жанасыздар.
Сәтті басса ұрпағың,- мерей тасып,
Қыз күлкісін сусын қып қанасыздар.

Толық

Дала қызымын...

Жасқанбай дауыл өтінен,
Ызғары сүйіп бетімнен.
Ақ көңіл дала қызымын,
Естіген үнін жетіген.

Толық

Бала күнгі балғын шақ

Кеше,  кеше,  есіңдеме бала күнгі балғын шақ...
ойнаушы едік тай құлындай асыр сап...
ауылымыз біздер үшін болатұғын алтын бақ...
топырағы болған бізге бала күнде хандық тақ...

Толық

Тастанды баланың зары

Ана жаным, бұл қалай жасағаның?
Неге сонша қатты еді тастан жаның?
Өзіңнің ертеңіңді ойлаймын деп,
Қалай болды қоқысқа тастағаның?

Толық

Бір аңгіме қозғалса Қайыңды деп...

Бір аңгіме қозғалса Қайыңды деп...
Өлең былай жырлайды жайымды тек...
Бойда қаным тасиды жәймен үдеп...
Кең кеудеге сыймайды соқса жүрек...

Толық

Балалық шаққа саяхат

Кеше, кеше, есіңдеме бала күнгі балғын шақ...
Ойнаушы едік тай құлындай асыр сап...
Ауылымыз біздер үшін болатұғын алтын бақ...
Топырағы болған бізге бала күнде хандық тақ...

Толық

ҚЫЗДАР ҒАЖАП (Сержант қыздарға....)

Тұрғанда дене суып, аяз қарып...
Бой түзеу әл келмей көңіл налып...
Сержант қыздар жанымызға жайғасты кеп...
Арай төгіп ай жүзі шуақтанып....

Толық

Ауылыма

Алыстан келем сағынып сені Қайыңды...
Тұрсың ба солғын тартқан жүзіңмен байырғы...
Сен солма ауыл гүлдей бер гүлде өркенде...
Сені ойлап шын ақ, бөбегің жиі қайғырды...

Толық

Ішқұсадан туған жыр

Естігім кеп сен жақтан жақсы хабар...
Елеңдеумен ішқұса жаным шығар...
Байқайтын жан таппадым жай күйімді...
Түсінер жан туды ма екен жанымды ұғар...

Толық

Мектебіме

Тербетіп жырым тұрса таңда әдемі,
Көңілім көкте биік самғап еді.
Ұшырып қия шыңның асқарына,
Ұшқыр ой арманымды жалғап еді.

Толық

Мәзбұлағым

Естуші ем сен жайында аңыз-дастан,
Бір ұл ем сені айтқанда ауыз ашқан.
Бар ме екен сыңғырыңа тоймай қарап,
Суыңнан тоймай ішіп байыз басқан.

Толық

Қайырлы таң

Ежелгі бабам айтқан қайырлы таң
Әрбір үйге күлімдеп шуақ шашқан
Ерте тұрған еркектің ырысы артық
Осы сөзді мінеки дана айтқан

Толық

Ақ Махаббат

О Махаббат, ұғымың терең бе еді?
Әлде бір естімейтін керең бе едің?
Ес кетіп тұр алдыңда
Ғашық жүрек, елер ме едің?

Толық

Балалық шақ

Еркеліктерден мөлдір көздерім нұрланып,
Өлең өмірім қуаныштармен жырланып.
Қаннен қаперсіз, пәк көңілменен күлетін
Балалық шақтың күндері барад ұрланып.

Толық

Алтаудай Алашпын!

Әлиханмын, Жүсіпбекпін қаны бір,
Дес бермейтін сескенбейтін жаны дүр.
Көзімізді жойса дағы мылтықпен,
Сөзімізді жоя алмады бәрібір.

Толық

Әке туралы

Бітпейтұғын күнделікті күйбеңмен,
Жүрген әкем бейнет көрген,сый көрген.
Одан мынау жақсылықты ұғынғам,
Одан мынау адалдықты үйренгем.

Толық

Туған жер

Жолыққандарды алаламай көп,
Саған қиын-ау, маған оңай деп.
Сағынып елді аралап келем,
Шақшадай басым шарадай, өзім,

Толық

АНА

АНА -деген асыл адам ардақты ,
АНА- деген ғажап жан ғой салмақты .
Сәбиім деп , жүрегі соғар әрдайым ,
Аналарды қадірлейік ағайын .

Толық

Ұлы сезім

Өзіңізді теңейтін ем ұлы ханға,
Басқарған Алтын Орда, жары бар да.
Мені де ұқсатыпсыз сондай ханның,
Тағдыр қосқан қосағы, жан жарына.

Толық

Мен қазақтың тілімін

Мен қазақтың тілі едім,
Қараша мұңын ханға айтқан.
Қос ішектің үні едім,
Шер нала мен зарды айтқан.

Толық

Әсем қала-Алматым

Бұ шаһарда бүгін де, кеше де өнер,
Қызығына тоймайтын көшедегі ел.
Париж халқы қызғанып қалар, бәлкім,
"Әсем қала" - Алматым десем егер.

Толық

Досым да жоқ

Жыр тапқаным болмаса осында кеп,
Санама сыймас ойлар басымда көп.
Кең пейілі тарылған тас қалада,
Мына менің, шынында, досым да жоқ.

Толық

Сарын

Жалынға орап жанарымды шырпы мұң!
Жүрегімнен тамған жырды іркідім.
Көздеріңді ақ жауыннан қорғайтын,
Неге сенің бола алмадым кірпігің?!

Толық

Кереғар

(Қылығың ерек, былайша дағы),
Сен күліп тұрасың, мұңайса бəрі,
Жанарың бұлақ жасыңа толған,
Көздерің неге жылай салады?

Толық

Алдыңғы апта жеңімпазына

Дауысы жоқ әншідей
Қырылдатқан көмейді.
Ұйқасы жоқ, көп қате
Өлеңдер неге көбейді?

Толық

Сара Алпысқызына

Нұрлы ақыл, жылы жүрек , ыстық қайратты,
Сара апамыз жаны жайсаң жан –жақты.
Мейіріммен сусындатып баршаны,
Қадірлі де, рухани бай, асыл текті ардақты.

Толық

Мен өз қаламды не үшін сүйемін?

Жезкиік сәні болған даласының,
Жезді өлке Жезқазғанның баласымын.
Жезқазған Отаныма беріп жатыр,
Қойнауынан шығатын бар асылын.

Толық

Мен де жаттап өсіп келем Абайды

Тамсандырып таңқалдырған талайды
Алты алашым даңқты ақынға балайды
Өлеңі мен өнегесін қалдырған
Мен де жаттап өсіп келем Абайды.

Толық