Өлең, жыр, ақындар

Көк Түрік абызының тілегі

Уа, құдiреттiң Құдiретi,
Көк тәңiрi,
Алдымен өзiңнен тiлеймiн.
Жерiме

Толық

Тозақты қазақ көп көрдi

Тозақты қазақ көп көрдi.
Бастарынан
Зұлматтан
Зұлмат өткердi.

Толық

Мешкейлер жарысы

Құлқындары
Қырық құлаш терең.
Арандары
Алпыс кез апандай

Толық

Қауіпті жан

Қай заманда да
Шындықты айтқан адам
Қауiптi ғой.
(Қай заманда да

Толық

Төзім

Уақыт-ай,
Менен қаншама рет! –
Сырт айналып бездiң.
Темiр екенмiн!

Толық

Қара нөсер

Көктем-ай!
Қара нөсердiң төккенi-ай!
Бүкiл бұлттарды
Осы жерге

Толық

Алаяқ

Мұңайып сөйлесең –
Өмiрден тәшпiш көрiп! –
Жүрегiңнен
Қан сорғалап тұрғандай.

Толық

Жарылыстар

Ұлы далам
Жерге ұрған қарбыздай
Қақырап жарылды.
Күннiң көзi

Толық

Саған

Бұқадай басыңды шайқап
Жұлқынып тұрғаныңа қарап,
Ұмтылып тұрғаныңа қарап
Қорқатын едiм.

Толық

Кешегі күн қасіреті

Өзгенi айтсам
Қол жетпейтiн
Аспан мен таудай еттiм.
Өзiмдi айтсам

Толық

Төбелес

Қаланың қақ ортасында
Алаңның
Тап ортасында
Екi қазақ төбелесiп жатыр.

Толық

Көкпар

Ортаға көкпар тасталды.
Сұрапыл дода басталды.
Жұрт бiткен
Көкпарға лап қойды.

Толық

Өткен күнге экспромт

Қайық деп мiнгенiм
Табыт болды.
Гүлтәж деп кигенiм
Қамыт болды.

Толық

Бүгінгі ертегі

Айдалада
Жалғыз қап –
Жабығып тұр едiм.
Өрт шалған ағаштай

Толық

Уәж

«Бас жарылса – бөрiк iшiнде,
Қол сынса – жең iшiнде».
Осылай жұбатасың.
Жұбатамын деп

Толық

Нармахан Бегалы

Қара күштiң иесi
Қажымұқанның жерлесi,
Бегалыұлы Нармахан,
Саған тұғыр екен

Толық

Әкім інілеріме

Сендер бiздi
Жотаның үстiмен жүргiздiңдер,
Таулардың үстiне мiнгiздiңдер.
Қазақтың талай ақыны кiрмеген

Толық

Өмір

Сен, өмiр,
Қаталсың, қаттысың.
Ащысың!
Сонда да тәттiсiң.

Толық

Ұсақ адам

Сен
Ұсақсың, майдасың, күйкiсiң.
Әлдекiмдердiң –
Балағында жүрген! –

Толық

Беріктік

Менi, қазақты, –
Жан-жағымнан анталап! –
Құртқысы келдi.
Дүкендегi матадай –

Толық

Қарлы борасын

Ақ түтек борасын
Аспанның астын толтырып
Ышқынып соғып тұр;
Бет қаратпастан

Толық

Айдаудағы арыстар

Елiне теңдiк сұрТемірхан Медетбекаған
Арыстарымның
Мойнына бұғау түсiп,
Аяқ-қолдары

Толық

Талқы

Өткен заманда –
Елiмдi –
Тауға апарып бiр соқты.
Тасқа апарып бiр соқты.

Толық

Қарғыс

Сонау еТемірхан Медетбекрте заманда
Аңдаусыз жатқан
Аңқау елiмдi,
Аттан түсiп

Толық

Кеше мен бүгін

Менiң кеше –
Аяғыма! –
Қара тас байлап қойды.
Алшаңдап

Толық

Біз қандай едік?

Арымас аттар мiнетiн,
Тозбас тондар киетiн;
Қара тастарды қақ жарып
Қарағайлардай

Толық

Күмән мен күдік басқан күн

Бүгiн менi
От жағып
Құрта алмайтын,
Оқ атып тесе алмайтын,

Толық

Көк Түрік батыры өлгенде әйелінің жоқтауы

Оң жақтағы
Айым құлады.
Сол жақтығы
Күнiм тұтылды.

Толық

Қиялдағы бақытты күн

Бүгiн мен
Дүниеге симай
Шалқып тұрмын.
Қорғасындай ерiп,

Толық

Шетелдік алпауыт

Несiн жасырамыз!
Түңiлiп тұрмыз.
Сонда да алдында
Желдi күнгi ағаштай иiлiп,

Толық

Талану

Жан-жағымнан талады.
Талады!
Бiреуi –
Жүрегiмнiң тұсынан! –

Толық

Ой, тоба-ай!

Таулар
Түйелердей тулап;
Ормандар
Жесiрлердей шулап;

Толық

Өктемге

Менi «үп» деп
Ұшырып жiбергiң келедi, –
Қураған
Жапырақ деймiсiң.

Толық

Балуандар күресі

Белдерiне
Алты құлаш арқан ораған
Демдерiнен бұрқырап
Дауыл бораған.

Толық

Маскүнем

Арақты –
Көк теңiзде жүзгендей! –
Жүзiп iштi.
Албастыдай арқырап,

Толық

Бостандыққа жол

Ғасырлардың түбiнен
Бостандығымды iздеп шықтым.
Садағымды алдым,
Найзамды ұштадым.

Толық

Жанталас

Даламның үстiн
Түндей қап-қара бұлт басты.
Бiреулер олай қашты,
Бiреулер бұлай қашты...

Толық

Баласын құтқарған әйел туралы

Ерте, ерте, ертеде
Қойының үстiне
Бозторғай жұмыртқалап,
Итiнiң басына

Толық

Шарасыздық

Ұшсам –
Атты.
Жүзсем –
Ау құрды.

Толық

Қаскөй

Мен сенiң
Қолыңа түссем –
Терiмдi! –
Тiрiдей сыпырып аласың.

Толық