Өлең, жыр, ақындар

Тақырды таптап тандыр күн

Тақырды таптап тандыр күн,
жатқанда шөлі бір қанбай,
тас емшек болған тағдырдың,
тамшы суы да тұр тамбай.

Толық

Іңір. Дала

Іңір. Дала.
Жұмылып
ыстық күннің жанары,
көкжиекке тығылып,

Толық

Мәңгі шар шыжғырады

Мәңгі шар шыжғырады,
көздейді сор даланы.
Таппайсың сыз – жыраны,
жансыздай шөл жамалы.

Толық

Шуағын төгіп күн шығып

Шуағын төгіп күн шығып,
қанатын жайды гүл шыбық.
Келеді көктеп даланың
құрсағын жарған тіршілік.

Толық

Жолаушыдай тым суыт көктем өтіп, жаз да ауды

Жолаушыдай тым суыт көктем өтіп,
жаз да ауды.
Сүмбіледе су суып,
қарашада қар жауды.

Толық

Маужырап бақтар қарайды

Маужырап бақтар қарайды
ақ төсек – ақ мамық қардан,
еске сап шақтарды арайлы
кеудеңде жатталып қалған.

Толық

Табиғат – дала

Табиғат – дала
бір сәт
анашым, саған ұсап
күрсінеді, солады,

Толық

Есті боп жүргенде есер, мақұлдар да

Есті боп жүргенде есер, мақұлдар да,
өзінен жұртқа ауысар ақыл бар ма.
Адамдар – есерің бар, мақұлың бар,
немкетті қармаңдар ақындарға!

Толық

Көре алмай, іші күйіп жар сабаған

Көре алмай, іші күйіп жар сабаған
тыржиып жақтырмасын барша жаман.
Ал менің намысымды сырттай жыртып,
жүретін жақсы көріп қаншама адам!

Толық

Жақсының елемейміз жақсылығын

Жақсының елемейміз жақсылығын,
жөн білер саналыға тапшы күнім.
Оясыз сөзді ұқпайтын жаңалықты
ұлы Абай Колумбыдай ашты бұрын.

Толық

Жөнегендей айдында ағын жосып

Жөнегендей айдында ағын жосып,
бара жатыр далада шағыл көшіп.
Құтырынған құм боран көз аштырмай,
жайратардай жел-қанжар жаныңды осып.

Толық

Уақыт ұшып барады

Уақыт ұшып барады
жапырақтай күздегі күні жеткен.
сырғанайды сұлудың нұры беттен.
Сонда да асықтырасың, өмір, алға –

Толық

Тақ пен тіл

Туған тілін білмеген тұлға болмас халқына,
думандатқан күнменен өте шығар даңқы да.
Не керемет күштің де ана тілсіз – бармақтай,
қара жердің үстінде тірегі жоқ қаңбақтай.

Толық

Жылап жатам, төсектен тұрам жылап

Жылап жатам, төсектен тұрам жылап.
Жеңілдік жоқ жаныма мұнан бірақ.
Ақыл-шыңға әл бермей,
жайлау-жанға

Толық

Қазақтың батырлары

Шетінен қайсар қылық, батыр қаған,
елі үшін отқа күйіп лапылдаған,
жат біреу жау ниетпен жерін басса,
тымағын баса киіп тақымдаған,

Толық

Жүргенім-ай

Жүргенім-ай
ештеңені, ешкімді сағына алмай
(сағынышсыз тірліктің мәні қандай?!).
Жүрегімде жараның табы бардай.

Толық

Жаңа жылға тілек

Ұршықтай уақыт дөңгелеп
жеткізді тағы бір таңға.
«Қош келдің, Жылым, төрле!» – деп,
үмітпен қарар жұрт алға,

Толық

Мамыражай өмір жоқ өлеңімде

Мамыражай өмір жоқ өлеңімде,
бәрі бостай: өмір ме, өнерің бе.
Өлер бала молаға жүгірер деп,
ауады ылғи аңсарым көне күнге.

Толық

Қалқан

Ниетің – жомарт күзімдей,
мен үшін сұсың жүзіндей
қайраулы қара балтаның
қағатын жалған, жалтағын.

Толық

Айналғандай дүние тас тұғырға

Айналғандай дүние тас тұғырға,
таса қалып бас мұрат, басты мұра,
көлбең көлеңкесіне айналғанда
адамдар да,-

Толық

Мына кештің ғажабы-ай

Мына кештің ғажабы-ай,
Сарыарқаның кештері.
Көк аспанның ажары – Ай
жұлдыздарды екшеді.

Толық

Кей ісің ойға салар мұң

Кей ісің ойға салар мұң,
өткенді шолсаң сағына.
Жақсылық жасау – адамның
нәр берер кейін жанына.

Толық

Шықпайды деп ойлама жастан дана

Шықпайды деп ойлама жастан дана,
кәрі-жасы болмайтын тастар ғана.
Миы да жоқ, ойы жоқ шалдар қанша
басын бұлдар орап ап ақ шалмаға.

Толық

Буырқанып жақпарлы жарды басып

Буырқанып жақпарлы жарды басып,
талқан қылып тастарды
қарғып, асып
тентек өзен барады

Толық

Бойым дел-сал қалғандай жайрап денем

Бойым дел-сал қалғандай жайрап денем,
шатастырып күнді аймен, айды аптамен,
ыққан малдай сезімді оқтын-оқтын
ақыл-дана алдына айдап келем.

Толық

Қари қыз хикаясы

Жасаған алла, тәңірім,
жетер ме саған зар үнім?!
Жалғанның жағып жарығын
жалғадың тірлік тамырын,

Толық

Теңізде – тасқын, далам – сең

Теңізде – тасқын, далам – сең,
мүлгігенсиді шыңдар құр.
Қызығып көкке қараушы ем
тыныштық-ау деп тұнған бір.

Толық

Атын жазбаған студенттің хаты және оған жауап

«Сізді жақсы түсінеміз, ұғамыз,
Жырыңыз — бір байтақ жатқан құба дүз
екендігін
замандас та білмейді,

Толық

Қайғы

Біле алмай қайдан шығар күн
қара жүр – арақ ішкені.
Ат мінген саясатшылардың
аударыспақ ойнау – істері.

Толық

Татумен тіршіліктің ащы зарын

Татумен тіршіліктің ащы зарын
өмірден кеткенде ерте жақсыларым,
жарамай жоқтауға да, жылауға да,
сағалап жүрдің бәрің басшы жағын.

Толық

Кейбір ісім дұрыс та емес шығар

Кейбір ісім дұрыс та емес шығар,
қылығым да көрінер егесқұмар.
Қайткенде де қанымда жоқ нәрсені
істеймін деп жайым жоқ кеңес құрар.

Толық

Қабанбай батыр

Қазақтың жасыл жеріне,
бетегесі бөрткен беліне
қызығып қырмызы өріне
көздерін кімдер сатпаған,

Толық

Тақ маңы

Бұл заманда билікті бақ деп білер,
шын бақыттың тұғыры тақ деп білер.
Айналасы жарамсақ тәуелділер,
ақ машина ат болар баптап мінер.

Толық

Жұт

Есігім алды көкорай шалғын еді,
таза ауамен тазартар таңғы лебі.
Атамыздың көзіндей аула-қора,
айран, қымыз – жүдеген жанның емі.

Толық

Әуеде ұшып жүрген көк көбелек

«Әуеде ұшып жүрген көк көбелек».
Сезімін қандай жүрек төккен ерек?
Үй салмай, мүсіндемей, мешіт соқпай,
тарихын әнмен өрген не еткен ел ек?

Толық

Еріп ессіз өлеңнің жетегіне

Еріп ессіз өлеңнің жетегіне,
қыздырғаным шамалы шекені де.
Жырларымнан күлкі не ақыл күтпе –
менде әуелден жоқ соның екеуі де.

Толық

Басынан Қаратудың көш келеді

«Басынан Қаратудың көш келеді».
Көш келсе - өмірімнің өшпегені.
Естісем елестейді көз алдыма
қазақтың Ақтау, Арқа, Өскемені.

Толық

Туған жер, туған ауыл қымбат маған

Туған жер, туған ауыл қымбат маған,
ешкімге бұл сезімді былғатпағам.
Мен оның өзім ғана сезінетін
қастерлі қасиетін жырлап бағам.

Толық

Мінез

Адамдар-ай сыртынан жылтыраған,
сырты жылтыраса да, құлқы харам.
Сол шындықты бүкпесіз айтсам болды,
бар ғаламның төнеді бұлты маған.

Толық

Ұйқы

Ел ұйқыда. Тым-тырыс,
ауыл иті қалғиды.
Дауыл да жоқ. Қыр тыныш,
тыныштық та әрқилы.

Толық