Тақырды таптап тандыр күн
Тақырды таптап тандыр күн,
жатқанда шөлі бір қанбай,
тас емшек болған тағдырдың,
тамшы суы да тұр тамбай.
Тақырды таптап тандыр күн,
жатқанда шөлі бір қанбай,
тас емшек болған тағдырдың,
тамшы суы да тұр тамбай.
Мәңгі шар шыжғырады,
көздейді сор даланы.
Таппайсың сыз – жыраны,
жансыздай шөл жамалы.
Шуағын төгіп күн шығып,
қанатын жайды гүл шыбық.
Келеді көктеп даланың
құрсағын жарған тіршілік.
Жолаушыдай тым суыт көктем өтіп,
жаз да ауды.
Сүмбіледе су суып,
қарашада қар жауды.
Маужырап бақтар қарайды
ақ төсек – ақ мамық қардан,
еске сап шақтарды арайлы
кеудеңде жатталып қалған.
Есті боп жүргенде есер, мақұлдар да,
өзінен жұртқа ауысар ақыл бар ма.
Адамдар – есерің бар, мақұлың бар,
немкетті қармаңдар ақындарға!
Көре алмай, іші күйіп жар сабаған
тыржиып жақтырмасын барша жаман.
Ал менің намысымды сырттай жыртып,
жүретін жақсы көріп қаншама адам!
Жақсының елемейміз жақсылығын,
жөн білер саналыға тапшы күнім.
Оясыз сөзді ұқпайтын жаңалықты
ұлы Абай Колумбыдай ашты бұрын.
Жөнегендей айдында ағын жосып,
бара жатыр далада шағыл көшіп.
Құтырынған құм боран көз аштырмай,
жайратардай жел-қанжар жаныңды осып.
Уақыт ұшып барады
жапырақтай күздегі күні жеткен.
сырғанайды сұлудың нұры беттен.
Сонда да асықтырасың, өмір, алға –
Туған тілін білмеген тұлға болмас халқына,
думандатқан күнменен өте шығар даңқы да.
Не керемет күштің де ана тілсіз – бармақтай,
қара жердің үстінде тірегі жоқ қаңбақтай.
Жылап жатам, төсектен тұрам жылап.
Жеңілдік жоқ жаныма мұнан бірақ.
Ақыл-шыңға әл бермей,
жайлау-жанға
Шетінен қайсар қылық, батыр қаған,
елі үшін отқа күйіп лапылдаған,
жат біреу жау ниетпен жерін басса,
тымағын баса киіп тақымдаған,
Жүргенім-ай
ештеңені, ешкімді сағына алмай
(сағынышсыз тірліктің мәні қандай?!).
Жүрегімде жараның табы бардай.
Ұршықтай уақыт дөңгелеп
жеткізді тағы бір таңға.
«Қош келдің, Жылым, төрле!» – деп,
үмітпен қарар жұрт алға,
Мамыражай өмір жоқ өлеңімде,
бәрі бостай: өмір ме, өнерің бе.
Өлер бала молаға жүгірер деп,
ауады ылғи аңсарым көне күнге.
Айналғандай дүние тас тұғырға,
таса қалып бас мұрат, басты мұра,
көлбең көлеңкесіне айналғанда
адамдар да,-
Мына кештің ғажабы-ай,
Сарыарқаның кештері.
Көк аспанның ажары – Ай
жұлдыздарды екшеді.
Кей ісің ойға салар мұң,
өткенді шолсаң сағына.
Жақсылық жасау – адамның
нәр берер кейін жанына.
Шықпайды деп ойлама жастан дана,
кәрі-жасы болмайтын тастар ғана.
Миы да жоқ, ойы жоқ шалдар қанша
басын бұлдар орап ап ақ шалмаға.
Буырқанып жақпарлы жарды басып,
талқан қылып тастарды
қарғып, асып
тентек өзен барады
Бойым дел-сал қалғандай жайрап денем,
шатастырып күнді аймен, айды аптамен,
ыққан малдай сезімді оқтын-оқтын
ақыл-дана алдына айдап келем.
Жасаған алла, тәңірім,
жетер ме саған зар үнім?!
Жалғанның жағып жарығын
жалғадың тірлік тамырын,
Теңізде – тасқын, далам – сең,
мүлгігенсиді шыңдар құр.
Қызығып көкке қараушы ем
тыныштық-ау деп тұнған бір.
«Сізді жақсы түсінеміз, ұғамыз,
Жырыңыз — бір байтақ жатқан құба дүз
екендігін
замандас та білмейді,
Татумен тіршіліктің ащы зарын
өмірден кеткенде ерте жақсыларым,
жарамай жоқтауға да, жылауға да,
сағалап жүрдің бәрің басшы жағын.
Кейбір ісім дұрыс та емес шығар,
қылығым да көрінер егесқұмар.
Қайткенде де қанымда жоқ нәрсені
істеймін деп жайым жоқ кеңес құрар.
Қазақтың жасыл жеріне,
бетегесі бөрткен беліне
қызығып қырмызы өріне
көздерін кімдер сатпаған,
«Әуеде ұшып жүрген көк көбелек».
Сезімін қандай жүрек төккен ерек?
Үй салмай, мүсіндемей, мешіт соқпай,
тарихын әнмен өрген не еткен ел ек?
Еріп ессіз өлеңнің жетегіне,
қыздырғаным шамалы шекені де.
Жырларымнан күлкі не ақыл күтпе –
менде әуелден жоқ соның екеуі де.
«Басынан Қаратудың көш келеді».
Көш келсе - өмірімнің өшпегені.
Естісем елестейді көз алдыма
қазақтың Ақтау, Арқа, Өскемені.
Туған жер, туған ауыл қымбат маған,
ешкімге бұл сезімді былғатпағам.
Мен оның өзім ғана сезінетін
қастерлі қасиетін жырлап бағам.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі