Өлең, жыр, ақындар

Тақуаша табынып Елес-күнге

Тақуаша табынып Елес-күнге,
Тағдырыммен, бiлмеймiн, егестiм бе:
Сия алатын емеспiн дүниеге,
Қия алатын емеспiн сенi ешкiмге.

Толық

Соңы мен бұл өмiрдiң басы қайда?!

Соңы мен бұл өмiрдiң басы қайда?! –
Аспанда адасып жүр асыл Ай да.
Ақ жүзi алабұртқан, айналайын,
Ақ қарды айналаңа шашып ойна!

Толық

Қарап жүрмей жүрегiмдi сыздаттың

Қарап жүрмей жүрегiмдi сыздаттың,
Ой – телегей,
Телегейге шым баттым.
Жан-жүректi жарылқар ма екенсiң –

Толық

Па, шiркiн, биiң қандай, биiң қандай?!

Па, шiркiн, биiң қандай, биiң қандай?!
Ыстық қан ындыныма құйылғандай.
Сыймайтын сахнаға сылаң қағып,
Сыған да құдайына сиынғандай.

Толық

Өткен күннiң есте қалар қай күнi

Өткен күннiң есте қалар қай күнi,
Аққудың да суалмай ма айдыны?
Төлегенше кiм сүйедi Жiбектi?
Мəжнүн болып кiм iздейдi Лəйлiнi?

Толық

Алып кетшi көгiңе жерден менi

Алып кетшi көгiңе жерден менi,
Жалықтырды жаһанның сергелдеңi.
Кеңiстiктiң лебi ыстық керiмсалы
Емдер ме едi мендей бiр шерменденi...

Толық

Мен барармын

Мен барармын
Немесе сен келерсiң,
Көлеңкелi көңiлге дем берерсiң.
Қиялдағы өң-түсiн Перiштенiң

Толық

Сенде – лəззат

Сенде – лəззат,
Сенде – ақыл,
Сенде – көрiк.
Сен – Перiште,

Толық

Көгiлдiр дүниенiң көбелегi

Көгiлдiр дүниенiң көбелегi –
Түсiме перiштелер көп енедi.
Кей күнi асқар шыңға алып шығып,
Кей күнi аспанға алып жөнеледi.

Толық

Тəн лəззатын таба алмай, жан құмарын

Тəн лəззатын таба алмай, жан құмарын
Сан жұлдызға телмiрiп сандырадым...
Көзiңдегi көлiңдi сарқып iшiп,
Қашан ғана шөлiмдi қандырамын?

Толық

Санамды салқыны ұрған Перiмiсiң?

Санамды салқыны ұрған Перiмiсiң?
Сəуiрдiң, əлде самал лебiмiсiң?
Жаңылмай, жазбай тапсам, жазығым не,
Жаралған жан екенсiң менiң үшiн.

Толық

Бiр бiлерiм: бұл өмiрде Сiз барсыз

Бiр бiлерiм: бұл өмiрде Сiз барсыз,
Содан ба екен қыс та айбарсыз, ызғарсыз.
Сұлулықтың сұсы, мысы басқандай
Суық жел де сумаңдамас күзгi арсыз.

Толық

Жағасында желбiреген желегi

Жағасында желбiреген желегi
Көзiң сенiң мөлдiреген көл едi.
Қарашығы əлсiн-əлсiн дiрiлдеп,
Қайсыбiрде қараушы едi күлiмдеп.

Толық

Қайда беттеп баратсың

«Қайда беттеп баратсың, – деп, – əу, батыр?»
Екеумiздiң арамызда тау жатыр.
Ғұмыр жетпес тауды айналып өтерге,
Қаңғырудың қажетi не бекерге?

Толық

Перiштенiң суретiн

Перiштенiң суретiн
Пенде қайдан сала алсын:
Желбiр, мөлдiр су бетiн
Желпiп өткен самалсың.

Толық

Түсiме тағы да ендiң, тағы да ендiң

Түсiме тағы да ендiң, тағы да ендiң...
Дертiме дауа iздедiң, дəрi бердiң.
Қидың-ау маған бола ғұмырыңды,
Үйдiм-ау бiр басыңа əбiгер, мұң,

Толық

Алып кетшi аспанға менi, жаным

Алып кетшi аспанға менi, жаным,
Қара жерде қалқайып неғыламын?
Бүгiнде қайырымның халi мүшкiл,
Бүгiнде шайырыңның шерi қалың.

Толық

Перiштеге ғашықпын

Перiштеге ғашықпын, пендеге емес,
Мен бiлетiн ол шiркiн елден емес.
Күнi бойы есiмнен бiр шықпайды
Түнi бойы түсiме енген Елес.

Толық

Виолетта

Мамырда,
Маңайында мия көпте
Жамырап гүл өседi қия бетке.
Сол гүлдi жалаңаяқ белден кешiп

Толық

Шұғылажан

Елжiреп ескен желдей Құбыладан
Еркiмнен айырдың-ау, Шұғылажан.
Жел керген желбегейiн желқайықтай
Желпiнiп сала бердi-ау бүгiн ағаң!

Толық

Жүрегiңнiң атқақтауын байқасаң

Жүрегiңнiң атқақтауын байқасаң,
«Жүрiсiңнен айналдым» деп айта сал.
Сергелдеңнен шығар ма едiң, кiм бiлсiн,
Сезiмiңнiң жұмыртқасын шайқасаң...

Толық

Iздеп жүрген iнкəрiм-ау жер-көктен

Iздеп жүрген iнкəрiм-ау жер-көктен,
Қандай ана сенi туып, тербеткен?
Түнделетiп түрiң мынау ендiгi
Жүрегiмнiң түпкiрiне төрлеткен.

Толық

Көз алдымнан сағымдай сен көшкелi

Көз алдымнан сағымдай сен көшкелi
Айдарымнан аңқылдап жел де еспедi.
Қарашадан қаймығып қайтқан құстар
Қайта айналып көлiне келмес пе едi?..

Толық

Қарлығашым, қанатынан жел ескен

Телефонның ар жағынан үн қатшы,
Тереңiне телегейдiң шым батшы.
Түнегiңнiң күрсiнгенiн күшейтiп,
Жүрегiңнiң дүрсiл-демiн тыңдатшы.

Толық

Маңдайлы қыз

Маңдайлы қыз,
Ұсынған балдай қымыз,
Бал қымызбен жiбiттiк таңдайды бiз.
Сiздiң жақта жауқазын бал-бұл жанып,

Толық

Кешегi кербез жиырма бес..

Кешегi кербез мəз емес жiгiттiң жайы –
Тақырдай қаңсып таусылды жiлiктiң майы.
Төзiмдi жалап-жүқтаған төсекке ене
Өзеуреп өшiп қалады қос өкпе неге?

Толық

Əн айтсам теңселесiң, тербелесiң

Əн айтсам теңселесiң, тербелесiң,
Теңiздiң мiнгендейiн жел-кемесiн.
Осынау үнсiз, мұңсыз қалпыңменен
Жаныма ем бересiң, дем бересiң.

Толық

Мен сенi жақсы көрем баяғыдай

Мен сенi жақсы көрем баяғыдай,
Жанымды жақсы көрген ая, құдай.
Жалп етiп өшер шамдал, жел үрлесе,
Жалт етiп өтер жалған жай оғындай.

Толық

Айналғам мен елеске сенiң үшiн

Айналғам мен елеске сенiң үшiн,
Демейсiң: «Тiрiмiсiң, өлiмiсiң?»
Титтей де селт еткiзбес сезiмiңдi
Жеңiсiм, тiрлiктегi жеңiлiсiм.

Толық

Жас талдай бой түзеген қара суда

Жас талдай бой түзеген қара суда
Тал бойың таласып тұр жарасымға!
Жаныма жанай келiп жалт бересiң,
Жанарға үмiт шамын жағасың да.

Толық

Қызға сыр бұрынғыдай ақтармадық

Қызға сыр бұрынғыдай ақтармадық.
Қарайды мен қамықсам, бақтар налып.
Қызылдың құйын кезген құмдарындай
Қалыпты қайран бетiм қатпарланып.

Толық

Этнографиялық өлең

Талға байлап күреңдi, салдым жемдi.
Тұлпарымның шашасын шалғын көмдi.
Ерттеп алып атымды ен даламен
Еркетайдың аулына барғым келдi.

Толық

Саған қолым жетпесiн көктегi айдай

Саған қолым жетпесiн көктегi айдай,
Iшiңе енiп кетпейiн көк тоғайдай.
Алты қырдың астынан үн қатсам да
Алған беттен қайырылып,

Толық

Бергей де Алла тiлектi

Бергей де Алла тiлектi
Келгей де көктем, жаз айым.
Жаралы жазған жүректi
Тiлiммен жалап жазайын.

Толық

Мағжанша

Сүй тағы да, сүй тағы да, сүй тағы,
Еркем, гүлiм, ернiң қандай шипалы!
Ессiз күйде елжiретiп, ерiтiп
Бара жатыр жанды, тəндi, құйқаны...

Толық

Қияли өлең

Көрсетсе көрiктi қыз iңкəр қылық,
Көңiлiн ауламай ма сұңқар жiгiт.
Кенелсе кемдi күнге кербез күлiп,
Жөнелсе ендi бiрде шырқауға iлiп!

Толық

Ернiм бара бередi ерiнiңе

Ернiм бара бередi ерiнiңе,
Ерке сезiм ес-түссiз емiнуде.
Алпыс екi тамырың иiгендей
Сен де бейғам бейiлсiң берiлуге.

Толық

Қыпша белiң қылдырықтай

Қыпша белiң қылдырықтай,
Омырауың бұлдырықтай.
Бұйра толқын қара шашың
Ай тығылған түнгi бұлттай.

Толық

Ағашқа қаққан сынадай

Ағашқа қаққан сынадай
Арамызға енiп нең бар, Қыз?
Жай бiлгiң келсе сұрамай –
Жаратқан жалғыз, мен жалғыз!

Толық

Үкілі әнші

Үкi емес, тақияңа бұлт қонғандай,
Арбалып əуезiңе жұрт қалғандай.
Һаронның ханшалары қасыңа ерiп,
Һайямның бал шарабы ұртталғандай...

Толық