Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Өлеңдер (1717)

Сүңгуірлер

Күдікшіл бір патша бопты бұрында:
Жүректі езіп, аяқ-қолды байлаған,
Қарап тұрсаң, зиян көп-ау пайдадан
Ғылымда.

Толық

Кемпір мен қызметші қыздар

Болды кемпір мазасыз да сабырсыз,
Жүре алмайтын дабырсыз.
Қызметші екі қызы бар еді,
Жіп иіріп ұзақ күнге тынбайтын.

Толық

Тас пен құрт

«Тасырлаған қандай надан ақымақ! –
Деді бір Тас жаңбыр жайлы жатып ап, –
Барлығы оған қуанышты, қарашы!
Құт қонақтай жатыр жақсы қарсы алып,

Толық

Омарташы аю

Бірде аңдар қалап алып Аюды,
Тапсырды бал омартасын бағуды.
Басқа біреу таппады ма бұдан да?
Аю біткен емес пе еді балқұмар?

Толық

Маса мен малшы

Ұйқтап жатты Малшы сеніп төбетке;
Бұта ішінен жылан шығып кенеттен,
Соған қарай бет бұрды;
Өлер еді Малшыға ол төксе уды.

Толық

Шаруа мен ажал

Қыстың күні шөп арқалап иіле,
Шаршаған шал мұқтаждықтан, еңбектен,
Әрең жүріп келе жатты үйіне,
Аһ-уһлеп тұла бойдан тер кеткен.

Толық

Сері

Ертеректе Сері бір
Ерлік жасап құру үшін бір дәурен,
Қамданыпты желігіп,
Соғыспақ боп елестермен, жындармен.

Толық

Көлеңке мен адам

Ұстаймын деп болды әуре Көлеңкені бір Есер:
Қашып берді Көлеңке, қуып еді ол ілесе,
Көлеңке де жүгірді, жүгіргенде ол тіресе.
Қосқанда Есер екпінді, ол да зырлай жөнеді,

Толық

Шаруа мен балта

Ұста бірде Балтасына жекірді,
Ашуланды болмаған соң өтімді:
Өзі әр нәрсе шабады,
Балтаға айып тағады:

Толық

Арыстан мен қасқыр

Қозыны жеп жатты Арыстан таңғы асқа:
Күшік көзін алмастан,
Жүрді-дағы орындықты жағалап,
Бір тістем ет жұлып алды шамалап.

Толық

Ит, адам, мысық және қыран

Ит пен Адам, Мысық, Қыран қосылып,
Ақыреттік дос болмақ боп келісті,
Шеттерінен серттерін де берісті,
Тамақты да ішті бірге отырып.

Толық

Құяң мен өрмекші

Өрмекші мен Құяңды Тамұқ өзі жаратқан:
Деген кепті Лафонтен ғой таратқан.
Мен одан соң қайтем артық сөз қылып,
Өтірік пе, қаншалықты шындығы,

Толық

Арыстан мен түлкі

Түлкі бұрын Арыстанды көрмеген,
Көргенде алғаш аз-ақ қана өлмеген.
Кейінірек жанап барып жақындау,
Болып алды бұрынғыдан батылдау.

Толық

Құлмақ

Құлмақ келіп егінге,
Қадап қойған қу таяққа шырмалды;
Жақынырақ бір жас емен тұрған-ды.
«Бұл кемтардан не пайда бар өмірге?

Толық

Кездейсоқ жағдайдағы піл

Арыстанға кездейсоқ барыпты Піл жай ғана,
Бұл туралы әңгіме өріп айнала,
Өзінше әркім шешіп жатты жұмбақты:
Барды екен Піл не үшін?

Толық

Бұлт

Күн шыжғырған кең даладан тандырдай
Жөңкіле кеп ауды Бұлт.
Еш болмаса бір тамшы да тамдырмай,
Көк теңізге бара сала жауды Бұлт.

Толық

Өсекші мен жылан

Жындар мүлдем білмейді деп шындықты,
Бостан-босқа айтып жүр ел сұмдықты,
Расында олай емес бұл тіпті:
Бір мысалды келтірейін, дәл ұққын,

Толық

Қызыр мен кедей

Ескі дорба асынып,
Кедей сорлы кезді ауыл, үйіңді.
Тағдырына шағынып та ашынып,
Жиі-жиі күйінді.

Толық

Бақа мен құдай

Тұратұғын батпақты бір бөктерде
Бақа ауысып көктемде,
Таудың үстін таңдады.
Тауып онда алаңқайды құрақты,

Толық

Түлкі – құрылысшы

Бір Арыстан тауықтарды ұнатты;
Кемшілігі болды оның бір ғана:
Ғажап емес бұл жаңа!
Тауығында қора жоқ-тын тұрақты.

Толық