Өлең, жыр, ақындар

Жарық күн

Құмарымнан шыға алмадым, Жарық Күн,
Шытырманын тірлігімнің жаңа ұқтым.
Тырнап ашып көздерімді қарап ем,
Бір салқындық қабағыңмен таныттың.

Толық

Сын сағатта жалт беретін жалғандық

Сын сағатта жалт беретін жалғандық,
Біле тұра ... қанша соған алдандық.
Қалпағымды «алшы киген» тұстарда,
Кісіліктің бетін кеттік дал-дал ғып.

Толық

Ойнап жүрген бір сәби: «Ұшқыш болам» деп күледі

Ойнап жүрген бір сәби: «Ұшқыш болам» деп күледі,
Қажетінше суғарсақ, солдырмаспыз көп гүлді.
«Болам, – деді, – ғарышкер».
Тампыш танау кекілді ұл,

Толық

Балбырап атқанымен мамыр таңы

Балбырап атқанымен мамыр таңы,
Жайнамай жаным менің жабырқады.
Жасырған жанарыңның жұмбағы көп,
Сол мені ауыртады, аңыртады.

Толық

Кетті «қонақ» келді шашып үйді

Кетті «қонақ» келді шашып үйді,
Істі болды сосын ол басы қилы.
... Көп ұзамай етігін қолына алып,
Аяғына жаңалап мәсі киді.

Толық

Ай неге жалғыз?...

Ай неге жалғыз?
Ал, жұлдыз неге көп мүлде?
...Сен де бір сона-а-ау шоғырға аман жеттің бе?
Бақаныңды алып, балтаңды сайлап нойысша,

Толық

Әулие

«Сексентауды» жайлаған,
Бастан бағы таймаған.
Тұрыпты бір қария,
Тұрмысты өзі жайлаған.

Толық

Сағабүйен

Бір саласы Ақсудың Сағабүйен,
Иілмеген басымды саған ием.
Ілиястай ағамды есіме алып,
Жапа-жалғыз мен тұрмын жағада иен.

Толық

Қара ат көрдім жапанда лаға безген

Қара ат көрдім жапанда лаға безген,
Сәйгүлікке құмар ем бала кезден.
Ұлытауды кісінеп үш айналды,
Мөлт-мөлт етіп ыстық жас тана көзден.

Толық

Жанымды жай таптырмай

Жанымды жай таптырмай …
Елегіздім,
Бал жағып, бармағыңды неге еміздің?
Көңілдің көк жиегі тас қараңғы,

Толық

Қуандым қатты жайлаудың көpiп төбесiн

Қуандым қатты жайлаудың көpiп төбесiн,
Қарсы алды менi туған жер, қоңыр белесiң.
Мауқымды бастым құшақтап қара тасыңды,
Сылдырап ақты бұлақтар маған не десін.

Толық

Ұяңдығың – тым әсем

Ұяңдығың – тым әсем,
Ақпалаған,
Сені көрсем –
бір сәтке шаттана алам.

Толық

Көлеңкем ұзын тұрқымнан

Көлеңкем ұзын тұрқымнан,
Қораш-ау сыртқы сүдiнім.
Шығармай уақыт ырқыңнан,
Түбiне тықтың күбiнiң.

Толық

Ақзер қыз

Ақзер қыз,
Сарыны өлең санадағы,
Айдыным тарылғандай шағалалы.
Көгімде қалықтаған көгілдірім,

Толық

Тұрмыс ауыр, күн кештiм iлдебайлап

Тұрмыс ауыр, күн кештiм iлдебайлап,
Қатты, қатты сөз айттың мүлде ғайбат.
Тiрлiк – осы, көз iлсем түсімде ылғи,
Жәбiрейiл жүредi мүрдеге айдап.

Толық

Көзiме менiң ыстық жас толып, үзiлер

Көзiме менiң ыстық жас толып, үзiлер,
Жүрегiм – сүзгi, шерiм мен мұңым сүзiлер.
Таппадым қада жағалаулардың маңынан,
Тоқтасам түсiп, қайықтың жiбiн бiз iлер.

Толық

Шыңырауда өсетін

Шыңырауда өсетін
шұғынығым,
Жүрегімнің «сен» деген сырын ұғын.
Мұқап мені жатса да бейопа күн,

Толық

Бозжорға

Бозжорға, жорғаңа бас төгiлдiрiп,
Жарасып алқымыңа өмiлдiрiк.
Көз жұмған мәпелеген иең сенiң,
Ен жайлап, epкін жүрген жерiңдi ұмыт.

Толық

Тұтылған күн

Тал түсте күреңітіп, тұтылған күн,
Жер әлем алакеуім,
Құтымды алдың.
Жоғалды сүңгі-сәулең: дәрменсізсің,

Толық

Шырағым менің, шырағым

Шырағым менің, шырағым,
Жаныңды басқан сірә мұң.
Жойдасыз болды
Төтеннен

Толық

Күн кешеміз: көңіл күпті, дызығып

Күн кешеміз: көңіл күпті, дызығып,
Әжептарқы күлкілерге қызығып.
Кереленіп, кердеңдейді кейбіреу,
Баққа оранып, түсінбейтін біз ұғып.

Толық

Салдыртып сандал керді сабыламын

Салдыртып сандал керді сабыламын,
Шарқ ұрам жамалса егер жаныма мұң.
Кезбе бір планета секілденіп,
Кездейсоқ кедергіге шағыламын.

Толық

Мақпал қара түн құшағы тылсым бір

Мақпал қара түн құшағы тылсым бір,
Асқақ арман, биіктерге ұмсындыр.
Шым-шым етіп, тұңғиыққа сіңейін,
Итшілеген қараң күнім құрсын бұл!

Толық

Ымым шықпай

Ымым шықпай,
Дымым шықпай тұншықтым,
Жанарымда, жүрегімде мұң ... шық ... мұң ...
Қарашыққа қасіреттен тұрды қақ,

Толық

Үп еткен лептің сыбыры

Үп еткен лептің сыбыры,
Көңілге салар саңылау.
... Көктем мен қыздың ғұмыры –
Өте ұқсас!

Толық

Дір-дір еткен қурайлар қалтырады

Дір-дір еткен қурайлар қалтырады,
Сарқыраған су мұз боп жалтырады.
Ақ далаға қар басқан аңтарылып,
Ақ таяқ ап Әділбек шал тұрады.

Толық

Көктемнің түні ызғырық

Көктемнің түні ызғырық,
Суынған менің сезімім.
Бермейді өмір бізге ырық,
Күңгірттеу – тірлік, мезімін.

Толық

Баса алмайтын шығармын солығымды

Баса алмайтын шығармын солығымды,
Сыр ашатын адамның жоғы – мұңды.
Ісіп кеткен бет-аузым көнектей боп,
Араладым, өлілер, қорымыңды.

Толық

Қыдыр керуені

Әз жүреді: Қызырдың керуені,
Шеру өтсе тоңыңның ерігені.
Дөй даланы жасантар,
Көксегенім –

Толық

Көкейден кетпей жүрген, көгілдірім

Көкейден кетпей жүрген, көгілдірім,
Көзіме елестейді
Өрім күнің.
Сәл ғана жанарыңды ніл шалғандай...

Толық

Бірінші тыныс

Сыбағамнан қалдырмапсың – шылқыдым,
Уайыммен өтіп жатыр күн-түнім.
Айшалық боп көктем, күзде айбынам,
Тірлігімді түсінеді кім, күнім?

Толық

Шапағымды батысқа алып кетті күн

Шапағымды батысқа алып кетті күн,
Шуақ шашар нұрым жоқ қой, көп – мінім.
Топырақ боп жерде жатсам бүр гүлге,
Тиер ме еді тым құрмаса септігім?

Толық

Адам едің, аруаққа айналдың

Адам едің, аруаққа айналдың,
Өзіңменен жолығуға жай қалдым.
Көз шараңа мөлдіреп жас тұнды ма,
Сұлулығы бар еді ғой Айманның.

Толық

Әке сен, тірісің – ғұмыр кешесің

Әке сен, тірісің – ғұмыр кешесің,
Жалғанды басып өтерсің бәлкім қоншыңнан.
Тағдырдың шертіп жұмыр шекесін,
Ұрарсың аузын жандардың талай қомсынған.

Толық

О дүниенің қоңырсы исі жайлаған

О дүниенің қоңырсы исі жайлаған,
Түсініксіз көрінеді айналам.
Кейде – өлімін, кейде тірі күн кешем,
Бұ жалғаның жұмбақ қалар әй, маған.

Толық

Ақ адыр, адыр жон ассаң

Ақ адыр, адыр жон ассаң,
Қазбауыр бұлтқа толы аспан.
Жолықты жолай әлдекім,
Тұр екен тіреп қолы аспан.

Толық

Іздеп жүріп ақыр мені тапты өлім

Іздеп жүріп ақыр мені тапты өлім,
Қара жер-ау, неткен сонша қатты едің?
Онысыз да қысылатын кеудемді,
Сығымдайды төрт-ақ құлаш ақ кебін.

Толық

Сексеуіл

Сексеуілдің түбінде бейнесі елдің,
Ізі терең түседі кей кеселдің.
Аңызақтың өтінде аптабы бар,
Ессіз-түссіз етеді кейде сең-мұң.

Толық

Сүйек шықты

Сүйек шықты.
Күн сұрапыл, бар ызғар,
Танытады көшкен бұлттар әрі ызбар.
Оң дәуірді теріс сап боп молдамыз:

Толық

Сілбілеп жауын жауды

Сілбілеп жауын жауды ...
Сұрқай ғалам,
Түксиіп, басты еңсені – сырт, айналам.
Сезімнің терезесін тамшы ұрады,

Толық