Өлең, жыр, ақындар

Көсілсем деп ем сетердей

Көсілсем деп ем сетердей,
Иыққа мінді сергелдең.
Сөздерім өлді бекер кей,
Қысымын жұрттың көтермей.

Толық

Ғарышкер Тоқтар Әубәкіровке

Бетегелі сардала сағым жапқан,
Астық берген саң мың пұт – шағың мақтан.
Байқоңырың – ғарыштың дарбазасы,
Сүрен салып, әлемге дабыл қаққан.

Толық

Сағым

Сағым, сағым ...
Алыстан мұнартасың,
Көрген көзге беймәлім мұң артасың.
Сардалаға таратып сағынышты,

Толық

Бір бақытты мен күтетін әкелер

Бір бақытты мен күтетін әкелер,
Болашақтан туса сондай сәт егер.
Әйтсе дағы болып жатыр қателер.
Шапағымен еркелетіп, мәпелер,

Толық

«Құс қанаты» биыл қалың төтеннен

«Құс қанаты» биыл қалың төтеннен,
Бұзды сертін өрескел.
Құстар бәлкім, жете алмай жүр шетелден,
Құдай жасын көр, ескер.

Толық

Соқыр түннің кеспірі

Соқыр түннің кеспірі,
Үрейлі еді, қаймығам.
Жұлдыздың жоқ ешбірі,
Шықпай қойды Ай да – ылаң.

Толық

Ұғынбай бізді ғалам тұр

Ұғынбай бізді ғалам тұр,
Екеуміз ғана адасқан.
Жайдақтық көрдік жалаң құр,
«Саясатпенен» санасқан.

Толық

Тәңір сені жаратпаған пенде етіп

Тәңір сені жаратпаған пенде етіп,
Тірлігіңде көп кездесті кем-кетік.
Көз аңғары зіл тартады құдайдың,
Қойғаны әттең қойыртпаққа шөлдетіп.

Толық

Жапанда жалғыз жұрынмын

Жапанда жалғыз жұрынмын,
Бөктергі кетер бөктеріп.
Қадірі қашты жырымның,
Көңілі кіршең көпке еріп.

Толық

Ақ дала. Баран атты андыздаған

Ақ дала. Баран атты андыздаған,
Барады бөрі қашып, шалғызбаған.
Күлікпен жирен қасқа құйғытамын,
Алдына бір де жылқы салғызбаған.

Толық

Жүрегіме мұң енді

Жүрегіме мұң енді,
Жанарыма сағалаған.
Миығыңнан күл енді,
Сағынышым табалаған.

Толық

Жатқаныма көп болды

Жатқаныма көп болды –
Сақаймағам,
Керегі жоқ дәрінің, апай, маған.
Аңсап жүрмін ауасын ауылымның,

Толық

Ала көзді аспансың

Ала көзді аспансың,
Жұрдай кірпік, қабақтан.
Қонышыңнан басқансың,
... Тісің батып, қан аққан.

Толық

Құйрығы қайқы дүрегей

Құйрығы қайқы дүрегей,
Кеудесі – есік, таң қалам.
Іргеде тұрып үреді-ей,
Тексізге тегі шамданам.

Толық

Қарындасым, Гүлзираш, айналайын

Қарындасым, Гүлзираш, айналайын,
Кенеуі жоқ бұ тірлік жалған, айым.
Бүгін-ертең дертімнен сауығармын,
Бекер босқа мені ойлап болма уайым.

Толық

Таулар, таулар

Таулар, таулар ...
Қол созам шоқтығыңа,
Ұшқын шаштың сезімнің оттығына.
Бала қыран мен едім түлеп ұшқан,

Толық

Бұл жалған тегі шытырман

Бұл жалған тегі шытырман,
Таба алмай келем арнасын.
Санасын елдің жұт ұрған,
Белгілі ұзақ бармасым.

Толық

Жалған-ай! Жабықтырдың, жабықтырдың

Жалған-ай! Жабықтырдың, жабықтырдың,
Қайғыға қара басты қарық қылдың.
Жер басып жүруге де зар болармын,
Құрбанға жіберерсің шылып бір күн.

Толық

Үшінші тыныс

Жүрегімді шымырлатты ащы әлем,
Жамандықтан бас сауғалап қашқан ем.
Түйсіз құзға құлаш ұрып жүргенде,
Мендік бақыт бара жатты басқамен.

Толық

Осы кеудем түбінде алып тынар

Осы кеудем түбінде алып тынар,
Өмірімнің бетінде қалытқы бар.
Қалай ғана қиямын қара жерге,
Жүрегімді жерлеуге сауық құмар?

Толық

Қапырық

Қапырық ...
Қызыл күн қыр асты.
Беймазамын,
Жаралы жүректі кеулейді, жейді азабым.

Толық

Ғасыр да тозған, мұқалған

Ғасыр да тозған, мұқалған,
Сана да сары, сүрленген.
Жанжалдың оты тұтанған,
Су шашсам ба екен кірленмен?

Толық

Құбыламда қулық көп, ебімде – елес

Құбыламда қулық көп, ебімде – елес,
Желбуаз боп қу бедеу желіндемес.
Құрығымды қолға ұстап қалмайыншы,
Қиқулады құзғындар – тегін де емес.

Толық

Көзіңді мұң торлап апты нілденген

Көзіңді мұң торлап апты нілденген,
Сен жалғызсың, әкең болса мүлде өлген.
Қасіретке қарсы тұрар қауқар жоқ,
Дәл осындай күн туарын білгем мен.

Толық

Сыршыл самал сылқылдап сілемге салды

Сыршыл самал сылқылдап сілемге салды,
Қақпа тастардың сумаңдап дөдөгесінде.
Ақшүлен таудан сескеніп, бөгелесің бе?
Ақ-ару бұлттың желкілдер желегі есімде,

Толық

Өмір сүргім келмейді

Өмір сүргім келмейді – күңкіл ... майдан,
Аяғыма оралды мың түрлі айлаң.
Туырылған өңезі қу тірліктің,
Өмір сүргің келеді құлқың қайдан?

Толық

Терезесі көңілдің шытынады

Терезесі көңілдің шытынады,
Жүрегімнің аңғарсақ жұпыны әні.
Сылқ-сылқ еткен бұлақ та күлмес бүгін,
Көз қаратпас қызыл күн тұтылады.

Толық

Ұзақ та келді, көктем де ұзамас енді

Ұзақ та келді, көктем де ұзамас енді,
Қатыбас қысың қыстады жүдә «мас» елді.
Сынықсып қалды жүзіміз, апшыды тағдыр,
Мың ағаш өліп, әттең-ай, жүз ағаш өнді.

Толық

Шымыр, шымыр

Шымыр, шымыр ...
Миы шыққан батпақтың сыртқы беті.
Ғұмыр – қыңыр.
Дал-дұл етіп ақ жүзін жыртты. Көкі ...

Толық

Сал күрең

Бақта жүрді сары ала иттер середек,
Жойдасыз-ақ, түр-тұлғасы керемет.
Арланың да қандендей-ақ қасында,
Шүйлеп салсаң аю алар, не керек.

Толық

Өмір кезек (50 жылдыққа достарға арналған өлең)

Өмір өтіп барады,өмір өтіп,
Қартайып күннен-күнге маза кетіп.
Қайта келмес сапарға аттанармыз,
Ол жақтан бір күндері хабар жетіп.

Толық

Келіншектерге кеңес

Қарамайды қыздарға кім таңданып,
Жүресіңдер жігітке гүл таңдатып.
Басқа жаулық түскен соң – бәрі басқа,
Әйел болу – ұлы өнер, үлкен бақыт.

Толық

Пірге ілесіп, әмбимен жолығыстым

Пірге ілесіп, әмбимен жолығыстым,
Періштемен періште болып ұштым.
Пайғамбарлар сөз айтты парасатты,
Жөн үйрендім Абызға қонып үш күн.

Толық

Жерге тиіп бауыры көсілгенде

Жерге тиіп бауыры көсілгенде,
Арынынан танарсың есіңнен де.
Аттың буы – кетерсің айбаттанып,
Жұрттың мысын басасың сесіңмен де.

Толық

Жанына батты – жайлаудың әрі қашқаны

Жанына батты – жайлаудың әрі қашқаны,
«Мендей еркесін кімдермен айырбастады?»
Қара жұрт жатты құлазып ұлы келгенде,
Сүреңсіз тіпті, мөп-мөлдір байырғы аспаны.

Толық

Ей, менің қайран ғұмырым

Ей, менің қайран ғұмырым,
Жағаға барып жығылған,
Соңымда қалды бір ұлым,
Түгі жоқ басқа тұлымнан.

Толық

Молданың үні назалы, күңіренеді

Молданың үні назалы, күңіренеді,
Сескентіп тастар саналы тірі немені.
Мәйітке жатқан, оранып қалы кілемде,
Екі жалғанның ортасы бірігер еді.

Толық

Мұң кеулеп көздің шарасын

Мұң кеулеп көздің шарасын,
Жеп жатыр мүжіп, жанды дерт.
Мәңгілік тұрмас бар асыл,
Өртеді кенет пәңгіп өрт.

Толық

Азғырынды, бәтуасыз сөзге еріп

Азғырынды, бәтуасыз сөзге еріп,
Кешші жаным, кетіппін ғой өзгеріп.
Менің милау екенімді білген де,
Жадылаған бір жылмиған көз ... көрік.

Толық

Өксігіңді баса алмай кемсеңдедің

Өксігіңді баса алмай кемсеңдедің,
Арманыңды күл етті ең сенгенің.
Кірпігіңді қуалап жас тамады,
Жұбатам деп мен сені белсенбедім.

Толық