Өлең, жыр, ақындар


Тауға таяқ қыстырдым.

Түйенің мұрындығы



Жануар бар жапан дала түзде өскен,
Арқасына екі бала мінгескен.

Қос өркешті түйе



Мен көрдім тұтам ақас тау жайлаған,
Тауына тиіп кетсең ойбайлаған.
Үстіне қара орман артып алып,
Барса да қандай жерге той-тойлаған.

Жүк артқан түйе



Ермекбайдың екі ұлы ерегесіп келеді,
Төлебайдың төрт ұлы төбелесіп келеді,
Жағалбайдың жалғызы жағаласып келеді.

Түйенің екі өркеші, құйрығы,аяғы



Төлебайдың баласы төбелесіп келеді,
Егізбайдың өгей ұлы ерегесіп келеді.
Екеуі қарауыл қарайды,
Біреуі шөпшек тереді.

Түйенің аяғы, өркеші, аузы



Тасқа тисе кетілмейді,
Суға тисе ерімейді.

Аттың тұяғы



Кішкене ғана тостаған,
Көтеріп қана тастаған.

Аттың тұяғы



Ана таумен мына тау соғысып келеді.

Аттың төрт тұяғы



Екеуі елеңдеп келеді,
Төртеуі төбелесіп келеді.

Аттың екі құлағы мен төрт аяғы



Отырдым мұнан барып оймауылға,
Ілінді екі аяғым байлаулыға.
Қолыма екі қайыс ұстап алып,
Жүргіздім қайда барсам айдауыма.

Мінген ат



Төрт түп тұт мәуітімен кесіледі,
Үстіне мінген адам есіреді.
Құрдасым, тапқын мұны ойлы көзбен,
Ойласаң тереңірек шешіледі.

Ат



Қоян жақты, тақыр жонды,
Төрт тұяқ, екі аяқты, екі қолды.
Салпы ерін, өзі жүйрік,
Кең омырау, жуан құйрық.

Ат



Түбірлі төртеу,
Түймемен бесеу,
Ерубай екеу,
Мамық жалғыз.

Жылқы



Екі төлдің атынан
Бір төлдің аты шығады.

Тайлақ



Мамам маң басып барады,
Күлшесі қалып барады.

Түйенің ізі



Төрт лаулау,
Екі дің-дің,
Бір шібжің.

Түйенің аяғы, екі өркеші, құйыршығы



Шашылды маржан,
Бағасы арзан.

Құмалақ



Бір тауығым бар,
Жұмыртқасы көп,
Көп те болса жарылмайды.

Түйенің құмалағы



Жоғарыдан көп тас домалайды,
Кезектесіп бірін-бірі қуалайды.

Түйенің құмалағы



Таудан тас домалайды,
Тас бұршақтай сабалайды.

Түйенің құмалағы