Өлең, жыр, ақындар

Анам-ай

Анам ай,
Жан едің ғой ісі бөлек.
Жаятын дасханын кісіге деп,
Балаңды ойлап жүрсің, кетсең дағы,

Толық

Анам алтын

Анам алтын,
Жаратқан асқақ екен.
Көзіме жас келеді жазсам өлең.
Мені тастап кеттің ғой бұл жалғанға,

Толық

Анашыма!

Аналар қайда бүгін, іске бөлек.
Анашым аруақты екен, түсіме енеді.
Көрші әжем, үйге келіп айтушы еді,
– Қисайып алайыншы, кішкене – деп.

Толық

Бауырға сыр

Кеше маған ағам кеште жолықты.
Қан жылаған жүрегімді сол ұқты.
Анамды ойлап, жылап алды еңіреп,
Жүрегі де қайғы мұңға толыпты.

Толық

Апам еді бәрімізге қараған

Қара күзде тезек тасып даладан.
Апам еді бәрімізге қараған.
Әкемнің де қамқоршысы сол еді,
Тоғыз жан ек ол кісіден тараған.

Толық

Туған күні күзде еді анамның

Оңала ма, тонала ма кім білген.
Қоңыр күзім сезім сырын білдірген.
Күзде соққан сырлы әуеннен оянам,
Домбыраның әуеніндей күмбірден.

Толық

Балама сыр

Өмір мынау,
Қалтарыс жол бұралаң.
Сынақ тірлік, шыңдалсын деп, сынаған.
Көп ішінде ібілістер жүргенде,

Толық

Серт

Тудырған әке, туған – Ол,
Жылуы бөлек алтыннан.
Өсуді ойлап жүр балаң,
Өзгермеген қалпынан.

Толық

Төртеу түгел болса егер...

Бабам байлық шыңына шыққан екен,
Алтынын алыс тауға тыққан екен.
Бас жарып, бет жыртысып қалама деп,
Ұлдарының жағдайын ұққан екен.

Толық

Әкеме

Асырап, бағып, осы бір күнге жеткізген,
Күлкісіз күндер,
ұйқысыз түндер өткізген.
«Ақүрпек» едім, «Мұзбалақ» етіп баулыдың,

Толық

Деуші еді әкем!

Деуші еді әкем, апасының баласы.
Оған да әке, менің де бар таласым.
Сол анадан туып тұрып әкежан,
Қанды балақ бүркіт болдым қарашы.

Толық

Ағамсыз Сіз...

Ағамсыз Сіз,
Жыр жазатын қарымды.
Пенделіктен биік қойған, арыңды.
Залым болсаң жегідей жеп жаныңды,

Толық

Әпкелерге

Әпкелерді ұқсатам ақ кемеге.
Бауырмал болдың екен әпке неге?!
Қолқабысың тимесе, сыйламасаң,
Сенің құның көк тиын, -Әпке- деме.

Толық

Асырып абырой мен атағымды

Асырып абырой мен атағымды.
Артқа тастап құрбы мен қатарымды.
Бәріне қорған едім өмір жалған,
Алла білер, қайдан дәм татарымды.

Толық

Қайда барам...

Қайда барам, кесе алмайсың қолыңды.
Ақыл айтсаң, көкейіме қонымды.
Арманымның ақ жолынан адасып,
Таппай жүрген жанмын бүгін жолымды.

Толық

Ауылға келдім

Ауылға келдім.
Ағайын, бауыр арасы,
Далада жүрдім, емделмей көңіл жарасы.
Сұранып келсем,

Толық

Туғаныңдай болса екен ғой, барша адам

Туғаныңдай болса екен ғой, барша адам,
Бағын ойлап, бауырының шаршаған.
Құр елеспен арманына жете алмай,
Өтіп жатыр бұл өмірден қанша адам.

Толық

Мұңын көріп, жырын көріп басқаның

Мұңын көріп, жырын көріп басқаның,
Жамандықтан тоныңды ала қаш, жаным.
Санамдағы сарсып кеткен ойлардың,
Тысын сөгіп, бүтіндеші астарын.

Толық

Бауырға айтқан өкпем сол

Енді білдім, өкініштен жылармын,
Биіктермін, өкініштен құлармын.
Ағайынға қызметім артық қой,
Ұмытпасын, тауда өскен шынармын.

Толық

Бауырыма

Ақ әпшенің тапқанын қаламадың,
Ажырастың, болды ғой қалағаның.
Апам сүйген келінді жіберіп ап,
Қарт шешемнің жүрегін жараладың.

Толық

Қимасың сол ғой бауырың

Жөнін айтсаң бауырыңа, кектейді.
Маған да бір жан жылуы жетпейді.
Бұл дүниенің сынағы көп жалған-ай,
Аман болсын ағайындар, тек мейлі.

Толық

Алыста жүрмін ауылдан

Жұмысбасты тіршілік бұл, жайт деген,
Бұйрық болса,-Елге балам қайт- деген.
Бауырларым бақытты ғой, елде жүр,
Ата-ананы құттықтап жүр айтпенен.

Толық

Сол бақытты тосамын

Түтетпесе әке-шеше ошағын.
Керегі не, мына жазған бос әнім.
Жарқырайтын күнім келер әлі де,
Сол күндерді,

Толық

Неге бүгін жүрек шіркін егілді?!

Әр көктемде жүрек шіркін жылынып,
Жанарымда жылт ететін жылы үміт.
Ата-анама сәлем беріп қайтушы ем,
Сағыныштың шын бағасын ұғынып.

Толық

Несіне әпке жыладың...

Несіне әпке,
Несіне бауыр жыладың?!
Шыдамас дейсің,
Шыдаймын, өмір сынағы.

Толық

Ауылға кеткім келеді

Өнеге берген, ақылын айтып келелі.
Құйтырғы заман,
Сөзіңнің жоқ қой керегі.
Тірліктен кейде, өмірден мына баз кешіп,

Толық

Жездеме

Дес бермей тулап жатқан күш ағымға.
Жездем ау енді қайта құшамын ба?!
Өткен жылы үйіңе соққан едім,
Талықсып ұйықтап едің құшағымда.

Толық

Жездеме

Отырдым кеше түнде,
Телефон ақтарып бір,
Мейраммен құттықтадым,
Достарды, шаттанып бір.

Толық

Жездеме

Сұм ажал өміріңді салып тезге.
Бұл өмір неге өтті қайран, лезде.
Есімді жия алмадым, естігенде,
Аңқылдап жүруші едің қайран жезде.

Толық

Бауырға наз

Сөз айтпасаң тыныш отыр, ұнамды.
Есекпенен жарыстырма, құланды.
Үйге кірсе айран құйып шығарған, Қазақ атаң,
Қара шұбар жыланды.

Толық

Жездеме

Аман қалған гранаттан, минадан.
Кімге қалай,
Маған жездем сыйлы адам.
Отан үшін жанын берген адамға,

Толық

Әкемдей болсам жетеді

Кешір Алла, пенделік пен қатемді.
Жақын болып кетті ма әлде, жат енді?!
Ақылына құлақ салғын жарандар,
Қадір тұтып, көп жасаған әкеңді.

Толық

Екі қартым

Екі қартым бақытты,
Бағы мәлім.
Екеуін де тұмардай тағынамын.
«Әке-шешең жаныңда»-дейді, жұрттар,

Толық

Мен әкемді шынында жақсы көрем

Жаман мінез,
Жаман ой, тапшы менен.
Жүргенім,табысқаным жақсыменен,
Асқар шыңым әкемнің арқасы ғой,

Толық

Қос қария

Кәрі тауым Алатау бауырында.
Қысы ерекше керемет, ауылымда.
Атам мінген көкпарға торы айғыр,
Кісінейді тер кеппей сауырында.

Толық

Әкемнің арнауы

Көшкін інім,
Тетелесім, құрдасым.
Қажығанда өзің едің сырласым.
Жарқырап бір жүрген жандар көп емес,

Толық

Ағайынға!

Көңіліңді жүрсеңші көктем етіп,
Қайтерсің ағайынды өкпелетіп.
Жалған дүние,
Не жетер сыйласқанға,

Толық

Мен Жаныстың ұрпағымын!

Тізгін ұстар,
Өрелі ұлдар намыстым.
Көпшілігі елге мәлім, таныссың.
Төлебидей төбе биін пір еткен,

Толық

Ата заңым жасасын!

Мерекенің үлкені,
Мерекенің ұлысы.
Ата заңым қорғаным,
Құқығымның тынысы.

Толық

Махамбет боп қалам десең...

Мұхаммедтің сөзіменен бастайын.
Ақыл сөзден,
Әділ сөзден қашпайын!
Патшасына өлім сұрап жүр жандар,

Толық

Пікірлер