Өлең, жыр, ақындар


От басында омпиған,
Омырауы томпиған.

Құман



От басында таукешік.

Құман



От басында бүкір шал,
Тірлігіне шүкір шал.

Құман



Мұрны ұзын, аузы көрдей қара кемпір,
Төркіні Бұқар жақта, өзі жесір,
Бір күні бұл қашып кетер-ау деп,
Сыртынан бес кісіні қойдық кепіл.

Құман



Бір нәрсе өзі жансыз,аяғы жоқ,
Су менен шөптен басқа қорегі жоқ,
Ішін ашып қарасаң бір мезгілде,
Тұрады жеген жемі жабағы боп.

Шәйнек



Адамға қарайтұғын қабағы жоқ,
От пенен судан басқа тамағы жоқ.
Біраздан соң қарасаң аузын ашып,
Ішіндегі қалады жабағы боп.

Шәйнек, шәмбі



Көзіме көрінеді сары болып,
Ішінде от пен су жары болып,
Төрт аяғы түйенің табанындай,
Екі құлағы шошқаның қабанындай.

Самауыр



Көзіме көрінеді сары болып,
Ішінде от пен су жары болып,
Төрт аяғы түйенің табанындай,
Екі құлағы шошқаның қабанындай.

Самауыр



Сылдыр-сылдыр сары айғыр,
Ашуланса кісінер,
Құлындары құла ала,
Құйрық жалы қара ала.

Самауыр, шәй, шыныаяқ



Аузы бар арқасында иегі жоқ,
Далаға кіріп шығар тірегі жоқ,
Күл менен жаңқа жеп, су ішеді,
Байғұстың онан басқа қорегі жоқ.

Самауыр



Арығы жоқ, жабы жоқ,
Су ағады сыртылдап,
Ортасында бір нәрсе,
Қызарады жылтылдап.

Самауыр



Қоқан бөркі басында, қос қоржыны қолында,
Ханда жақсы көрініп отырады қасында.
Өзен емес, көл емес, су ағады жылпылдап,
Ортасында бір нәрсе қызарады қылтылдап.

Самауыр



Жылғасы жоқ, саясы жоқ,
Су ағар жылтырап.
Ортасында бір нәрсе,
Қызарады қылтырап.
Дәлекей қалпақ басында,
Екі бала қасында.
Қайда тақыр көрінсе,
Қақаяды қасында.

Самауыр



Ғаламат төрт аяғын басып тұрған,
Сырғасын құлағына асып тұрған.
Ысқырған айдаһардай айдыны бар,
Аузынан гауһар отын шашып тұрған.

Самауыр



Айтайын бір жұмбағымды саған нұсқап,
Басына бөрік киер, құндыз ұстап;
Үстіне ақ бешпетін киіп алып,
Жүреді екі қолын артына ұстап.

Самауыр



Айуан төрт аяғын басып тұрған,
Аузынан заһар отын шашып тұрған.

Самауыр



Су келеді сылдырап,
Қос қоржыны жанында,
Қоңыр телпек басында,
Ұзын бойлы қарадан,
Жолдасы бар қасында.
Бұрқан-талқан болады,
Шыдамаса ашуға.

Самауыр



Базардан алып келген алтын сандық,
Он жігіт омыраудан кілт салдық,
Су ішіп, көмір жеп, күл түскен.

Самауыр



Кішкене ғана келіншек,
Екі шелек су ішеді,
Бір адамды қинайды,
Көп адамды сыйлайды.

Самауыр



Ішпей-жемей тұрады суға тойып,
Жар басынан кетеді құдық ойып.

Самауыр