Бір нәрсе аш жыландай жылап тұрған,
Көзін жұмып, ақырын бұлап тұрған.
Төбесінен азырақ алтын құйсаң,
Бұрқыраған бұлағы құлап тұрған.
Бір жәндік айдалада жүрген неғып,
Киімін мінсіз қылып пішкен неғып?
Киімі: бөрік, тақия, бір қамзол,
Алып тұр екі иініне үкі тағып.
Анау тұрған нар ма екен,
Нар ботасы бар ма екен?
Табанында тас қойып,
Дәрет алған бар ма екен.
Төрт аяғы астында,
Ақ сәлдесі басында,
Нелер жақсы келгендер
Ұялмай ішер қасында.
Көрдім бір зат расында,
Ақ қалпағы басында,
Үлкен-кіші жиылса,
Отырады қасында.
Бір ердің қарнында от жанады,
Қарамай өлгеніне шоқ салады,
Халықты айналдырып жиып алып,
Ол ердің бергеніне жұрт қанады.
Қарны қартас,
Мұрны бұртас,
Атқа мінбес,
Жаяу жүрмес.
Бір таудан бір тау көрдім биік тұрған,
Ішіне от пен суын жиып тұрған.
Не қылған мейірімді зат біле алмадым,
Тиіп кетсең желіні иіп тұрған.
Сары ағаштан сарайым,
Ішінде жаққан қалайым,
От пен су бір жерде
Табылып тұр бір жерден әрдайым.
Көрінер анадайдан сары болып,
Қайнайды от пен су сары болып,
Өзінің ұстайтұғын құлағы бар,
Және де ағызатын бұлағы бар.
Ақ сәлделі қожалар,
Зікір салып сұңқылдар,
Өз тамағы тойған соң,
Бейне жынды бұлқылдар.
Жансызда төрт аяғын басып тұрған,
Аузынан гауһар отын шашып тұрған.
Айналып машинасы келгенінде,
Өзіне көп адамды асық қылған.
Тұрады кісі келсе сары болып,
От пен су тұрады жары болып,
Ішінде қазынасы сол сары алтын,
Жақсылар бөліп алады бәрі болып.
Түйенің төрт табанындай табаны бар,
Мойынына сәлде салады кәрі болып,
Өзінде ашып кірер есігі бар,
Дәм татып шығатұғын тесігі бар.
Бір таудан бір таудың басы биік,
Тұрады ортасына бәле жиып,
Бәленің зардабына шыдай алмай,
Жіберді бұтына сиіп-сиіп.
Беті үлкен тым-ақ өзге денесінен,
Бұлаңдап түсіп шығар кемесінен,
Ішіне қарын-қарын суды құйып,
Шығады сүңгіп-сүңгіп денесімен.
Айтайын мен бір жұмбақ табасың ба,
Таба алмай аң-таң болып қаласың ба?
Дарияның ортасында қоңыр үйрек,
Құйрығы дарияның жағасында.
Мұрыны бар кеудесінде ұзын тұрғы,
Салғаны құлағына үлкен сырға.
Басында кемерленген кепесі бар,
Бейнеті арылмайтын бір бишара.
Бір нәрсе жансыз, аяғы жоқ,
Су мен шөптен басқа тамағы жоқ.
Ішін ашып қарасаң әрбір кезде,
Тұрады жегендері жабағы боп.
Аузын тартса,
Демін тартқан сөзі бар.
Атқа мінді,
Отқа қырды.
- Шоқан Уәлиханов
- Шоқан Уәлиханов
- Рәбиға Сыздықова
- Зейнолла Қабдолов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі