Өлең, жыр, ақындар

Ашаршылық жылдар суреттері

Ашаршылық
Алдымен талғап жұтты.
Соңынан
түк қалдырмай

Толық

Қызғаныш

Қашан көрсең де
Су тиген қарақұрттай
Бүрiсiп тұрады.
Зұлымдық ойлаған,

Толық

Бұған ендi не дерсiң?

Қонақ көрсем
Түңлiктей
Желпiлдеп тұратын халық ем.
Туыс көрсем

Толық

Экологиялық өлең

Майлы тоқ iшектей
Толып ағатын өзендерiм
Арық қойдың
Аш iшегiндей шұбатылып

Толық

Табытты қайық, кебінді желкен еттім

Алып едiм,
Таудай биiк,
Даладай кең едiм.
Жұлдызы құйылып жатқан

Толық

Қуат жыры

Еңкiп-еңкiп соққанда
Таудың денесiнен
Тастар бұршақ боп құйылды.
Серпiп-серпiп соққанда

Толық

Әурешілік

Бетiн жұлар қарсы келсе беттеп кiм,
Мына заман заманы ма көкбеттiң?!
Салатұғын әуре менен сарсаңға
Өнбейтiн дау, өнбейтiн сөз көп боп тұр.

Толық

Тұсау кесер жыры

Қаз-қаз тұрған сәбидi
Рухымен бабаның
Бата берiп жебеп ал!
Сонан кейiн апарып

Толық

Ауылдағы жесір ана

Төзген талай қиындыққа, ауырға,
Төзген талай боран менен дауылға, –
Отыр ана ошақ басын күзетiп,
Қалған жалғыз қиыр, алыс ауылда.

Толық

...өйткені

Ол жүр десе,
Жүргiмiз
Келмесе де жүремiз.
О күл десе,

Толық

Өкінішті тілек

Бәрi, бәрi өзгердi,
Суық басты дененi.
Ести, ести сөздердi
Керең болғым келедi.

Толық

Шағын алқапта

Саздарына үндердiң
Құлақ түр де,
Қара бiр:
Ерiнiнен гүлдердiң

Толық

Көктем кеші

Көкiректен, Өлең, саулап құйылшы!
Тәубә! Тәуба!
Қызықты осы бұйыршы.
Нұрын шашып,

Толық

Көше мүйісіндегі жалғыз ағаш

Дау-дамайдан адастым
Өзiмше ой кешемiн, –
Дегендей-ақ ағаш тұр
Мүйiсiнде көшенiң.

Толық

Әулекі

Сыймайсың аспан асты, жер бетiне.
Даярсың түкiруге ел бетiне.
Өңештi кепкен көндей жыртатұғын
Тап болдық сен сияқты әулекiге.

Толық

Бауырдағы тас

Шүкiр, аман жер шебi, –
Аман бақ та, бауым да...
Бiрақ басып еңсенi
Тас жатыр ғой бауырда!

Толық

Бейпіл

Тұтамды –
Ұзын құлаш қып,
Айтады жоқты рас қып.
Өн бойы оның былғаныш,

Толық

Экспромт

Көңiл нала,
Ұйқы шала.
Iште жара.
Айнала

Толық

Кездік

Сырласқандай тұңғиықпен, тереңмен
Бар айнала тыныштыққа бөленген.
Сол бiр сәтте күркiретiп аспанды
Реактивтi ұшақ өттi төбемнен.

Толық

Тұтқындар

Айтар кезде –
Ешқашан да бұққым жоқ.
Айтар кезде –
Ешқашан да бүккiм жоқ.

Толық

Жегі құрттар

Десемде: ендi кiмнен жасқана алам
Көзiмдi мөлтең-мөлтең жас қамаған...
Аузын ашып тұрған арандай ғып
Мен кеше құтылып ем аждаhадан.

Толық

Безінгенде

Таппай оң мен солымды
Болам жолсыз қалғандай...
Қол алыссам
Қолымды

Толық

Көңілсіз көрініс

Жүзiн көрiп азып-тозған даланың
Ауыр тартып тұнжырайды қабағым...
Сортаң жерлер қопсып жатыр ақ жем боп
Кеуiп қалған ауызындай жараның.

Толық

Бүгінгі қазақ кедейі

Кеудесi қан,
Жұтқаны шаң,
Отызда шал,
Қырықта сал,

Толық

Қорқыныш

Өткiзбейтiн жал-құмға
Қалған-сынды тiрелiп, –
Отыр адам алдымда
Үндемейтiн түнерiп.

Толық

Кемпір лақтырған тас

Оңбас! – бұған күлген кiм!
бұлт құсап түйiлiп
Тас лақтырды бiр кемпiр
Ызаланып, күйiнiп.

Толық

Ана құдіреті

Бүгiнiме жеткен өтiп кешеден, –
(Ол бар кезде еңсе тiктеп өседi ел!)
Келе жатты айдай толған бiр Ана
Жалғыз өзi қызылiңiр көшемен.

Толық

Төкен Жұмағұлов

Жатыр бүгін қуанып бар тұсымыз.
Өзіңізге көп бүгін алғысымыз.
Ел мен жұртың қаумалап тойлап жатқан
Құтты болсын, ағажан, Алпысыңыз!

Толық

Бұрмалаған ойды сіз қандайсыз?

Қазақшылық,қазақшылық дейсіз сіз,
Қазақшылықтан қашып жатқан кім бар дейсіз?
Жандандырсын қазағымның салт- дәсүрін,
Бұрмалаған ойды сіз қандайсыз?

Толық

Көл бетіндегі кешкі фантазия

Көл де тұнық, сөз тұнық,
Тұнық ой да, сана да...
Батар күнге көз тiгiп
Жас қыз отыр жағада.

Толық

Қуыршақ – тағдыр

Қуыршақпыз, бәрiмiз қуыршақпыз!
(Соны ескермей кететiн ұмытшақпыз).
Қуыршақпыз, бәрiмiз қуыршақпыз.
Қазiр бiздiң басымыз айналып тұр:

Толық

Аңсау

Ұшып қиял ғарышқа
Әрбiр сөзден от тауып,
Айдалада, алыста
Жүретiн ем шөп шауып.

Толық

Іріткі

Жаза алмаймын ешқашан бүлiктi жыр.
Жаза алмаймын ешқашан қылықты жыр...
Жамбасына алам деп жаулар менен
Iштен шалып күн-түнi iрiткi жүр.

Толық

Көп қатарлы үйлер

Ақындарды шабыт керiп тасқанда
Теңедi оны алып ұлы дастанға...
Ал мен үшiн омарталар сияқты
Биiк үйлер – тiк шаншылған аспанға.

Толық

Егеуқұйрықтар

Қорек iздеп барған талай айлаға,
Қорек iздеп түскен ойға, сайға да, –
Бiр топ обыр егеуқұйрық ақыры
Тап болды ғой iшi толы қоймаға.

Толық

Қатал сұрақтар

Көре-көре, апыр-ай, талды ойым да
Мұңы бар ғой өткеннiң өн бойымда...
Мекен етiп жатыр ғой төбелердi
Зираттар мен қорымдар жол бойында.

Толық

Ғасыр жаңбыры

Өз-өзiме қамалып
Ойға батып өшпеген, –
Шықтым сыртқа қабарып
Сұп-сұр күңгiр кеште мен.

Толық

Маймылдар патшалығы

Дедi ме екен: осылай бiр сынаймын!
Ықылысты нұры түсiп Күн, Айдың –
Патшалыққа ие болды маймылдар
Бiр күндерi қалауымен құдайдың

Толық

Қораз таластыру

Бұл жекпе-жек тоқтамас
Тұрсаң да сен жат көрiп...
Бiрiн бiрi қос қораз
Жiберердей қақ бөлiп.

Толық

Шуақ

Мынау тiрлiк азап боп
Бiтпей қойды жарамыз...
Қатып қалды қасат боп
Iшiмдегi қара мұз.

Толық