Өлең, жыр, ақындар

Бәрін көріп...

Төземін мен!
Жүріп өтсін ыстық от өзегімнен,
Аянатын түгім жоқ өз елімнен.
Өкінбейді соңында өмірінің

Толық

Ақтоғай

Ақтоғай, атың қандай әдемі еді,
Деуші еді жыр бесігі, ән әлемі.
Өзімнен бұрын жетіп құс-көңілім,
Аялы аспаныңда әуеледі.

Толық

Ақындарға үндеу

Күңіренгендей қаралы қабыр басы,
Қасіреттің тамады ауыр жасы.
Қабырғасы қапастың бүлк етпейді,
Қайысады халықтың қабырғасы.

Толық

Ғабиден Мұстафин қазасына

Қайыспаған қара нар ең ауырға,
Майыспаған қарағай ең дауылға.
Сен құлады деген хабар кенеттен
Қатты тиді ағаға да, бауырға.

Толық

Шоқан мен Хантәңірі

Жатырсың іргеңді сен қырда қымтап,
Жүректі батырасың мұңға бір сәт.
Басыңа келіп тұрмыз бір топ ақын –
Өзіңнен жүз жыл кейін туған ұрпақ.

Толық

Махаббат

Ойлап тұрсаң қабырғаңа батады-ақ,
Қыран жылап, қуанды сан жапалақ.
Бірақ көбін ұмыттырып жіберді
Тіршілікке деген іңкәр махаббат.

Толық

Ана тілім

Ана тілім,
Жүрегісің анамның.
Жүрек-ана,
Мен өзіңінен жаралдым.

Толық

Қарттың қалжыңы

– Жаз келсе жапырағын жая келер,
Жаныңа шуақ төгіп, сая берер.
Қыс келсе дөдегеңді қырау шалып,
Шым-шымдап жабығыңнан аяз енер.

Толық

Соңғы шабыс

Атымның аяғына шор байланды,
Орнынан әрең тұрып, зорға айналды.
Шор байланды –
Маған да шер байланды,

Толық

Кербесті

Кербесті, күпшек санды, күдері бел,
Құйғытсам, кекіліңді түреді жел.
Көп ешкім тұрпатыңа көз салмайды,
Тұлпардан үзгені ме күдерін ел?

Толық

Жүйрік ат мініп түсімде...

Жүйрік ат мініп түсімде,
Дүниені кезем сайрандап.
Өзге бір өмір ішінде,
Өзіме тұрам қайран қап.

Толық

Тәтті бұлақ

Ағушы еді ауылдың іргесінде,
Асығушы ем күн сайын тілдесуге,
Жағасы оның сауықтың сарайы еді,
Өткізуші ек жиналып жыр кешін де.

Толық

Ымыртта

Даланың қымтай орап шырын гүлін,
Жазғы кеш түсіргенде шымылдығын,
Көлеңке күңгірттене қою тартып,
Дүние көз алдымда құбылды мың.

Толық

Тау жыры

Тауым, мені құпияңмен жолықтыр,
Мен ұқпаған өмір сырын сен ұқтыр.
Көкірекке құстың үні толып бір,
Құшағыңа сүңгіп кеткім келіп тұр.

Толық

Абайдың ақбоз үйінде

Көзін тіккен шартарап,
Ақбоз үйі Абайдың.
Шаңырағына
Шалқалап,

Толық

Қырқаға шықсам көлденең

Қырқаға шықсам көлденең,
Қиырды көзбен ақтарам.
Көгілдір дала көлбеген,
Көңілім бе екен деп қалам.

Толық

Көңілдің түрлі қыры бар

Әлемнің түсті гүлі бар,
Әркімнің ішкі жыры бар.
Жүректің сыры сан алуан,
Тірліктің сыры қыруар.

Толық

Кіндік жыры

Жұрнағым бар там-тұмдаған,
Тірлігім бар қалтылдаған.
Қылдан нәзік,
Күн нұрындай

Толық

Мұхтар аға

«Мұхтар аға, мықтар аға ерен», – деп
Кеше Қасым толғаныпты тереңдеп.
Әр толқынның өз Мұхтары өзіне,
Мен де жүрдім көптен бері елеңдеп.

Толық

Соңғы жапырақ

Тіл қатпай томсарады күллі атырап,
Жаздайғы бар қызығын ұрлатып ап.
Ең соңғы күнпарақтың бетіндей боп,
Бұтақта ең ақырғы тұр жапырақ.

Толық

Оразбай басында

Құлазитын секілді Шұнай тауы,
Ескі қыстау көргенді мұңайтады.
Өшкен ошақ,
Өлген үй,

Толық

Өмірім бар...

Өмірім бар өзгеден сыр бүкпеген,
Өрге тарттым,
Біресе сырғып төмен.
Таудан аққан бұлақтың толқынындай,

Толық

Бозторғай-жүрек

Тербеді мені қанша арман,
Әлдилеп әлі келеді.
Бозторғай-жүрек ән салған,
Жанымды қозғай береді.

Толық

Өткердік жастық көктемін

Өткердік жастық көктемін,
Біз көрген қызық жетерлік.
Арудың жұтып от лебін,
Бокалды басқа көтердік.

Толық

Қазақстаным

Мекенім, жерім – қарт анам,
Уызың кетпес таңдайдан.
Шалғының сипап арқадан,
Сүйеді күнің маңдайдан.

Толық

Көңіл, шіркін...

Көңіл, шіркін –
Бір күн бай,
Бір күн кедей.
Өтер кім бар ойнадым-күлдім демей?

Толық

Сапекем

«Сапеке» деп сыйлаушы еді ел-жұртың,
Ортамызда сияқты едің сен бір шың.
Қарағайдай қатар тұрған сап түзеп,
Қайран қарттар тартып кетті-ау селдір тым.

Толық

Көзіңде тұнса тамшы жас...

Қайық боп суға түстің де,
Кеме боп тарттың жағаға.
Тулаған толқын үстінде
Талайды көрдің, жан аға!

Толық

Ертіс бардым

Ертіс бардым,
Сыр бардым,
Жайық бардым,
Жайдым жасыл желкенін қайықтардың.

Толық

Жүрек ұраны

Күндерім құстай зулайды,
Тынымсыз қағып қанатын.
Әкеле көрме мұң-қайғы,
Секундтарым мен сағатым.

Толық

Ғұмыр-ғайып

Биігіңе бұлт жете алмай өкінді,
Асқарыңнан ай төменге секірді –
О, Алатау, көк мұзыңды күн жалар,
Шөлдеп келген қызыл сиыр секілді.

Толық

Төрт амал

Уақыт күйін кім солардай шерте алар,
Тылсымдарға кім төтеден жол табар?
Дүниенің төрт бұрышы секілді
Бар ғылымның түп атасы – төрт амал.

Толық

Жасыма, көңілім

Лепірген көңілім,
Өкінген көңілім,
Арманың қанша жетпеген.
Қайғырса елі,

Толық

Мамырға тілек

Келдің бе, ерке сұлу мамыр айым,
Жайнатып күн келбетін, таң райын.
Жуынып жаңа көктем жаңбырымен,
Жап-жасыл жапырағыңды жамылайын.

Толық

Таң алдында

Еркелейді аққудың балапаны,
Әлдилейді айдын көл алақаны.
Ақ жүзіндей ананың мейірімді,
Аяулы едің не деген, дала таңы!

Толық

Жүрегін ұқ әкеңнің

Он алтыға толдың, бауырым, бүгін сен,
Далаң анау, асыр салып жүгірсең.
Көзің жетер кеңдігіне дүниенің
Көкжиекке ұзағырақ үңілсең.

Толық

Шопанға мадақ

Көзіне таңның үңілесің сен
Құланжал қырдың кенересінен.
Нұрдың уызын сіміресің сен
Алтын зерлі күн тегенесінен.

Толық

Салыстыру

Өз қолымен дән егіп, кен қазбаған
Талай жандар отқа түсе жаздаған.
Молшылықтың білу үшін қадірін
Жоқшылық та керек екен аздаған.

Толық

Отан

Сүйем асау өзеніңнің ағысын,
Сүйем асқар тауларыңның тағысын.
Алпыс екі тамырымда тулаған,
Отан, өзің жүрегімнің қанысың!

Толық

Жазылмаған жырмен тілдесу

Қалтарыста сөздердің басы бұғып,
Жазылмаған жыр, тұрсың жасырынып.
Жасырынып қайтесің, жарқыным-ау,
Нөсеріңді төксеңші, жасын ұрып.

Толық