Өлең, жыр, ақындар

Күн жауы

Депті бірде Жапалақ:
"Не қыласыңдар дауласып,
Көктегі Күнмен жауласып,
Бекерге жүрген жоқпын ғой,

Толық

Мәңгілік пен өткінші

Деді Патша: "Дүниеге Әділдікті мен бердім!"
Деді Әділдік: "Дүниеге әлдеқашан келгенмін!
Батты сансыз күндерім, атты сансыз таңдарым,
Сенің дағы о, мырзам, әділ емес заңдарың!"

Толық

Проза мен поэзия

"Сен не деген икемсізсің, - деді
Жебе Сойылға,
- Ұша алмайсың, иілмейсің - ауырлық бар бойыңда,
Кел, жарысқа түс менімен, екпініңнен есіп от,

Толық

Мақтау мен даттау

Мақтау және Даттау бір күн сөз кесіп,
Жас дарынмен оңашада кездесіп,
Сауал қойды: "Бүкпесіз сыр айтыңыз,
Қажет сізге екеуміздің қайсымыз?"

Толық

Жер жұмағы

Оң жағасы өзеннің, көздің жасын бір сығып,
Деді: "Арғы жаға ғой - шын бақыттың тұрағы!"
Сол жағасы өзеннің қарс айырыла күрсініп,
Деді: "Арғы жаға ғой - жердің нағыз жұмағы!"

Толық

Жалақы мен қайыр

"Уа, ұлы Жер.
Сен не деген сараң ең?!
Үздігемін үзім нанға бола мен
Соңғы кезде ұйқыны да ұмыттым,

Толық

Кемеңгер көңілі

"Уа, жомарт Жер! - деді бірде Нарада,
- Ақылынан алжасты ғой бар адам.
Өздерінше шеттерінен бір керім,
Саған тіпті тигізеді тілдерін.

Толық

Сетік көкке сыр

«Жылқыда жүйірік сен едің,
Адамда жүйірік мен едім»
Алашқа туған ұл едім,
Аллаға жалғыз құл едім.

Толық

Бөрі сырғақ

Ақпанның аязды ызғары бетке ұрып,
Арландар ұлиды.
(ұлиды тектілік).
Ұйтқыйды ақ боран ашумен долданып,

Толық

Жылқы дүбірі

Үйірлі жылқылар жосыған суатқа,
Моцарттың күйіндей дүбірі құлақта.
Қуырылып тұяққа, жұмыр бел бүгіліп,
Қара жер қаймығар тастары үгіліп.

Толық

Қымыз

Ал, балақай, кел мұнда,
Әдейі алдым шақырып.
Жантаяйық шалғынға,
Бүгін – қымыз тақырып.

Толық

Әскердегі ағама

Сау-сәлемет жүрмісің,
Әскердегі ағажан.
Түзеуде ел тұрмысын,
Туыстардың бәрі аман.

Толық

Қара қарға — үміт құсы

Арпаның уатып жармасын,
Тегершік диірменге жармасып.
Иегі қисайған бір кемпір,
Сарнасын ал келіп, сарнасын...

Толық

Мазалады ойларым

Мазалады ойларым, өмір саған тоймадым.
Жер бетіне симадым-өз жанымды қинадым.
Ту тұңғиық аспанға ұшып кеткім келеді,
Түнгі жұлдыз сырымды түсінеді, себебі.

Толық

Балық пен бақа

Лай суға түсті балық амалсыз,
Түк көрместен қалған жандай жанарсыз,
Жүзді ақырын, әлсіреді, аңсады,
Мөлдір көлді шашыраған моншағы.

Толық

Генерал Сабыр Рақымов

Әкелер үміт етер ұрпағынан,
Ер туар деп таралған бұтағынан.
Бір ұл бар әкесіне жете туар,
Бір ұл бар әкесінен өте туар.

Толық

Отан неден басталады?

Отан неден басталады?
Ең әуелі адамнан.
Жас сәбиден, тәй-тәй басқан қадамнан.
Отан неден басталады?

Толық

Мұнара жайлы бір аңыз

Зу етті жебе,
Су етті жүрек
Басталды тағы қан майдан.
Қарсылар келіп,

Толық

Сәби даусы

Мазалады жүректі, толғандырды қаншама,
Сол бір сәби есейіп, үлкен жігіт болса да.
Соғыс жерде қалдырды ауыр жара, терең із,
Тәрік болған тағдырды кинолардан көреміз.

Толық

Жалғыз жиде

Құмда бар жалғыз түп жиде,
Бәйтерек сынды саялы.
Бейшара шопан бір күнде,
Өліпті жылда баяғы.

Толық

Мейірім

Балқұрақ көлдің жағасы,
Жағалай жатқан ел екен.
Жазығы жасыл-мал асы,
Жерұйық тектес жер екен.

Толық

Арыстанбап құдіреті

Қаңбақтай қара шал барып,
Арыстанбаптың алдына.
Кемсеңдей жылап, жалбарып,
Дұғасын оқып алды да:

Толық

Тау қойнауы

Тау гүлінің аңқығанда жұпары,
Танау, байғұс, тамсанып бір жұтады.
Тас үйлерден шыға келген теліге,
Таң болып тұр тырбиған әр бұтағы.

Толық

Толқын — өмірім

Көл жағасы, тылсым - тыныш жан-жағым,
Толқындардың тербелісін таңдадым.
«Ей, толқындар, қайда алып барасың,
Көлде жүзген қос аққудың арманын?»

Толық

О, Бейтаныс

Аяқ талып, көз жанары шаршаған,
Күндігінде жолығады қанша адам.
О, бейтаныс, кездессек те кенеттен,
Арманымыз қандай ұқсас аңсаған.

Толық

Қыз сыры

Сені ұнатып, оянғандай бір үміт,
Бір үміттің жылуына жылынып.
Жүрген едім, «жас» деп аяп сен кеттің,
Қатар баспай, жалғыз өзің бұрылып.

Толық

Тамшы жас

Тамшылаған тамшы жас,
Тама берме көзімнен.
Тиген болса тасқа бас,
Қате кетті өзімнен.

Толық

Сен барсың

Өлеңімнің арасында сен барсың,
Жүрегімнің жарасында сен барсың.
Айдалада өшіп қалған көліктей,
Көңілімнің даласында сен барсың.

Толық

Медеу еттім...

Өзімді-өзім табам деп жол іздедім,
Айқұш-ұйқыш қалды артта мол іздерім.
Қанша адаммен сапарлас, жолдас болдым,
Бір кемеге мінгескен тәрізді едім.

Толық

Өмір — бір күн

Ей, Тағдыр, тағы мені сынадың ба,
Онсыз да жүрмін Алла сынағында.
Пешенеме жазылған пәруана-жыл,
Құладым ба, ая деп, жыладым ба?

Толық

Шынымды айтсам...

Айдын көлдің аққуы,
Қонған кезде барсам ба?
Аяз қысып, гәккуі –
Тоңған кезде барсам ба?!

Толық

Құрбандық тоқтыңмын...

Қанатым болса қанатым жайып,
Ұшар ем жердің шетіне.
Буғанда шабыт, мен атымды анық,
Жазар ем көктің бетіне.

Толық

Түрікмен көрші

Қос тамшыдай тағдыры,
Екі кедей бар еді.
Бірі – қазақ, ал бірі,
Жас түрікмен бала еді.

Толық

Маңғыстау

Баяғы меңіреу дала ма?!
Жо-жоқ, олай санама!
Жүйткиді состав далада-
Өзің-ақ содан шамала.

Толық

Су

Күбірлейді құм кезерген,
Маңғыстау арман етті суды ежелден.
Жантақ пен ебелектің мекені боп,
Жайқалып шыға алмады гүл де жерден.

Толық

Бейнеу

Тоғыз жолдың торабы –
Тірелетін ат басы.
Бейнеу – достық орамы,
Бейнеу – достық қақпасы.

Толық

Ақтау. Шевченко

Думанды қала – бағстан,
Түседі көзге алыстан.
Теңіздің бойын жағалап,
Шағала үйлер жарысқан.

Толық

Бөбек

Бейбіт күн! О қандай әдемі!
Жайнайды кең аспан әлемі.
Күлімдеп көшеде келеді,
Бақытты заманның бөбегі.

Толық

Әкетайым суреті

Тойлайтұғын кез жетті,
Менің туған күнімді.
Ағам сурет көрсетті,
— Сыйлығым, - деп, - бүгінгі.

Толық

Қаратаудағы петроглифтер*

Өткенің маған бұлыңғыр,
Сырыңды айт, бәрін маған айт.
Отыз бес ғасыр бұрынғы,
Ойран боп кеткен қаланы айт.

Толық