Өлең, жыр, ақындар

Үлгерген жинап атақ пен даңқ

Үлгерген жинап атақ пен даңқ кісілер:
Айбыны — асқар, формасы — адам, мүсіні — ер!
Шығады-ау жоқ боп тарыдай сезім сол "тауда"
Өзгенің жанын, пақырдың қамын түсінер.

Толық

Өмір деген — қателер жиынтығы

Ұғып өскем табиғат дәрістерін
Сияқты еді бұл өмір жарыс керім —
Дейді бір қарт таңдана заманына,
Оймен шолып тыңдырған әр істерін.

Толық

Бір нүкте

Шексіз дала, шексіз Теңіз, шексіз Көк,
Шектесетін жеріңде мен нүкте боп
Отыр едім, бір ой келді басыма
Нүкте айтады, ей, үш Өлшем, тасыма!

Толық

Уайым ба?

Уайым ба тәйірі,
Қара бастың қайғысы
Бағым аз деп мұңаяр,
Қара басып қай кісі.

Толық

Тәуелсіздік — арманы бар қазақтың

Суарылған аталар арманына,
Сан ғасырдың жаншылған салмағына —
Өліп-өшіп, қартайып, қайта туып,
Тәуелсіздік оралды ел маңына.

Толық

"Ой мен арман" есігі

Ойлар кейде батырлыққа бастайды,
Ой үстінде болар талай бас қайғы.
Ой жеткенмен айла, күшім кем соғып
Келемін мен тындыра алмай жақсы ойды.

Толық

Адамдар

Өнер жоқ тал бойында жарып шығар,
Сенер жоқ қысылғанда алып шығар —
Бейнеткер — бұлшық етін еміп өскен,
Тірлікте тағдырына налып шыдар.

Толық

Әйелдер

Өзіңе балап, әлемді ерлер ұмытқан,
Бөбектер сусап, нәр алған сенен, тұнықтан.
Жаулығың сенің бір үйлі жанға шатыр боп,
Жанарың сенің бір үйлі жанды жылытқан.

Толық

Шәрбаттан балдай не пайда

Шәрбаттан балдай не пайда
Жұтқыннан әрі өтпесе.
Сұлудан "сұқсыр" не пайда
Тұшынып өзі өппесе.

Толық

Пілді де біреу піл дейді-ау

Пілді де біреу піл дейді-ау
Мынау жалған дүниеден
Жаратқанның күшімен,
Құдіреттің ісімен,

Толық

Миллион жылдар елестеп

Әулие Бекет мешіті
Үш жүзге жуық шақырым.
Бір түнеп қайтпақ ойы бар
"Әуейі-ақын" пақырың.

Толық

Мезгілдер

Жастық — жалын, тау-құз селі, одан тұнық іздеме,
Қарттық — сабыр, беті тыныш, асты лай бірдеңе.
Жастық — дауыл, желкенсіздер жете алмас жағаға,
Қарттық - шалқар, айдыныңда қатар жүзер жүз кеме.

Толық

Асауға мінші

Жанымдай сүйдім жылқыны бала кезімнен,
Аялаушы едім көбірек, тіпті, өзімнен.
Күйдіре демін ешқашан зорлай шаппадым,
Болып ем ғашық ерекше ғажап сезіммен.

Толық

Тас тарих

Жермен бірге атам қазақ дөңгелеп,
Қанша түлеп, сонша күйреп сөнген ед.
Кеше тудық, ұлт емеспіз дейтіндер,
Тастан оқы, қалар санаң жөнге кеп.

Толық

Енші

Еркіңнен тыстау асықсаң Сисем Атаға,
Рухы баба жол бастап саған жата ма?
Өрістеп ойың, бусанып бойың кетеді,
Алғандай малып, болмысты мейір, батаға.

Толық

Шошындым мен

Денім сау ма, япырмай, денім сау ма?
Ойға келмес нәрсе ғой денің сауда.
Қара бастың қамымен қажымағам,
Бақытты едім — жұрт аман, елім сауда.

Толық

Ей, адамдар, Абыл ата ұрпағы!

Адам ата алғаш қадам басқалы,
Меншігінде Күні де, Жер, Аспаны.
Содан бері ізгілік пен жауыздық,
Өз таңбасын тарих қып тастады.

Толық

Жолаушысы капитансыз кеменің

"Жер-Шар" атты капитансыз кеменің
Жолаушысы алаңғасар неменің: —
Ей адамдар! Сіздерменен дұрыстап
Ақ жарылып бір сырлассам деп едім.

Толық

Күн

Күн батты да, тірлік біткен тұншығып,
Қартаң тартты тұрған жайнап мың шыбық.
Көлеңкеге айналғандар азалы,
Қараңғыдан жатқандай, бір, мұң шығып.

Толық

Алматы таңы

Таң мезгілі, әуелден, жырға қанық,
Ажарланар таң нұрмен сырлап алып.
Найза шыңдар, тәкәппар, оқшырайған,
Ақ қалпағын көкпеңбек нұрға малып.

Толық

Ұйқысыз түн

Кілт өзгеріп, күн бата, жаратылыс,
Тапқандай ма, аз дамыл, дала тыныш.
(Табиғаттан тыс туған құбылыстай,
Бұ не ғажап, алмайды қала тыныс).

Толық

Түн

Аспаның анау, лаулатып сансыз отты үрген,
Жымыңдап жұлдыз бәрін де көрдім деп күлген.
Қысылар жан жоқ, екеуден екеу қалғанда
Бақытты сол жан, сезімге тәнді өлтірген.

Толық

Қысыр бұлттар

Бұршақ шашып, шеке жарып,
Нөсерлетер бұлттар да бар.
Сол қасиет кеткен дарып,
Тау бойында ұлттар да бар.

Толық

Наурыз-Ата

Қош келіпсіз, Наурыз-Ата,
Киелімсің бас иетін!
Адам қолдан жасамаған
Алла берген қасиетін.

Толық

Қара дауыл

Жеткенде қара дауыл азынаған
Шошыды үрейлі күй сазына жан.
Суық жел - мың найзалы, бет күйдірер,
Тәңірге болды қандай жазығы адам?

Толық

Жайлауда

"Төре жайлау", қауыштым мен сенімен,
Сұлулықтың, апырмай, сен шегі ме ең!?
"Мүсілім сай" бастауы - қарт әженің,
Иіп кеткен ұлына емшегі ме ең?

Толық

Өзім туралы

Уызымен анамның ауыздандым,
Бес жасыма жеткенше телі емгенмін.
Ағанікі түбегім, шүмегім де,
Әкем соққан бесікке бөленгенмін.

Толық

Төрт мезгіл

Қыс қорқытса сездіріп ызғар барын,
Қысылмайды жап-жас боп көктем — дарын.
Жағып жатыр көк бояу оңды-солды,
Ол өнерде танытты өктем барын.

Толық

Шындық

Шындық-діңгек, өмірге тіреу ме еді?
Білімділер - ол жалқы, біреу дейді.
Бірақ соның отына, бұ не ғажап,
Біреу тоңып жаураса, біреу күйді.

Толық

Қызыл теңдік

Аврора зеңбірегі
Жалын құсып кенеттен —
Бір-ақ сәтте бақ пен сорды,
Жоқ пен барды тең еткен.

Толық

Өмірдің қызық сәті

Өмірдің қызық сәттері көп,
Оралады ойға кеп.
Десте -дестесімен келіп жатыр,
Қызықты сәттер тура дөп.

Толық

Қазақ тілі

Қазақ тілі көктегі менің байрағым,
Ана тілім сенімен мен самғадым.
Ана тілім жаса мәңгі,
Сеніменен жалғасады тағдырым.

Толық

Күлдіреуіш

Қасиетті қазақтың шаңырағы,
Сан сырыңды, құпия, таныр әлі.
Талай ғасыр сарқылмай сені жырлап,
Саз сыйлайды қазақтың қоңыр әні.

Толық

Қайда асықтың, аналар, бәрің бірдей

Зіл салмақтан барамын аласарып
Жырмен жылай бұл шерді тараталық.
Үлгере алмай жатыр ғой қыз, келіндер
Қайта-қайта басына қара салып.

Толық

Қызыл көйлек етегін

Қызыл көйлек етегін
Жиектетіп ақпенен.
Сәулем қайда барасың?
Қол ұстасып жатпенен.

Толық

Адай күйі

Күй абыз боп күңіренсе
Мынау қазақ тірегі дер.
Күй аңыз боп тебіренсе
Мынау қазақ жүрегі дер.

Толық

Бейбіт қажы, Бейбіт бей, Бейбіт мырза

Болашақты Жәннәтқа айналдыра,
Алла жолы — һидаәйат, майдан құра,
Бейбіт қажы, Бейбіт бей, Бейбіт мырза,
Сонша ғылым жиды екен қайдан, сірә?

Толық

Құлпытастар альбомы

Таста жан бар, ерекше, заты нәзік,
Ол тарих аршитын батыл қазып.
"Құлпытас" деп ат қойып,
Иманғали, Ардақтапты алтынмен атын жазып.

Толық

Әбішке жұбату

Асыл азбас, алтынды тот баспайды,
Жақсы өлсе рухы асқақтайды.
Жасыта алмас дананы тірлік сыны,
Қыран күнге қараса қас қақпайды.

Толық

Жалған емес, дүние жалған емес

О, жарық Күн, бір атып, бір бататын,
О, Аналар!, тірлік боп тіл қататын —
Сен екеуің бастауы жанымыздың,
Сендер ғана көз жасты құрғататын.

Толық