Айтайын бір жұмбағым тұңғиықта,
Жаратқан барша жанға бір бұйрықты.
Болғанда қоян құлақ, қой құйрықты,
Болғанда мысық аяқ, түлкі тұмсық,
Айнала тікенек, бір жүні қылшық.
Далада жабулы тоқпақ жатыр.
Ағашты орманның түбінен табасың,
Ине шаншылған жөке деп қаласың.
Ұзамай аз жортад,
Жол жүруге шорқақ.
Үсті толған ине,
Кіріп кетер, тиме.
Шықпайды бір мақұлық қорасынан,
Түгінің ине өтпейді арасынан.
Тап мұндай мақұлықты көргенім жоқ,
Айрылар туа салып анасынан.
Алпыс кісі аяқтастың,
Ал таңертең таяқтастың.
Бәрін бір жерге жатқызып,
Кейде ұрысып алып қаштың.
Дегендей ешкім тимесін,
Алыпты қадап инесін.
Төрт аяқты,
Мың таяқты.
Текшелеп тебен арттым томашаға,
Домалағы жазылар оңашада.
Өзі шұбар,
Тамағына таққаны -
Екі тұмар.
Бар екен үш қанаты ұшып кетпес,
Егін сап жұрт қатарлы кәсіп етпес.
Өзінің мекенінен шығып кетсе,
Тіршілік көремін деп үміт етпес.
Алуан дүркін аузында бір әккәр,
Неше жұтқан жануарды көрдім әней,
Сүйегі бақша-бақша тұр дәней.
Бір нәрсе қанаты жоқ ұшқан биік,
Сонда да жүрмейді екен жерге тиіп.
Арасын жер мен көктің өрт алса да,
Кетпейді ешбір жері отқа күйіп.
Жел, жел, жел бием,
Желіндесе кім білер.
Жау жапырақ түбінде,
Құлындаса кім білер.
Бір нәрсе жүре алмайды жерді басып,
Жерде жоқ бұйыратын оған нәсіп.
Тұрағын ол нәрсенің адам білмес,
Айтпаса түсіндіріп біреу ашық.
Көл, өзен, дарияны жаны сүйген,
Жасынан қора салып, қамыс шиден.
Қаншама терең суды бойлағанда
Үстіне бір тамшы да су тимеген.
Сұм жүзді, құралай көзді,
Киікше секірген,
Бура санды, жолбарыс тонды.
Сасық көлде ит үрер.
Тарпаң, тарпаң тарбиған,
Түрі жаман жарбиған.
Жапа-жапа жапалақ,
Дігірманға бақылдап.
- Сағи Жиенбаев
- Шоқан Уәлиханов
- Шоқан Уәлиханов
- Рәбиға Сыздықова
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі