Өлең, жыр, ақындар

Бір ақынға

Жазығым жоқ еді ғой, жарықтығым,
Тұрғандайсың мені тек танып бүгін.
Көлденеңдеп сермейсің сойылыңды,
Көгереңдеп, сұрланып алып түрін.

Толық

Бұйрық

Тән – мылқау,
ақыл – сылбыр,
көңіл – жүйрік,
Көз көріп, көп дүние ішке түйдік:

Толық

Бата алмай, айта алмай ойыңды

Бата алмай, айта алмай ойыңды,
Мұрныңның астынан міңгірлеп.
Кеулеген ызамен бойыңды
Күпіндің әркімді бір күндеп.

Толық

Аяймын

Кей біреуді аяймын,
Үйірлеу даңқ-атаққа көп.
Кейбіреуді аяймын,
Үйірлеу сән құрмаққа көп.

Толық

Келіндерге

«Қызға қырық үйден тыйым»
Деген сөз түсіріп иін.
Кертартпа саналады бір кез
Әйгілеп әйелдер күйін.

Толық

Тағлым

Жүр еді айту ойымда
Осынау тағлым жайында.
Зиялы келін, қыздарым
Ойымды оңдап пайымда.

Толық

Еркек

Онымен толы ортаймас, азын толмас,
Болса да жұртта қалмас, көптен озбас
Санаға сіңіп қалған ұғымдар бар,
Өмірде келе жатқан тауып жалғас.

Толық

Жалғыз қайың

Қабақта,
өзен бойында
Өсті бір нәзік ақ, қайың.
Түсіріп еске

Толық

Отағасы

Әппақ арды дал-дал жыртып,
Ойланбастан аттап еттің.
Парықтамай қылығыңды,
Қор еттің де, ұйықтап кеттің.

Толық

Бибігүл

Беу, дүние, саф күміс пе мына таңдай,
Сыңғыры сабырыңды сынағандай.
Тоғысып әлемдегі үн атаулы,
Көңілдің құлақ күйін бұрағандай.

Толық

Контраст

Дарқан дейміз теңізді,
Жатқандықтан ба шегі-шеті көрінбей.
Тілсіз жау дейміз үреймен,
Жұтқандықтан ба кей қыршынды өрімдей.

Толық

Байғұс өлең

Шөп те өлең, шөңге де өлең, өңге де өлең,
Жүгіріп шықсын мейлі дөңге де өлең.
Әйтеуір «түшкіргенге жәрәкім Алла»
Арналып жатыр теңге, кемге де өлең.

Толық

Үйіріп ұйтқыды дауыл

Үйіріп ұйтқыды дауыл,
Ұшырды гүл жапырағын.
Домалап күй кешіп ауыр
Кезді ол жер атырабын.

Толық

Екпін

Дұрыс айтпадым бірер сөздің екпінін,
Сол екпінге кетіп-ақ еді көп күнім.
Жеңіл екпін зілдей қадам байлайды
Әсер сәтте бола қалып тек мінім.

Толық

Алыпты тауға теңейміз

Алыпты тауға теңейміз,
Биікті ғарыш деп атап,
Адамнан артық бар деме
Ендеше не үшін атақ?

Толық

Байтақ далам

О, менің байтақ далам.
Ырысы шайқалмаған!
Қу дала медиен деп
Бұл күнде айтар ма адам!

Толық

Қайта құру

Қайта құру – бар қалпыңмен жаңарып,
Жарқын жолға түсу қолға шам алып
Шыққан сынды айналаңды айқындап,
Шын арылу көң-қоқыстан тазарып.

Толық

Диалектика

Жұтарман, жойқын
Мұхит – дүние,
Өмір – өр толқын іреңді. 
Зымырап уақыт,

Толық

Қалғып кетпе

Ақын орны әрқашан алғы шепте,
Беу, жүрегім, тек қана қалғып кетпе!
Сілкініске, ел күткен серпіліске
Қосылайын барынша қалмай шетте.

Толық

Ана тілім

Ана тілім – тірлігімнің тірегі.
Тілмен ғана кірер адам іреңі.
Тілсіз қоғам өлі, мынау дүние
Түсініксіз тылсымменен бір еді.

Толық

Мерейім

«Мерейім»,
аяулы ақ қанат құстарым,
Бұл сапар сендерсің
ұшырып, алысты нұсқарым.

Толық

Төребек сұлу

Мінсіздігің Бозатаудың гүліндей,
Сен бар жерде ара гүлден безінер.
Кірпігіңді бір көтеріп күлімдей
Қарасаң сен, түн жұлдыздан безінер.

Толық

Өкініп қалдым

Тек ізет қана,
Жүздесіп, сәлемдесе кетем!
Шаруам жоқ мүлде
Бір түйір бөтен.

Толық

Күліп жүрші

Қабақ шыта қарай қалсаң, түн екен,
Кейігенің қара бұлтпен бір екен.
Әлде қалай ақ жарыла жүректен
Жымиғаның – бұлттан шыққан күн екен.

Толық

Гүжім ағашы

О, достар!
Осынау шақ жасымда
Аралап біраз жер көрдім.
Көргенді көңілге тоқып,

Толық

Бас киімнен таныған

Қырғыз туыс кисе киіз ақ қалпақ,
Қарақалпақ киеді екен қарасын.
Бәт құндыздан қарасын да, ағын да
Қазақ кисе, табады екен жарасым.

Толық

Арнау

Армысың, ақын Бердақтың елі,
Әжнияз сүйіп жырлаған өлке!
Бозатау сынды гүлбақтың елі,
Қызыр кеп өлең сыйлаған өлке.

Толық

Сарыарқа Сәкен ескен сайран дала

Сарыарқа – Сәкен ескен сайран дала,
Осы де жас жүзіндей жайраң дала.
Асыр сап, балалармен асық ойнап,
Асау тай жарыстырған қайран аға.

Толық

Тұрарсың маздап жанып мәңгі сөнбей

Тақ жұлдыз талайы асқан Сәкен аға,
Халқының бақыты боп туған дана.
Ісімен, өнерімен, тұлғасымен
Ел қазақ арасында тұрған дара.

Толық

Хұрма туралы сөз

Хұрма ағашын көлеңкелеп отырып,
Ескі наным,
қазір мүлде жоқ ғұрып.
Еске түсіп,

Толық

Тәтті

Атың тәтті!
Тәтті екенсің өзің де.
Болашақ тұр мойыл қара көзінде..
Тұла бойың тұнып тұрған парасат

Толық

Диджла

Диджла!– Тигр
Жадымда қалған жасымнан,
Келгіштеп саған,
Кете алмай жүрмін қасыннан.

Толық

Армысың, Бағдат!

Армысың, Бағдат!
Өзіндей тарих шежіре,
Толқытып, баурап,
Себепкер болдың сөзіме.

Толық

Кактустер

Тау, төбе ме,
төмпешік пе,
саға ма,
Жол жиегі,

Толық

Пентидато

Қарабұжыр, Қалбаның
көгалына аунаған
Білесіздер, ағайын,
таңсық емес тау маған.

Толық

Сицилия аралы

Тәрізді бір талып жеткен таң, әні
Бар екен де
көзді жаулап алары.
Көк аспанды жамылып,

Толық

Италия бояулары

Калабрия
Келем бойлап жағаны,
Көрікті өңір көңіл билеп жамалы.
Желпіп жеңіл жетелейді қиялды

Толық

Мрамор тастар сөйлеп...

Тан болып тамсанасың таңдай қаға
Ғажайып өнер қонған маңдайға да.
Адамның мүмкіндігін көріп тұрып,
Қадасың, пай-пай қалай жанбай ғана.

Толық

Музей қала

Жастан-ақ өскенбіз ғой құлақ қанып,
Мұғалім жүре ме деп сұрап қалып,
«Европа елінің бір астанасы,
Айта ғой жазсаң аты үш-ақ қарып». —

Толық

Шежіре

Сыр шерткізгің келсе егер Жер-анаға,
(Үйіңе әкеп табиғат бере ала ма!)
Көзің көріп, көңіліңмен сезінетін
Шамаң келсе, бауырым, ел арала.

Толық