Өлең, жыр, ақындар


Адам тимей қағанағым жарылды.

Мұз



Суда жаралады,
Суда жоғалады.

Мұз



Қасқанасы қылтылдап,
Көз қарасы жылтылдап.
Ұзын-ұзын ұз келер,
Ұзын бойлы қыз келер.

Ағынды су



Дедектейді, зырлайды,
Артқа мойын бұрмайды.

Өзен



Күлің, күлің, күлің ат,
Күліп өтті, көрдің бе?
Көлеңкесін көрсетпей
Жүріп өтті, көрдің бе?

Өзен



Өркешіне мұз артқан,
Шудасынан су аққан,
Мынау неткен қара нар,
Күншіліктен мұратқан?

Тау



Серікпен қарындасы 25 жаста, әкелері 50 жаста.

Серікпен қарындасы 25 жаста, әкелері 50 жаста.



Аппақ жолға қараймыз тамсанып,
Сүтін төгіп кеткен кім, жол салып?

Ққс жолы



Жеті ағам жерге түспейді.

Жеті қарақшы



Көлемі бірдей болған 8 доптың жетеуінің салмағы бірдей, ал біреуі басқаларынан ауырырақ. Күйентелі таразымен (екі жақта табағы бар таразы) екі рет өлшеп ауыр болған допты таба аласыз ба?

Доптар 3, 3 және 2 етіліп үш топқа бөлінеді. Алдымен 3-еу болған топтар жеке-жеке таразыға қойылып тартылады.
А) Тең болса, ауыр болған доп 2-еулік топта
Б) Біреуі ауыр болса, сол топта болғаны мәлім болады.
Әр екі жағдайда да, ауыр допты табу үшін тағы да бір бір доптан тартып көреді.



Қарайып ұшқанымен қарға емес,
Ін қазғанмен түлкі емес.
Арқасында боқшасы,
Жинағанмен мүлкі емес.

Қара қоңыз



Бір палуан өзі күшті, қайраты мол,
Өзінен үлкен затты көтерер ол.
Мейлі қыр, мейлі жота, мейлі төбе,
Қайқаңдап аса берер бәрінен де ол.

Құмырсқа



Елек-елек тарым бар,
Көтере алсаң бәрін ал.

Құмырсқаның илеуі



Кішкентай ғана түйме тас,
Атан түйе тарта алмас.

Кене



Тоқыған ауы – шыбынның жауы.

Өрмекші



Әуеден ақ-сары құс ән салады,
Келгенде шабытына жан алады.
Өзгеше қылығына қарап тұрсаң,
Дымы жоқ тақыр жерден нәр алады.

Сары маса



Көзі бар, қанаты бар балық дене,
Сияқты зор тұлғалы алып кеме.

Кит



Бір мақұлық бар екен төрт аяқты,
Тағыпты арқасына мың таяқты.
Ашуланса, аяқ-қолын көрсетпейді,
Көресің көзің салсаң ғажайыпты.

Кірпі



Дене мен аяқ-қол жоқ, құйрық пен бас,
Бұрыннан жан-жәндікке ойлаған қас.
Бес-алты ай демалыста күн көреді,
Оншалық керек етіп жемейді ас.

Жылан



Екi ұшы бұлдырақтай,
Ортасы қылдырықтай.

Құмырсқа