Қатал сұрақтар
Көре-көре, апыр-ай, талды ойым да
Мұңы бар ғой өткеннiң өн бойымда...
Мекен етiп жатыр ғой төбелердi
Зираттар мен қорымдар жол бойында.
Көре-көре, апыр-ай, талды ойым да
Мұңы бар ғой өткеннiң өн бойымда...
Мекен етiп жатыр ғой төбелердi
Зираттар мен қорымдар жол бойында.
Өз-өзiме қамалып
Ойға батып өшпеген, –
Шықтым сыртқа қабарып
Сұп-сұр күңгiр кеште мен.
Дедi ме екен: осылай бiр сынаймын!
Ықылысты нұры түсiп Күн, Айдың –
Патшалыққа ие болды маймылдар
Бiр күндерi қалауымен құдайдың
Бұл жекпе-жек тоқтамас
Тұрсаң да сен жат көрiп...
Бiрiн бiрi қос қораз
Жiберердей қақ бөлiп.
Бiлемiн, Хақ тағала сүйенiшiң!
Сонда да өртенедi, күйедi iшiң, –
Өйткенi Бөкен бидiң ұрпағысың,
Өйткенi Махамбеттiң жиенiсiң.
Даңқы әлем шарлаған
Құндылық боп, қымбат боп, –
Ойды, көздi арбаған
Тұр мұнара жұмақ боп.
Қарға бойлы Бекболат!
Түйдек-түйдек құйылған
Екпiнiңе жете алмас
Ұшқан құс пен шапқан ат, –
Қара нардай қатептi
Алп, алп басқан, алп басқан.
Маңғыстаудың жерiндей
Маңдайы биiк марқасқам!
Қауiп пенен қатер жатқан күшiнде,
зымияндық, сұмдық жатқан iсiнде, –
тойымы жоқ, қойымы жоқ ғұмыры
адам көрдiм жыланы бар iшiнде.
Ойлаумен әрбiр сағат, әр күнiмдi
ар жылап, жүрек күйiп жан бүлiндi...
Бұлт болып шегiрткелер қаптап ұшып
жалмауда астығымды, шалғынымды.
Бiр қиянат жасамаған бiреуге,
Шын берiлген ақ неиеттi тiлеуге, –
бiр топ адам жалбарынған, жалынған
Әулиеге келiп жеттi түнеуге...
Қазақтарға келмесе де түр-түсi,
қазақшаға ағып тұр ғой бұл кiсi...
Осы адамда, осы жанда жатыр ғой
ұлтымыздың ұланғайыр күлкiсi.
Көкте бұлт түйiлдi
күркiретiп өктем үн.
Жасыл бояу құйылды
кiрiп келiп көктемiм.
Төгiлiп тұр жыр болып
Сергек қоян, сақ қоян...
Келiп кiрдi жыл болып
аппақ қоян, ақ қоян.
Болдым мен бала шағымды
есiме жиi алатын...
...Бiздiң үйде сауырлы
Қара сиыр болатын.
Кешегi салтанаттың тастап бәрiн,
мүлгiп тұр Мамырларым, Тастақтарым...
Тiзiлiп тұра қалған ағаштар-ай,
берместен көшелердiң қос қапталын.
Маңдайынан тер шықты да тастардың,
асқақ басы аласарды асқардың.
Тiршiлiктi түнек етiп қап-қара
жанып тұрған шамы сөндi аспанның.
Жоқ кез екен бекiнiс те, қамал да, –
Сонау-сонау өткен, алыс заманда.
бiр тайпа жұрт өмiр сүрiп жатыпты
орман-нулы, көл-құрақты даламда.
Кең далам жатыр, боз далам! –
Өткен бiр, өткен заманда
күлдiр-күлдiр кiсiнеп,
маң-маң басып боздаған,
Жұғымды адам, балдай тәттi жұғымды.
Тұла бойы түсiнiктi, ұғымды.
Сырлас жандай – ашпасаң да сырыңды.
Мұңдас жандай – айтпасаң да мұңыңды.
Семiз бұлттар сабырлы-ақ.
Теңеме оны босқынға.
Төңкерiлiп, дамылдап
Жатыр аспан астында.
Күн суық, заман суық, суық, суық.
Суықтық жатыр жұртты қуып шығып.
Боран мен борасындар бұрқырайды
тiрлiктi жiберердей бүлiк қылып.
Қара жаңбыр.
Қала iшi.
Құйған саулап ағынды-ай!
Қолшатырға қарашы
Қалғандай бейне тоналып,
жүрегiм менiң жаралы –
Көрдiм мен отқа оранып
өртенiп жатқан даланы.
Ол оқиға алыс қалды бүгiнде...
Сабақ жатыр оның бiрақ түбiнде.
...Келдi бiздiң ауылымызға бiр адам
Қарашаның қара суық күнiнде.
- Архимед
- Оноре де Бальзак
- Александр Пушкин
- Антон Чехов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі