Дөңгелек үңірейген тесіктер,
Белгісіз сықырлаған есіктері,
Есігін байқаусызда түртіп қалсаң,
Жібермей ұстай алған кәсіптері.
Бір нәрсе өзі жансыз, жандыны алған,
Оны жұрт киізге орап көрге салған.
Біраз күн көр ішінде жатып-жатып,
Бір күні өзі кетіп орны қалған.
Ақылы бар, басы жоқ,
Аузы бар, денесі жоқ,
Қолы бар, аяғы жоқ.
Жапанда бір айдаһар бұғып жатқан,
Оятып өз жанынан қаза тапқан,
Нәрсеге не болса да өзі тажал,
Аяғы сондай мықты жерге батқан.
Кішкене ғана тостаған,
Айдалаға тастаған.
Жандыны алар қағып жансыз нәрсе,
Жанарсың бұл нәрсені көзің көрсе,
Бір қабат астынан орын теуіп,
Ұстайды кімді болсын кезі келсе.
Өзі батыр,
Жер астында жатыр.
Болғанда қолы біреу төрт саусақты,
Қызметке жақынырақ жүрер жағы.
Жұмсасаң жібермейді, іркілмейді,
Жаурадым, шөлдедім деп айтпас тағы.
Жатады көкке қарап аузын ашып,
Жалғанда сағасынан бір-ақ басып,
Ұстайды, жібермейді кім болса да,
Қалады байқамаған асып-сасып.
Шаңырақты, түндікті,
Шіреніп жатқан бір мықты.
Тие көрме құрғырға,
Тиіп кетсең ырғытты.
Бір нәрсе алты аяқты жүрген өзі,
Ешкімді құтқармайды келсе кезі.
Қызығы әр жәндіктен алып жесе,
Ғажайып маңдайында жалғыз көзі.
Бір нәрсе қимылдамас жүр дегенде,
Көтерілмес орнынан тұр дегенде,
Қарап жатыр десең де қимылы тез,
Жылдамдығын білдірер білмегенге.
Қара күшігім қабаған,
Артына киіз жамаған.
Сырты ағашпенен қабатталған,
Ілініп бір бөлігі салақтаған.
Асылды ішіндегі алсаң тартып,
Тіліндей оқ жыланның жалақтаған.
Белі қайқы,
Жоны тайқы.
Бір нәрсе үш қанатпенен ұшар,
Мысалы аяқпенен аузын ашар,
Өлік құс тірі құстың қанын шашар.
Жорғалаған тасбақа,
Болаттан киген көйлегі.
Жапырып жауды үстінен
Баса-көктеп өтеді.
Екі аяқты кеулейді басын созған,
Мойнында жалын қамыт ноқталанған.
Ұзын тұмсық құйрығы келте келген,
Тиіп кетсең бұрқылдап сыртылдаған.
Адамның ең қымбатты,
Тастамайтын құралы,
Кішкене ғана қозғалса,
Жапыра жауды қырады.
Тау астынан күрсілдеп,
Жөтеледі,құсады,
Құсығы жоқ жалынды,
Түскен жерін өрт құшады.
- Шоқан Уәлиханов
- Шоқан Уәлиханов
- Рәбиға Сыздықова
- Зейнолла Қабдолов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі