Өлең, жыр, ақындар

Шабыт үстіндегі ақын

Мына ақынның
Желдi күнгi өрттей
Бұрқырауын-ай.
Елiн ойлап

Толық

Қыл көпір

О дүниеге барғанда
Қыл көпiрден өтесiң.
Өтсең – өтесiң!
Өтпесең –

Толық

Батырлыққа тілек

Өлсең де – өзiңдi емес! –
Елiңдi ойлап
Күйiктен өлсең ғой.
Өлiп бара жатып та

Толық

Махаббат

Сен дегенде –
Талай-талай адамдар –
Дүниеден баз кешiп
Безiп кеткен.

Толық

Дүние не боп барады?

Менiң осы жерiме
Ойсылқара бабамыз
Қасиетiн арттырып
Қара нарын шөктiрген;

Толық

Қалай адаспайсың?

Қарыс жер көрсетпей –
Тұмшалаған! –
Тұманның iшiнде қалсаң
Қалай адаспайсың?

Толық

Алматы

Ұлы қалам!
Басыңнан не өтпедi?!
Не көрмедiң?!
Өлмедiң!

Толық

Өтініш

Қозғама менi, қарағым!
Менi қозғасаң
Мұз сөгiлiп
Сең қозғалады.

Толық

Ормандағы өрт

Барым өртенiп жатқандай,
Жаным өртенiп жатқандай
Орман өртенiп жатыр.
Қараған сайын

Толық

Біліп келемін

Ұзақ жол жүрдiм
Арып-ашыдым.
Жадап-жүдедiм.
Жасыдым...

Толық

Қарап тұр!

Менiң елiме,
Менiң жерiме –
Бiреулер
Теңiздердiң ар жағынан

Толық

Байшыкеш

Мына кiсi
Болған екен.
Толған екен.
Найқалып

Толық

Көк Түрік абызының тілегі

Уа, құдiреттiң Құдiретi,
Көк тәңiрi,
Алдымен өзiңнен тiлеймiн.
Жерiме

Толық

Тозақты қазақ көп көрдi

Тозақты қазақ көп көрдi.
Бастарынан
Зұлматтан
Зұлмат өткердi.

Толық

Мешкейлер жарысы

Құлқындары
Қырық құлаш терең.
Арандары
Алпыс кез апандай

Толық

Қауіпті жан

Қай заманда да
Шындықты айтқан адам
Қауiптi ғой.
(Қай заманда да

Толық

Төзім

Уақыт-ай,
Менен қаншама рет! –
Сырт айналып бездiң.
Темiр екенмiн!

Толық

Қара нөсер

Көктем-ай!
Қара нөсердiң төккенi-ай!
Бүкiл бұлттарды
Осы жерге

Толық

Алаяқ

Мұңайып сөйлесең –
Өмiрден тәшпiш көрiп! –
Жүрегiңнен
Қан сорғалап тұрғандай.

Толық

Жарылыстар

Ұлы далам
Жерге ұрған қарбыздай
Қақырап жарылды.
Күннiң көзi

Толық

Саған

Бұқадай басыңды шайқап
Жұлқынып тұрғаныңа қарап,
Ұмтылып тұрғаныңа қарап
Қорқатын едiм.

Толық

Кешегі күн қасіреті

Өзгенi айтсам
Қол жетпейтiн
Аспан мен таудай еттiм.
Өзiмдi айтсам

Толық

Төбелес

Қаланың қақ ортасында
Алаңның
Тап ортасында
Екi қазақ төбелесiп жатыр.

Толық

Көкпар

Ортаға көкпар тасталды.
Сұрапыл дода басталды.
Жұрт бiткен
Көкпарға лап қойды.

Толық

Өткен күнге экспромт

Қайық деп мiнгенiм
Табыт болды.
Гүлтәж деп кигенiм
Қамыт болды.

Толық

Бүгінгі ертегі

Айдалада
Жалғыз қап –
Жабығып тұр едiм.
Өрт шалған ағаштай

Толық

Уәж

«Бас жарылса – бөрiк iшiнде,
Қол сынса – жең iшiнде».
Осылай жұбатасың.
Жұбатамын деп

Толық

Нармахан Бегалы

Қара күштiң иесi
Қажымұқанның жерлесi,
Бегалыұлы Нармахан,
Саған тұғыр екен

Толық

Әкім інілеріме

Сендер бiздi
Жотаның үстiмен жүргiздiңдер,
Таулардың үстiне мiнгiздiңдер.
Қазақтың талай ақыны кiрмеген

Толық

Өмір

Сен, өмiр,
Қаталсың, қаттысың.
Ащысың!
Сонда да тәттiсiң.

Толық

Ұсақ адам

Сен
Ұсақсың, майдасың, күйкiсiң.
Әлдекiмдердiң –
Балағында жүрген! –

Толық

Беріктік

Менi, қазақты, –
Жан-жағымнан анталап! –
Құртқысы келдi.
Дүкендегi матадай –

Толық

Қарлы борасын

Ақ түтек борасын
Аспанның астын толтырып
Ышқынып соғып тұр;
Бет қаратпастан

Толық

Айдаудағы арыстар

Елiне теңдiк сұрТемірхан Медетбекаған
Арыстарымның
Мойнына бұғау түсiп,
Аяқ-қолдары

Толық

Талқы

Өткен заманда –
Елiмдi –
Тауға апарып бiр соқты.
Тасқа апарып бiр соқты.

Толық

Қарғыс

Сонау еТемірхан Медетбекрте заманда
Аңдаусыз жатқан
Аңқау елiмдi,
Аттан түсiп

Толық

Кеше мен бүгін

Менiң кеше –
Аяғыма! –
Қара тас байлап қойды.
Алшаңдап

Толық

Біз қандай едік?

Арымас аттар мiнетiн,
Тозбас тондар киетiн;
Қара тастарды қақ жарып
Қарағайлардай

Толық

Күмән мен күдік басқан күн

Бүгiн менi
От жағып
Құрта алмайтын,
Оқ атып тесе алмайтын,

Толық

Көк Түрік батыры өлгенде әйелінің жоқтауы

Оң жақтағы
Айым құлады.
Сол жақтығы
Күнiм тұтылды.

Толық