Өлең, жыр, ақындар

Сәуір де өтер

Сәуір тәуір болмады биылғы бұл,
Сағағынан дір етіп қыйылды гүл.
Долы дауыл бұтақты ала қашып,
Көкірегіме өзендер құйылды бір.

Толық

Көрші

Қора жақта ескі күбі, орақ тұр,
Қаңқу сөздер бұл ауылда борап тұр.
Ыстық күнде тұт ағаштың қалғыған
Түбінде отыр мысық тышқан аңдыған.

Толық

Күреңбел

Есiмде
Күреңбел қырлары,
Беймаза жылдарым зырлады.
Ол кезде бозбала ақын едiм,

Толық

Қоңыр

Қоңыр ұл ем, қоңыр үйде ержеткен,
Қоңыр ырғақ жүрегімді тербеткен.
Қыратында гүл теретін қоңыр қыз,
Қалды артымда қоңыр ауыл, қоңыр күз.

Толық

Алдымнан менің жасыл тау, қызыл таң күлген

Алдымнан менің жасыл тау, қызыл таң күлген,
Өспірім күнім, тәуелсіз тентек шағымда
Қаратал жақта бетпе-бет келіп қалдым мен,
Биқасап киген бетінде мең бар сағымға.

Толық

Көк аспан оқалы жіп төкті

Көк аспан оқалы жіп төкті,
Құйылтып көгілдір бақтарға.
Алаңда билер де бітпепті,
Көп қызық сол күні жатты алда.

Толық

Екеуіміз екі дай жолды өттік...

Екеуіміз екі дай жолды өттік,
Өрлерге жетелеп от кеуде.
Көп жанға дарыған сергектік,
О, Ләйлә, емге де жоқ менде.

Толық

Көк орман, орман айнала

Көк орман, орман айнала,
Тек алтын, алтын аңсары.
Талай күн қаңғып тайгада,
Талапты ер әбден шаршады.

Толық

Қасы да керік, қара алмас көзді, ай қабақ

Қасы да керік, қара алмас көзді, ай қабақ,
Мойныңа жұқа ал қызыл шарф байлап ап,
Алаулап жүзің аса бір асқақ нұрменен,
Алыстан тұрдың көз қарасыңмен аймалап.

Толық

О, Ләйлә, мұңсызбын демеспін

«О, Ләйлә, мұңсызбын демеспін,
Қайғырса, қанатсыз емес кім?!
Бірақ та жынданып кететін
Мен саған Мәжнүн емеспін!»

Толық

Тынып ем, тұнайын деп тыныппын ғой

Тынып ем, тұнайын деп тыныппын ғой,
Сен мені көрмеген соң ұмыттың ғой.
Жанымда мұң бар еді мың бәлелі,
Мен соған түсе-түсе құнықтым ғой.

Толық

Ханшадай өзін ұстаған

Ханшадай өзін ұстаған,
Қара алмас көзді, бал ерін,
Басынан құс та ұшпаған,
Бұла өскен асқақ жан едің.

Толық

Қиялым едің қаршадай кезден жастанған

Қиялым едің қаршадай кезден жастанған,
Көретін болдым өмірден енді түрлі сын.
Сүюден сені жоқ еді менде басқа арман,
Қылыққа сол бір қызығып, күліп жүрмісің?

Толық

Сонау жасық, сонау отты кезімнен

Сонау жасық, сонау отты кезімнен
Күнім бар ма сені ойламай көз ілген?
Соным үшін шошындым мен басқадан,
Соным үшін шошындым мен өзімнен.

Толық

Кермиығым, мен сені кеш аңсадым

Кермиығым, мен сені кеш аңсадым,
Қаншама рет тоқтады десеңші әнім.
Ен дәулеттен айрылған сияқтанам
Еске түссе ессіз күн, есер шағым.

Толық

Безенбесе, безенер үйі өрнекпен

Безенбесе, безенер үйі өрнекпен,
Сол шаһарға басымды ием көптен.
Жұпар аңқып-мамырда, ақшам туса,
Жайнайтын неонды отпен.

Толық

Көктемге хат...

Сеңсеңі жасыл, көрпеші гүлді беткей, шың,
Көп болды көлбеп көзімнен бір сәт кетпейсің.
Көкекке мініп, италақазды жетекке ап,
Көктемім менің, көмекке маған жеткейсің.

Толық

Мамырым менің...

Бозамық көкке бозторғай құсты ілдірген,
Мал өріс қырға масаты тыстап үлгірген,
Мамырым менің, жер бетін түгел көгерткен,
Үйренем сенің үлгіңнен!

Толық

Екеуміз екі ұдай жолды өттік

Екеуміз екі ұдай жолды өттік,
Өрлерге жетелеп от кеуде.
Көп жанға дарыған сергектік
О, Ләйлә емге де жоқ менде.

Толық

Айта алмайтын бағасын кейде ерін дәл

Айта алмайтын бағасын кейде ерін дәл
Мерзімі бар сақталар бейненің де әр.
Күнде естесің – меңің бар ақ жүзіңде,
Биқасап көйлегің бар.

Толық

Айыбым болса кеше жүр

Айыбым болса кеше жүр
Асқақтау жердің маралы.
Жырладым сені неше жыл
Жындантып неше қаланы?

Толық

Алдымнен менің жасыл тау, қызы таң күлген

Алдымнен менің жасыл тау, қызы таң күлген,
Өспірім күнім, тәуелсіз, тентек шағымда
Қаратал жақта бетпе-бет келіп қалдым мен
Биқасап киген бетіде мең бар сағымға.

Толық

Ғажайып сәттің туарын сезіп те керім

Ғажайып сәттің туарын сезіп те керім,
Күн мінез Ләйлә күлімдеп кезіккен едің..
Ерке жүректі, ер кеуде, ессіз құсыңның
Естімедің бе: «Ләй-лә», - деп ежіктегенін?!

Толық

Ләйләң қайда?

«Ләйләң қайда?» - деді маған күліп күн,
«Ләйләң қайда?» - деді маған күліп түн.
Дүниенің көріп жүрген күллі елін
Көрдім маған күннің қатты күлгенін.

Толық

Бастан өткен ғажайып сәт көбі ұмыт!..

Бастан өткен ғажайып сәт көбі ұмыт!..
Жан кіретін кез қайда екен бақтарға.
Ауызыңнан алқызыл гүл төгіліп,
Анадайдан өзің келе жатқанда?!

Толық

Қара алмас көзді қасың да керік

Қара алмас көзді қасың да керік,
Қадалмас саған жан қайда?!
«Хамсадан» біздің ғасырға келіп
Қалып ең қалай паң Ләйлә?!

Толық

Айтқызбай қоймады ғой мұны ұятым

Айтқызбай қоймады ғой мұны ұятым,
Күште жоқ сыр бүгіп қап, жымиятын.
Жаным, сен–ақ кітапсың екі мың жыл
Толғанып тудыра алған Дүние – ақын.

Толық

Өзі жайлы ойланғасын туғалы

Өзі жайлы ойланғасын туғалы
Өлең жолы болғандықтан қуғаны,
Өмір жайлы ойламайтын ақын аз,
Ойламайтын өлімі де туралы.

Толық

Айтамын жанның басқа әнін

«Айтамын жанның басқа әнін, -
Дедім де, - үміт жоқ енді», -
Ыза боп отқа тастадым
Өзіңе жазған өлеңді.

Толық

Жуғам жоқ ащы жаңбырмен

Жуғам жоқ ащы жаңбырмен
Жасыған, мұңды жанарды.
Шашым да шәркез тағдырмен
Шатыраш ойнап ағарды.

Толық

Шығармай жүрдім бір де естен

Шығармай жүрдім бір де естен,
Ұмытып ұйқы-күлкіні,
Бір рет қана тілдескен
Бейнеңді сенің күн-түні.

Толық

Қаншама арман болса елде

Қаншама арман болса елде,
Соншама маған өптіргін.
Қай күні қашан келсең де,
Күтіп жүр мені деп білгін.

Толық

Ешкімге мұндай мінез берілмеген

Ешкімге мұндай мінез берілмеген,
Күнім ең көптен бері көрінбеген.
Ойымда ештеме жоқ, домбыра ойнап
Жатыр ем нағашымның үйінде мен.

Толық

Бір мөлдір достық боп көксеуім

Бір мөлдір достық боп көксеуім,
Қуантқым келген соң жыр елін.
Алдымен байтақтан тек сенің
Атыңның озуын тіледім.

Толық

Сені көргім...

Біраз тілді үйренгем жоқ тегіннен,
Бір кісідей білем барлық мұраны.
Шоң кеңсеге ертең барар едім мен,
Сені көргім келеді де тұрады.

Толық

Өсімдік аты – Жұматай

Сараң да малын алдырған
Сайраған кезде жүрегім.
Шөлде де шөлін қандырған
Жыңғылға тарқан ұл едім.

Толық

Ғажайып сәт неге қысқа сонша, әттең...

Ғажайып сәт неге қысқа сонша, әттең,
Қарадық та қызығына тоймадық.
Бір көргеннен жалт қарастық, сол сәттен
Қара көзбен сиқырлы ойын ойнадық.

Толық

Нөсер қылған қой көздің шөкім мұңын

Нөсер қылған қой көздің шөкім мұңын,
Қозы мінез бір лирик отыр,күнім.
Отыр,күнім,алдымда,мен айтайын
Ақынның шопырлығын.

Толық

Абайға арнау

Абайдың өлеңімен мақтанамын,
Шығармасын оқып шаттанамын.
Киелі, қасиетті жерде туған,
Шығысым, Абайым деп мақтанамын.

Толық

Өмір неткен "ей өмір" демеймін енді.

Бір сезім бар сәті туып жатқан да
Еске түсіп қайта қайта есіме
Бала сезім балалықты баққанда
Тыншылғанда өз өзіммен өзіме

Толық