Өлең, жыр, ақындар

Түгел еді, дүнием түгел еді

Түгел еді, дүнием түгел еді,
Түгел ғой деп әкем де күлер еді.
Түн ұйқысын төрт бөліп жыл он екі ай,
Түгендеуге жоғымды жүрер еді.

Толық

Шырқыраған көкіректе жан барда

Шырқыраған көкіректе жан барда,
Бұрқыраған жүрегімде қан барда.
Қырға шықсам керемет деп таңданба,
Құлап жатсам құрыды деп алданба.

Толық

Заманының жырын жырлай алмаса

Заманының жырын жырлай алмаса,
Заманының мұңын мұңдай алмаса.
Ақиқаттың алауы боп жанбаса,
Жанарынан қанды жасы тамбаса,

Толық

Дүние, аштым тылсым есігіңді

Дүние, аштым тылсым есігіңді,
Тербей бер, тоқтатпағын бесігіңді.
Қойныңда құндақтаулы нәрестеңмін,
Құптаған кесімінді, шешімінді.

Толық

Сезім қайда, Құдай-ау, лапылдаған

Сезім қайда, Құдай-ау лапылдаған,
Жанып кете жаздайтын жақындаған.
Ой да салқын бұл күнде, бой да салқын,
Жүректі аяз қариды сақылдаған.

Толық

Қыз өсіріп отырмыз, ұл өсіріп

Қыз өсіріп отырмыз, ұл өсіріп,
Жібек баудай бәрі де тұр есіліп.
Мен ақын да, сен қазір батыр ана,
Көңілімізді бұл бақыт жүр өсіріп.

Толық

Жалғанда, мына жалғанда

Жалғанда, мына жалғанда,
Жүргеннің бәрі арманда.
Жұлдызы, бағы жанғанда,
Талабы тасты жарғанда.

Толық

Шаша бер, туған ел, шашуыңды

Шаша бергін, туған ел, шашуыңды,
Қуанышпен қайтарғын ашуыңды.
Шалқуыңды көрейін тасуыңды,
Айдаһарлар фашистік басы улы,

Толық

Өрт Қасым

Өрт Қасым,
Дауыл Қасым,
Ақын Қасым,
Көгіңде поэзия – жасын Қасым.

Толық

Астана, мен де сенің азаматың

Астана, мен де сенің азаматың,
Келдім бе көбейтуге қазақ атын.
Келдім бе көбейсің деп әлде ақыны,
Өлмес жыр, өмір жайлы жаза алатын.

Толық

Достым, саған айтар сырым көп менің

Достым, саған айтар сырым көп менің,
Басып өттім қырықтың қырқа өткелің.
Енді қанша жанар отым жарқылдап,
Шарпиды екен шартарапқа от-лебім?

Толық

Сағындым жуа терген құм шағылды

Сағындым жуа терген құм шағылды,
Сағындым жұпар иіс жусанынды.
Сағынып сені мендей тебіренбес,
Ақын ғып тағы да анам туса да ұлды.

Толық

Тараз қаласындағы Жамбыл ескерткішімен сырласу

Ассалаумағалейкум, Жамбыл ата, жан ата,
Атағыңнан бұл күнде Алатау да аласа.
Ат шаптырым алаңда, қолда қара домбыраң,
Тұр екенсің жүзіңді күнбатысқа қарата.

Толық

Бабалар монологі

Тыңда, тыңда! Келер ұрпақ өрендер,
Ел иесі болатұғын кемеңгер.
Біз сендерге туған жерді тапсырдық,
Босағада босқа өлді демеңдер.

Толық

Бітімбай досыма

Қарттық бізге, Бітімбай, таяды ма,
Қандай едік, ой шіркін баяғыда?
Бірге оқыдық, бір шықтық қансонарға,
Елуінші жылдардың аяғында.

Толық

Таусылды төзімім де, тағатым да

Таусылды төзімім де, тағатым да,
Талпынып саған қиял қанатында.
Арманда сені ойлаумен өтті-ау жастық,
Жүргендей өң мен түстің арасында.

Толық

Бар еді менде бір костюм

Бар еді менде бір костюм,
Тарынған емен жоқтыққа.
Қанағат еттім тоқтыққа,
«Северге» тиын жеткенмен,

Толық

Бастар едім барлығын да қайтадан

Бастар едім барлығын да қайтадан,
Қалай, қалай өткен күнді қайтарам.
Сандалысты шарап ішіп шайқаған,
Сайтандықты гүлзар бақты жайпаған.

Толық

Көрер бейнет

Көрер бейнет,
Табар зейнет болмаса,
Бірде ортайып,
Бірде көңіл толмаса.

Толық

Ұлыма

Қиын да болса қияға,
Қыран боп, ұлым, қарағын.
Өлексе жиған ұяда,
Құзғындар қанша, қарағым.

Толық

Бақыттысың, қарағым, бақыттысың

Бақыттысың, қарағым, бақыттысың,
Қолыңда тұр қонақтап бақыт құсың.
Уайым жоқ, қайғың жоқ, дербезең сау,
Көктемдегі аспандай ашық түсің.

Толық

Аман-сау, достым, жүрсің бе?

Аман-сау, достым, жүрсің бе?
Қолыңды берші, күрсінбе.
Қағусыз кеткен қарабет
Қадіріңді сенің білсін бе?

Толық

Достық

Достық,
Достық, қадірінді біліп кім?
Майын бөліп жейді жалғыз жіліктің.
Адал достық айнымайтын әлдебір,

Толық

Күз суреттері

Сарғыш тартып барады жапырақтар,
Салқын тартып барады атыраптар.
Құстар даусы қияннан естіледі,
Қайда кетіп барады, бақылап қал.

Толық

Көкжендет

Көкжендет көк аспанды тілгілеген,
Аңыз бар салса алтайы ілді деген.
Қайырып қансонарда қалықтатқан,
Ақандай қайда шіркін бұлбұл өлең.

Толық

Өз бағымды берер ем

Адамға тән жақсылықтың барлығын,
Беріп маған, берсе әлемнің жарлығын.
Ең алдымен мұңын мұңдап, мұқтажын
Өтер едім кемтар менен жарлының.

Толық

Құштарлықтан жаралмаса дүние

Құштарлықтан жаралмаса дүние,
Жүрмес ем-ау күйіне де сүйіне.
Түтін түтетіп, тірлік отын жақпасам,
Өзге түгіл өзімнің де үйіме.

Толық

Арымның таза екенін

Арымның таза екенін,
Жаныма жалау етемін.
Қаулаған өрттей өсекті,
Бықсытып басып кетемін.

Толық

Ақын мен жазушыларға

Ассалаума-ғалейкум!
Сөзді қорек еткендер,
Ақ қағазға малтығып,
Ақыл, ойға бөккендер.

Толық

Әке ескерткішіне

Терің тамған топырақ,
Терің тамған тастардан,
Өзің жатқан торқалы,
Топырақтан жастанған.

Толық

Қайтесің бағың жанбаса

Қайтесің бағың жанбаса,
Ойлаған бола бермес-ті.
Ойдың да көбі далбаса,
Ойлаймыз кейде өнбесті.

Толық

Өзипа Жатқанбайқызына

Жомарт Алла саған бәрін беріпті,
Елік мінез, сұлулықты көрікті.
Елжіретер ерке назды ерікті,
Дарынды ғып, жалынды ғып жаратып.

Толық

Қайран өлең қашырды да ұйқыны

Қайран өлең қашырды да ұйқыны,
Ұйқы шіркін шығарады ұйқы-тұйқыны.
Самайдың да қыраулары молайып,
Көздің алдын басты әжім қиқымы.

Толық

Мені өзіндей көр, достым

Мені өзіндей көр, достым, жаны бөлек демесең,
Сен қуансаң қуанып, айдарымнан жел есем.
Өзіңді ойлап мен бүгін біраз жасқа қартайдым,
Өзінді ойлап ешқашан тебіренген емес ем.

Толық

Ризамын құбылыстың бәріне де

Ризамын құбылыстың бәріне де,
Көгілдір көктем, қыстың кәріне де.
Тағдырым тақия емес басымдағы,
Кезігіп, кез боламын әлі неге?

Толық

Тұңғиық көкте нұр шашып

Тұңғиық көкте нұр шашып, жұлдыздар қанша самсаған,
Жұлдызын іздеп қайда деп, қарайтын шығар барша адам.
Шынары ма едің шындықтың – шырқаудан жүрек аңсаған,
Сыр әні ме едің мұңлықтың айта-айта сені шаршаған.

Толық

Жүрегі перне жан едім

Алдыма алып әлпештеп, жасымнан шерткен сырласым,
Жүрегім менің бар болса, пернең боп сенің жырласын.
Жырламай қалар сор перне шанағы бір күн сынғасын,
Жырламай қалар сор жүрек соғуы бір күн тынғасын.

Толық

Өзіңсің ақын

Өзіңсің ақын, түн бойы тұңғиық ойда жататын,
Бір шумақ сырлы жырменен қарсы алып таңды ататын.
Сайраса құстар сан түрлі сыр түйіп тыңдар сен ғана,
Күй шертер күйшің – табиғат, мұңдасың, досың – кең дала.

Толық

Анаға тілек

Ана сіз сондай ғажапсыз,
Махаббат толы жүрегің.
Әжімің сондай әдемі,
Нұрланып тұрар реңің.

Толық

Қайратым жоқ!

Күш бермеді Құдайым қайратым жоқ,
Ауызбенен сайраймын-құр шамасы жоқ.
Ауызды да бермегенде қайтер екем?
Жүрер-ма екем қалам теріп пайдасы жоқ.

Толық