Өлең, жыр, ақындар

Ата-анама

Сендер келген пәниге мен де келдім,
Таусылмайтын жолы бұл пенделердің.
Сендер кеткен бақиға менде кетіп,
Азаланып бір күні жерленермін.

Толық

Әнші

Па, шіркін! Мынау әннің тербелісі-ай!
Тербелісі-ай, көңілге жел берісі-ай!
Алма мойын, қара көз қас сұлудың,
Қас қағымда құлпырып өзгерісі-ай!

Толық

От-жалыны жанымның

От-жалыны жанымның басылған жоқ,
Шымылдығы сырымның ашылған жоқ.
Сөз маржаны әлі де жұлдыз болып,
Күмбезіне көгімнің шашылған жоқ.

Толық

Жаңа жылдан күтерім

Тыныштық күтем әлемге,
Дарқандық күтем даламнан.
Жақсылық күтем бар елге,
Ізгілік күтем адамнан.

Толық

Тіршілік-ай, тіршілік

Тіршілік-ай, тіршілік,
Қалсам оқыс күрсініп.
«Өкінішті» демегін,
Шүкіршілік, құлшылық.

Толық

Қонақ боп келсең еліме

Қонақ боп келсең еліме,
Қазақтың қара домбырасын,
Тыңдамай кетпе, бауырым.
Сағынышыңды шертіп жеткізер,

Толық

Ынтызар жүрек

Ынтызар жүрек бәріне,
Табиғат көркіне, сәніне.
Құшам да таң нұры шапағын,
Елтимін бозторғай әніне.

Толық

Ақын жүрегі

Жалғыз сен ақын, түн бойы,
Тұңғиық ойда жататын.
Қарсы алмақ үшін жырменен,
Арайлы таңды ататын.

Толық

Адам боп келдім өмірге, адам боп өтсем арман жоқ!

Сыртымнан кесек атпаңдар,
Сыртымнан мені сатпаңдар...
Естімей елден әділ сөз
Өмірдің уын татқан бар.

Толық

Құмар деме

Құмар деме біреуді жылатуға,
Жұбатуға дайынмын, сұра, тума.
Әуестігім тағы жоқ, әлсіреген,
Дұшпан екеш дұшпанды құлатуға.

Толық

Аламан шабыс

Аламан шабыс, кім алар озып бәйгені,
Жүйріктер бар-ау, жұтынған не бір әйгілі..
Тоймайтын жемге, жабы да топпен бір кетті,
Қалбақтап байғұс, қалады екен қай күні?

Толық

Кеудемдегі қазына

Кеудемдегі қазына жүректегі жалынның,
Қуатында, күшінде бойымдағы дарынның.
Білетұғын бір өзім, кімнен артық, кімнен кем,
Тон пішер көп сыртымнан қайсы бірін жамылдым.

Толық

Мен – менмін

Бір-ақ рет жаратылған,
Өз үнім өз кеудемде таратылған.
Не болды құйысқанға қыстырылсам?
Садаға кетсін атақ ар атынан!

Толық

Құт-береке кеткен жоқ

«Құт-береке кеткен жоқ есігімнен,
Қонақ келер өзінің несібімен.
Сарандық та, «надандық», – дейтін әкем,
Опық жеген аз емес кесірінен.

Толық

Жырларым менің

Жырларым менің – жылыстап кеткен жылдарым,
Сілкінтіп таудың көшкінін, сеңін, шыңдарын.
Келешек ұрпақ, келетін барлық ғасырға,
Жырларым менің – ақтарып кеткен сырларым.

Толық

Жанның бәрін бірдей көріп

Жанның бәрін бірдей көріп жүрсем мен,
Басыма әлі іс түспеген екен-ау.
Өмір сүру оңай ғой деп күлсем мен,
Жүрекке әлі күш түспеген екен-ау.

Толық

Қайда деп сұрамадым

Қайда деп сұрамадым қаламақым,
Онсыз да адаммын нан таба алатын.
Қондырған айдынына Аққу жырды,
Кезі бұл кербездене таранатын.

Толық

Елі үшін жан кешкен

Елі үшін жан кешкен,
Ерде де арман бар ма екен?
Жері үшін қан кешкен,
Елде де арман бар ма екен?

Толық

Ай болып туып арманым

Ай болып туып арманым,
Алаулап нұр боп жан-жағым.
Кездескен еді өзіңде,
Ең алғаш менің жан жарым.

Толық

Болса да бұл кез нар шағым

Болса да бұл кез нар шағым,
Болдырдым әбден шаршадым.
Қайғысыз, қамсыз бал дәурен,
Қайдасың, сені аңсадым.

Толық

Қайран өлең

Қайран өлең, құдіретің күшті екен,
Өңім түгіл, өксітесің түсте сен,
Дауа қонбас дерт екенсің мерт етер,
Құтыламын қандай амал істесем.

Толық

Түрім де барады ескіріп

Түрім де барады ескіріп,
Күнім де барады кешкіріп.
Үгумен, мүжумен келеді,
Өмірдің толқыны төске ұрып.

Толық

Сен үшін бір ту бие сояр едім

Сен үшін бір ту бие сояр едім,
Алдыңа жал-жаясын қояр едім.
Мен қазір шаршаңқырап жүрген жанмын,
Тірліктің кетіре алмай оябы-ебін.

Толық

Тайғанақтап қара жерде құлаған

Тайғанақтап қара жерде құлаған,
Тарыққаннан кейде өксіп жылаған.
Естен шығып кеткенің бе, күндерім,
Естен бәрін шығарады-ау, бұл адам.

Толық

Мен қалайша толқымайын

Мен қалайша толқымайын, толыспайын, таспайын.
Көкке өрледі кеше ғана қолдан еккен жас қайың.
Сүйем тұлым сүйкімді қыз көз алдымда бойжеткен.
Шақырады биге келіп, қалай қиып тастайын.

Толық

Шаттанып бірге шалқыған

Шаттанып бірге шалқыған,
Келер ме қайтып дәурен-ай?
«Жаным» деп жаны балқыған,
Қай жерде жүрсің, сәулем-ай?

Толық

Қандай ауыр, әттеген

Қандай ауыр,
Қандай дәуір, әттеген,
Арам болды-ау,
Адамдар да хақ деген.

Толық

Туған күнім аталмады

Ешқашан туған күнім аталмады,
Дәм-тұзды досым келіп тата алмады.
Болмады бірде үйім, бірде күйім,
Жандай-ақ жалғыз қалған жапандағы.

Толық

Басылатын емес-ау, шаршағаным

Басылатын емес-ау, шаршағаным,
Бас ұратын емес-ау, аңсағаным.
Аңсадым ба өзгеше таң самалын,
Неге сонша құмарта тамсанамын?!

Толық

Әсет Бейсеуовке

Ажалға айла бар ма деп,
Мен өлсем өлең арна деп.
Қалжың ба, шын ба көп айттың,
Топырақ салмай қалма деп.

Толық

Атымтайдай болсам-ау

Атымтайдай жомарт болған жан бар ма?
Атымтайдай болар мен де мал бар ма?
Қысқа жіптің келтіре алмай күрмеуін,
Өксіп өткен күндерім көп арманда.

Толық

Күліп тұрған дүние

Күліп тұрған дүние жылап қалып,
Асқақтаған арманым құлап қалып.
Көріне алмай көзіне көптің енді,
Отырдым мен жылыстай жырақ барып.

Толық

Күн шығады

Күн шығады, батады, таң атады,
Балбыратып жанымды жаңа табы.
Таң-тәңірден тілегім – мамыр еткін
Қар боратқан қаңтарды, қарашаны.

Толық

Жанымның сыры – сырласым

Жанымның сыры – сырласым,
Көңілімнің мұңы – мұңдасым.
Қос ішек-қоңыр домбыра,
Сені кім мендей тыңдасын,

Толық

Төгіліп, төсек болып жапырағың

Төгіліп, төсек болып жапырағың,
Сөгіліп көкірегің, атырабың.
Күз келіп, құба белмен құс жолында,
Үзілмей күндіз-түні жатыр әнің.

Толық

Озбайды деме уақыт

Озбайды деме уақыт,
Тозбайды деме ғимарат.
Тасты да мүжіп, уатып,
Ғасырлар өтер зымырап.

Толық

Толғанғын, жаным

Толғанғын, жаным, толғану үшін жаралған,
Толғану үшін жеткізбей кеткен сан арман.
Үмітті үрлеп жылт еткен түнгі оттардай,
Тәтті екен күндер қиялға қайта оралған.

Толық

Таласым-ай

Тасқындап тауды тілген, Таласым-ай,
Таластың дейтін еді даласы бай.
Айнадай атшаптырым айдынында,
Аққу мен жүзуші еді жарасып Ай.

Толық

Асаған жандай асарын

Асаған жандай асарын,
Жасаған жандай жасарын.
Сүлесоқ, сүле-сапамын,
Тереңге түпсіз батамын.

Толық

Сеземін салқын рай жүзіңнен де

Сеземін салқын рай жүзіңнен де,
Тумаған көктемің боп күзің мен бе?
Аяулым, айлық жерден ләззат берген,
Жүректің антенасы үзілген бе?

Толық